Onderwijsdag 2023 – sneak preview [5]: Klimaatverandering in de oceaan

Klimaatverandering beïnvloedt wereldwijd het weer en heeft impact op de oceanen, hoewel deze veranderingen langzamer verlopen vanwege de enorme massa van oceaanwater in vergelijking met de atmosfeer. Wanneer deze veranderingen uiteindelijk optreden, hebben ze wereldwijde gevolgen. Femke de Jong, een fysisch oceanograaf, bestudeert oceaanstromingen in de Noord-Atlantische Oceaan, een cruciaal gebied voor ons begrip van klimaatverandering.

Tweederde van onze planeet bestaat uit oceanen, maar de meeste mensen weten weinig over wat zich onderwater afspeelt. Maar liefst 89% van alle extra warmte die in het klimaatsysteem wordt vastgehouden door broeikasgassen, verdwijnt in de oceaan. Slechts 11% blijft over om het land en de atmosfeer op te warmen en de ijskappen te doen smelten. De oceanen houden dus letterlijk ons hoofd koel, maar niet zonder gevolgen voor de oceaan zelf.
 

Oceanografie is een relatief jong vakgebied, voornamelijk omdat het uiterst uitdagend is om voldoende metingen te verkrijgen. Je meet niet zomaar "even" een hele oceaan. Je hebt te maken met zout water, zeer hoge druk, moeilijk bereikbare gebieden, stormen, visserij, ijsbergen, enzovoort. Met de toename van gespecialiseerde apparatuur en internationale samenwerking wordt de oceaan langzaam maar zeker systematischer onderzocht. Hierdoor heeft het vakgebied de afgelopen jaren veel geleerd over oceaanstromingen en de factoren die deze beïnvloeden. Hierdoor kunnen we beter voorspellen hoe de oceaan zal veranderen. Maar ondertussen vinden deze veranderingen al plaats.