GEObattle

1 februari 2016
Dit artikel is verschenen in: geografie februari 2016
onderwijs
Kennis
FOTO: FRANS WESTERVEEN
Team Beekpark 2 uit Borne tijdens battle 1, Geoguessr.

Op woensdagmiddag 25 november organiseert het Twickel College voor het eerst een GEObattle, waarin twintig teams van basisscholen in Hengelo en omgeving met elkaar strijden in aardrijkskundige battles. Het enthousiasme waarmee de leerlingen zich op de puzzels, opdrachten, quizzen en ontwerpopdracht storten, bewijst dat dit lokale initiatief een regionaal én nationaal vervolg verdient.

 

Oud-pabodocenten Frans Westerveen en Alice Peters weten uit ervaring dat aardrijkskunde in het basisonderwijs wel wat meer aandacht kan gebruiken. En ook verdient natuurlijk! Vanuit de Geo Future School Twickel College in Hengelo komen ze op het idee een soort aardrijkskunde-olympiade voor de basisschool te ontwikkelen. Het Twickel College vindt dat zo’n initiatief hoort bij het profi el van een Geo Future School. Bovendien levert het positieve aandacht op van de basisscholen voor de Geo Future School Twickel College. De schoolleiding geeft dan ook groen licht en Frans en Alice kunnen aan de slag met het opzetten van de GEObattle. Ze worden daarbij enthousiast ondersteund door het KNAG, Noordhoff Atlasproduct, Saxion Hogeschool, SLO, Stichting Aardrijkskunde Olympiade Nederland, en het Waterschap Vechtstromen. Ieder verleent op zijn/haar manier medewerking aan deze GEObattle, in de vorm van het begeleiden van battles, sponsoren van prijzen, printen van kaarten, geven van feedback op de opdrachten en ondersteunen van de organisatie(kosten). Op woensdagmiddag 25 november is het zover en kan de eerste GEObattle beginnen...

Zodra het startsein wordt gegeven, hollen de leerlingen naar de lokalen en worden de koppen bij elkaar gestoken. Maar liefst twintig teams van elk vier leerlingen uit groep 8 van basisscholen uit Hengelo en omgeving gaan vanmiddag de strijd met elkaar aan. Stuk voor stuk willen ze de GEObattle winnen. Met alleen kennis van aardrijkskunde komen ze er niet: creativiteit, vaardigheid, samenwerking én doorpakken zijn essentieel om het in deze wedstrijd ver te schoppen. Ze spelen eerst vijf korte battles van 12 minuten, waarbij ze aardrijkskundige vraagstukken moeten oplossen.

Battles

De eerste battle is Geoguessr: aan de hand van beelden van Google Street View moeten ze bepalen waar deze zijn gemaakt, en een speld op de kaart plaatsen. De afstand tot het werkelijke punt bepaalt de score. Het tweede onderdeel is Atlas- en kaartvaardigheden, waarbij de teams een aantal puzzels moeten oplossen. De Megabegrippenpuzzel is een kruiswoordraadsel waarin ze aan de hand van omschrijvingen de juiste aardrijkskundige begrippen moeten invullen.

FOTO: FRANS WESTERVEEN
Het meidenteam van basisschool de Bleek uit Bentelo wint de ontwerpwedstrijd.

De vierde battle is de Aardrijkskunde-extremenquiz, met vragen in de trant van ‘waar viel vorig jaar de meeste regen in Nederland’ en ‘waar in Nederland scheen de zon het grootste aantal uren’. De laatste battle is een beeldraadsel: Welk land is het? Raad het land aan de hand van tien foto’s. Hoe sneller de teams het weten, des te meer punten kunnen ze scoren.

Leerlingen van verschillende teams storten zich fanatiek op de opgaven. Her en der klinken gesmoorde kreten van herkenning. Studenten van de Saxion-pabo uit Enschede ondersteunen de organisatie en begeleiden de vijf battles, die door de teams roulerend worden gespeeld.

Na een uur zwoegen en hersenkraken kunnen de leerlingen even op adem komen in de pauze. ‘Ik vind het enorm spannend wie er gaat winnen’, vertelt Benthe. ‘Maar meedoen is voor ons belangrijker dan winnen. Aardrijkskunde is leuk en de sfeer is heel gezellig. En daar gaat het om.’

Na de pauze volgt de ontwerpopdracht, waarbij alle teams binnen 45 minuten een creatieve poster maken met een ontwerp voor een waterpark in retentiegebied Woolde ten westen van Hengelo.

Het ontwerp van team Beekpark 2 uit Borne haalt een 16e plaats bij de ontwerpwedstrijd

Aan de hand van een aantal criteria gaan de groepjes aan de slag met al het creatieve materiaal. Het ene groepje maakt een prachtige plattegrond met keurige legenda. Een ander team heeft het kleien ontdekt en maakt een 3D-maquette van het waterpark.

Na het nakijken aan het eind van de middag komt er één winnaar uit de bus. Het team 1 van basisschool Stedeke uit Diepenheim mag zich de aardrijkskundekampioen noemen. Zij mogen met de hele klas naar een workshop in de Lego Education and Innovation Studio bij Saxion Hogeschool in Enschede. Het team van De Bleek uit Beckum wint een Bosatlas van Nederland junior voor het beste ontwerp van het waterpark. Het team de Esrein 1 wint zo’n zelfde atlas omdat zij de vijf battles als beste hebben volbracht.

Maar ook de niet-winnaars zijn super enthousiast. Thom Harmsel schrijft : ‘Je deed allemaal dingen die leuk waren. Bij de ontwerpwedstrijd kon je je fantasie de vrije loop laten. De prijsuitreiking was erg spannend. Jammer dat wij niets wonnen.’ Benjamin Aarsen ‘kan het iedereen aanraden voor andere kinderen’. En Veerle Hegeman vond het ‘een goede besteding van mijn woensdagmiddag. Ik vond alle quizjes heel leuk en ik heb veel geleerd. Het was heel leuk om een eigen waterpark te maken. Ik vond het heel erg gezellig en de zelfgemaakte hapjes en drankjes waren heel lekker!’

Dat smaakt naar meer

Het zou natuurlijk fantastisch zijn als de GEObattle uitgroeit tot een lokaal, regionaal en landelijk evenement. De initiatiefnemers onderzoeken dit momenteel met onderwijscoördinator Annelies Beek en bijzonder hoogleraar onderwijsgeografie Joop van der Schee van het KNAG. Gezamenlijk bekijken ze de mogelijkheden om naast de lokale GEObattles meerdere regionale GEObattles te houden op diverse pabo’s. De beste teams gaan dan door naar een landelijke finale. Verdere samenwerking met kennisinstellingen, waterschappen en geogerelateerde bedrijven ligt voor de hand, maar ook bijvoorbeeld met de organisatie van de aardrijkskundeolympiade voor middelbare scholieren.
 

Wie geïnteresseerd is en meer willen weten over dit initiatief, kan terecht op de Facebookpagina GEObattle.nl. Of neem contact op met Frans Westerveen (f.westerveen[at]carmelhengelo.nl). Wie weet kunnen we over een paar jaar de beste aardrijkskundeleerlingen van Nederland in uw woonplaats begroeten. 

Een deel van de reportage over de GEObattle werd gepubliceerd in TC Tubantia van 26 november 2015.