Eind november begon de politie in Rio de Janeiro een offensief tegen de drugsmaffia in de favelas, om de Olympische Zomerspelen in 2016 niet in gevaar te brengen. Rio is niet de enige plek in Latijns Amerika waar armoede en geweld het leven van miljoenen mensen beheersen. Militaire dictaturen maakten plaats voor een ernstig gemankeerde democratie.
De economie van Zeeland draait op landbouw, aquateelt en havenactiviteiten. Buitenlandse concurrentie en klimaatverandering nopen tot een omslag van kwantiteit naar kwaliteit. Met innovatieve projecten als Blueport Zeeland, Biopark Terneuzen en nucleaire technologie werken de Zeeuwen aan een duurzame economische ontwikkeling.
Naast Manhattan, Queens, Brooklyn en Staten Island is de Bronx een van de vijf boroughs van New York City. Wat in de jaren 50 nog werd ervaren als een prettige woonomgeving transformeerde in de jaren 60 en 70 in een getto. Anno 2010 is de wijk levendiger dan ooit, maar nog niet uit de problemen.
De stroom giftige rode modder van een aluminiumfabriek in Hongarije die zich over 40 km2 verspreidde en mogelijk de Donau zou vervuilen, blijkt toch niet zo giftig als de media direct meldden. Een echte milieuramp, maar dan sluipenderwijs, voltrok zich begin 20ste eeuw in Zuidoost-Brabant. De ‘stille dood’ werd een halt toegeroepen, bijzondere natuur kwam ervoor terug.
Beleidsmakers en projectontwikkelaars zien braakliggende terreinen en verlaten industriepanden vaak als nutteloos en een gemiste kans om geld te verdienen. De Cuvrybrache in Berlijn laat echter de sociaal-culturele waarde en potentie van deze ‘lege’ plekken zien. Burgers transformeren dit terrein aan de Spree in een vrijplaats voor divers tijdelijk gebruik.
Gevolg van ruimtelijke wanorde
In november werd België getroffen door de zwaarste overstromingen in 50 jaar. Politici, beheerders en milieuorganisaties steggelen over de oorzaken. Integraal waterbeheer is in Vlaanderen officieel beleid maar zit nog lang niet bij iedereen tussen de oren.
In november 2008 werd de tijdelijke bescherming van duizenden Irakese asielzoekers in Nederland opgeheven. Zij moeten nu bewijzen dat ze persoonlijk gevaar lopen bij terugkeer. Lukt dat niet, dan kan geografische informatie een laatste strohalm bieden voor een verblijfsstatus.
Onze planeet komt aan; elke dag gemiddeld zo’n 0,16 gram per vierkante kilometer. Voor Nederland is dat al snel 7 kilo. Wereldwijd gaan de voorzichtigste schattingen uit van 30.000 ton per jaar. Die gewichtstoename komt vooral door microscopische stofdeeltjes uit de ruimte. Waar blijft al dat stof en wat kunnen we ermee?
Uit onderzoek onder Nederlandse brugklasleerlingen blijkt dat zij hun eigen toekomst zonnig inzien, maar de mondiale toekomst juist overwegend pessimistisch. Aardrijkskunde kan leerlingen helpen een toekomst te creëren waarin zij willen leven.
Het Nederlandse aardrijkskundeonderwijs heeft een impuls gekregen met de nieuwe eindexamenprogramma’s, waaruit een duidelijk visie op het vak spreekt. Aan de andere kant heeft aardrijkskunde moeten inleveren: het is geen verplicht, maar een keuzevak geworden in de bovenbouw. Twee onderwijsgeografen uit Engeland en Duitsland vertellen over ontwikkelingen in hun land, die ook voor ons interessant kunnen zijn.