Dé amateurgeoloog van Zuid-Limburg

13 juni 2025
Dit artikel is verschenen in: geografie 2025 | 5
geologie
Limburg
Kennis
‘Steen met haartjes’
Door de jaren heen heeft Lei een haast museale verzameling gesteenten en fossielen aangelegd, die hoofdzakelijk bestaat uit wat hij in de Limburgse bodem gevonden heeft. De ‘steen met haartjes’ heeft een speciale plek.

Lei Nelissen is dé expert op het gebied van de geologie van Zuid-Limburg. Zijn woning in Spaubeek herbergt een indrukwekkende collectie mineralen en fossielen. Die zijn haast alle afkomstig uit het zuiden van Limburg. Althans, daar zijn ze gevonden, want de Maas en de Rijn hebben ze vaak van ver hierheen getransporteerd. 

 

Lei Nelissen weet ontzaglijk veel over de geologie van Zuid-Limburg. Het is kennis die hij zich gaandeweg eigen heeft gemaakt. Een hobbyist kun je hem echter niet noemen, zijn expertise en inspanningen reiken zo veel verder. Hoe zit dat precies? 

Grindgroeven

Als 10-jarig jongetje was hij na schooltijd vooral buiten te vinden. Lei: ‘Bij ons in het dorp lagen enkele grindgroeven, met grind afkomstig van de Maas en de Rijn. We gooiden daar met stenen over het water. Op een dag vond ik er een met een mooie vorm en kleur. Die ging in mijn broekzak mee naar huis. Regelmatig bekeek ik de steen en vroeg me af wat voor soort het was en hoe die aan zijn vorm kwam. Vragen die lange tijd onbeantwoord bleven. Ik ging me verdiepen in het grind en nam vaker stenen mee naar huis. Een oom die in de steenkolenmijn werkte nam ook regelmatig ‘stenen’ voor me mee uit de diepe ondergrond. Daarop zaten afdrukken van varens en andere planten.’ 

Lei’s belangstelling groeide en op een zondag toog hij samen met zijn oom naar een ruilbeurs in Echt, met één stand met mineralen, gesteenten en fossielen. Lei had zijn tassen gevuld met de stenen die hij zelf verzameld had. Lei: ‘Maar bij de stand schrok ik zo van wat ik daar allemaal zag, dat ik mijn eigen stenen niet uit mijn zakken durfde te halen.’ 

Ze besloten niet lang te blijven en fietsten door naar het streekmuseum, dat die zondag toevallig geopend was. Er was van alles te bezichtigen over archeologie, biologie en geologie. Lei: ‘En daar lagen stenen die ik herkende. Een toezichthouder had het in de gaten. We raakten aan de praat en ik vertelde dat ik ook stenen bij me had. Hij vroeg me die eens te laten zien. Een voor een haalde ik ze uit mijn zakken. Op een gegeven moment keek hij me aan en zei: ‘Deze steen heb ik thuis in de watten liggen.’ Voor mij was het een steen met haartjes erop. De toezichthouder vertelde dat het milleriet was, een nikkelhoudend mineraal. Die dunne haartjes zijn nikkelhoudend en zeer bros. De man bleek voorzitter te zijn van de Geologische Werkgroep Kring Echt en vroeg of Lei lid wilde worden. Het was zijn eerste stap in de geologische wereld. In 2006 verhuisde de Kring naar het Natuur en Milieu Centrum de IJzeren Man in Weert en heet sindsdien ‘Mente et Malleo’ (Met de geest en met de hamer). Lei ontwikkelde zich verder via lezingen, excursies en museumbezoek. De laatste jaren schrijft hij mee aan boeken over de geologie van Limburg. Het meest recent is Van Mookerheide tot Sint-Pietersberg. De fascinerende geologie van Limburg, dat in februari werd overhandigd aan Emile Roemer, de gouverneur van Limburg.