Uitverkoop van Griekenland? Privatisering sinds de Griekse crisis

Aan de financiële steun die het noodlijdende Griekenland ontving van de EU en het IMF, zijn keiharde voorwaarden verbonden naar neoliberaal recept. Op korte termijn levert de uitverkoop van staatsbedrijven fors geld op. Maar we weten inmiddels allemaal hoe risicovol privatisering van vitaal en strategisch staatsbezit is.

‘Verkauft doch eure Inseln, ihr Pleite-Griechen... und die Akropolis gleich mit!’ zo kopte het Duitse blad Bild op 27 oktober 2010. Vooral in Duitsland, maar ook in andere eurolanden was er veel beroering over steun aan het failliete Griekenland. Eerder dat jaar was gebleken dat de Griekse overheid al jarenlang een flink begrotingstekort creatief had weggemoffeld. Financiële partijen verloren hun vertrouwen in het land en de Griekse crisis was een feit.

Hoe het verder liep, is bekend. De Griekse staat werd financieel overeind gehouden met drie steunpakketten (2010, 2011, 2015) van in totaal 276 miljard euro, maar aan de hulp waren harde voorwaarden verbonden. In essentie gold het bekende neoliberale recept van structurele aanpassing: een kleinere overheid en meer ruimte voor marktpartijen; dereguleren en privatiseren; overheidsinkomsten omhoog en drastische bezuinigingen op de staatsuitgaven.

Over de aanpak van de Griekse crisis door de trojka Europese Commissie, Europese Centrale Bank en Internationaal Monetair Fonds en over de sociale gevolgen van de bezuinigingen voor de gewone Grieken zijn tal van kritische rapporten verschenen. Maar dat is niet het onderwerp van dit artikel. We gaan kijken naar één onderdeel van het pakket aan maatregelen dat de trojka oplegde: de privatisering. Griekenland moest staatsbezit maximaal in de etalage zetten: infrastructuur, nutsbedrijven, vastgoedprojecten, staatshotels en zo meer. Niet alleen om geld op te halen, maar ook om de economie te liberaliseren en te moderniseren. Wat is daarvan terecht gekomen? En wat heeft het opgeleverd, voor wie?