Bronzen Vethmedailles voor Virginie Mamadouh en Herman van der Wusten

In deze roerige tijden is het niet altijd even makkelijk om openlijk een feestje te vieren. Toch zijn, en worden, er prestaties geleverd waarbij stilgestaan moet worden, waarvoor waardering openlijk uitgesproken moet worden en waar een klein feestje op z’n plaats is. Ook hier en ook nu.

Het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap uit haar waardering aan personen die gedurende hun carrière bijzondere bijdragen hebben geleverd middels het overhandigen van medailles, de nieuwe Atlasmedaille, die in de plaats komt van de Planciusmedaille, voor personen die zich in het bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt voor de aardrijkskundige wetenschap in het algemeen. En met de Vethmedaille eert zij personen die een grote bijdrage hebben geleverd aan activiteiten binnen het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap in het bijzonder.

Er zijn twee mensen die zich gekwalificeerd hebben voor een onderscheiding door wat zij voor het KNAG hebben betekend. We willen het allemaal niet te zwaar aanzetten, maar er zijn duidelijke overeenkomsten met de Nobelprijs. Meerdere mensen doen het werk, maar er is maar één prijs, dus wordt het delen. 

Of er valt iemand buiten de boot, dat kan natuurlijk ook. 

We hebben KNAG-directeur Eelko Postma gevraagd de zaag te zetten in een bronzen Vethmedaille. Hij weigerde, ook op ethische gronden. En daarom vieren we vandaag dubbel feest. Virginie Mamadouh en Herman van der Wusten ontvangen beiden de Vethmedaille vanwege hun verdiensten voor het genootschap. Vrij naar ex-minister Faber willen wij stellen ‘Zij zijn de Europese Kwestie’!

Vanaf september 2004 schreven ze – soms alleen, maar meestal samen - een honderdtal bijdragen in het tijdschrift Geografie. Eerst onder de titel Besturen in Europa, later als Europese kwestie en tegenwoordig zonder titel als de actualiteit om een verhaal vraagt.

In een tijd dat Europa nauwelijks leefde bij de burger of in het aardrijkskundeonderwijs, gaven zij duiding aan de ontwikkelingen. En dat deden ze ongelofelijk knap.  Het duurt zo’n twee maanden om een nummer van Geografie te maken. Dus steeds moesten ze in hun glazen bol kijken om te zien wat er zou gebeuren. Dan schreven ze een artikel over een onderwerp waarvan de redactie van het tijdschrift wel eens dacht ‘ja, en? Maar speelt dit dan?’. Vervolgens doorliep het artikel het productieproces – het moest altijd beknopter en minder wijdlopig – en er moesten afbeeldingen bij worden gezocht en kaarten getekend. En dan, drie dagen nadat het nummer was verschenen, bleek het onderwerp in alle journaals langs te komen. Het was alsof de auteurs de ontwikkelingen in Brussel stuurden in plaats van deze te volgen. 

Een hele generatie aardrijkskundedocenten hebben hun kennis over het politieke wel en wee van het project Europa voorgeschoteld gekregen door Herman en Virginie.

Een mooie selectie uit hun bijdragen verscheen in 2019 in het boek Europese kwesties. Het functioneren van de EU in kaart gebracht.

Hoewel ze vast stof voor nog 100 artikelen in hun hoofd hadden, voelden ze zelf dat ze die niet meer hoefden te schrijven. De media hadden Europa omarmd en hoewel dat vanuit geografisch oogpunt soms behelpen blijft, zijn de aardrijkskundedocenten niet meer afhankelijk van Virginie en Herman om iets zinnig over de EU tot zich te nemen. Nu schrijven ze van tijd tot tijd nog een bijdrage als ze echt een punt willen maken, of als de hoofdredacteur van Geografie hen smeekt.

Voor hun pioniersrol in de ontsluiting van de kennis over het reilen en zeilen van de Europese Gemeenschap verdienen Herman van der Wusten en Virginie Mamadouh de grootste waardering van de aardrijkkundige gemeenschap in Nederland en zal het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap hen beiden eren met de Vethmedaille.

Van harte gefeliciteerd!