De boeken die in Geografie november/december 2010 zijn gerecenseerd:

• Het bedwongen bos. Nederlanders en hun natuur.
• Verborgen wildernis. Ruige natuur & kaarten in Nederland. 
• 1810-2010: 200 Jahre Geographie in Berlin. 
• Science as a Contact Sport. Inside the Battle to Save Earth’s Climate.
• Geschiedenis en Cartobibliografie van de provincie Zeeland tot 1860.  
• Global Shift. Mapping the Changing Contours of the World Economy.
• Handleiding. Landschap in Zicht! Samen met bewoners hun landschap waarnemen, beschrijven en waarderen.
• Balans van de Leefomgeving 2010.

GIS kent legio toepassingen. Het voortgezet onderwijs werkt al met EduGIS online, en ESRI Nederland heeft samen met de EduGIS-partners een desktopversie ontwikkeld: EduGIS Lokaal. Daarmee kunnen docenten en leerlingen de leerstof zelf presenteren, bewerken en analyseren.

Het aardrijkskundeonderwijs kent veel dimensies. Deze Geografie-special gaat in op een aantal interessante ontwikkelingen. Met onderzoeksrapportages, interviews en beschouwingen over AK in het basisonderwijs, vmbo, havo/vwo en de pabo, AK in het buitenland, de vaksectie, schoolboeken, ICT en veldwerk.

Sinds drie jaar kiezen minder leerlingen aardrijkskunde in de bovenbouw havo en vwo. Zo niet op de Katholieke Scholengemeenschap Etten-Leur. In een gesprek met Theo Hoebink en zijn aardrijkskundecollega’s proberen we te achterhalen waarom op deze school wel lukt wat elders zo moeilijk gaat.

Achter ons zien we in de diepte Skoganvarre aan het blinkende meer liggen. Vóór ons verschijnt over de kam een rendier met haar kalf. Twee tellen later ont vouwt zich een nieuw panorama: de oneffen top van de Vuorje steekt boven de horizon uit. ‘Een berg zoals kinderen in Nederland een berg tekenen, denkt Alfred.’Achter ons zien we in de diepte Skoganvarre aan het blinkende meer liggen. Vóór ons verschijnt over de kam een rendier met haar kalf. Twee tellen later ont vouwt zich een nieuw panorama: de oneffen top van de Vuorje steekt boven de horizon uit. ‘Een berg zoals kinderen in Nederland een berg tekenen, denkt Alfred.’

In deze rubriek toon ik doorgaans bijzondere kaarten uit de collectie van het KNAG. Dit keer wil ik iets vertellen over de collectie zelf.

De afgelopen tien jaar zijn een hoop Belvedereprojecten uitgevoerd waarin aandacht werd gevraagd voor de historische aspecten van het landschap. Maarten Ridderbos miste een allesomvattend werk over de Oude Hollandse Waterlinie en besloot dit zelf te maken.

De laatste tien jaar neemt het aantal havo- en vwo-leerlingen met aardrijkskunde in het pakket af. Dit komt deels door de Vernieuwde Tweede Fase. Aardrijkskunde is sinds 2007 geen verplicht profielvak meer bij Economie & Maatschappij maar een keuzevak, net als bij de profielen Cultuur & Maatschappij en Natuur & Gezondheid. Verkoopt de aardrijkskundedocent zijn vak wel goed?

Voetbal verbroedert én verdeelt. In Burenruzies bekijkt Frank Grootemaat nationalisme en geografische identiteit aan de hand van twaalf voetbalgevechten tussen buurlanden. Van Nederland versus Duitsland, tot Irak versus Iran.

Luuk Lubberding signaleert dat in de Vernieuwde Tweede Fase de belangstelling voor aardrijkskunde op veel scholen is afgenomen. Reden? In vervolgopleidingen is AK niet verplicht en wat je ermee kunt worden behalve leraar, weten maar weinig scholieren.