Grootmacht Tokelau
Iedereen die over het web surft, is er vast wel eens een tegengekomen: een site die op .tk eindigt. Het piepkleine Tokelau, drie atollen in de Pacific die staatsrechtelijk bij Nieuw-Zeeland horen, is de onbetwiste grootmacht als het gaat om landenextensies. Op een bevolking van 1400 zielen zijn er 31 miljoen websites met een .tk-extensie. Al die sites staan geregistreerd bij hetzelfde bedrijf, opgericht door een Nederlander. Het geheim van het succes is dat de domeinnamen helemaal gratis zijn. De extensie is vooral populair bij inwoners van opkomende landen als India en Vietnam, die een eigen site willen hebben zonder ervoor te hoeven betalen. Of ze daar vervolgens echt iets mee doen, is de vraag. Dat hoeft ook niet van de eigenaar. Die gebruikt de sites om er advertenties op te zetten. Een deel van de opbrengst gaat naar de Tokelause overheid. Zo is .tk verreweg het belangrijkste exportproduct van de eilandengroep. Op de wereldkaart van landenextensies komen we nog meer van zulke exoten tegen. De letters .cc staan voor de Cocos-eilanden. En de extensie .tv, die daadwerkelijk door televisieprogramma’s wordt gebruikt, hoort bij Tuvalu. Stipjes in een normale atlas, maar reuzen op de internetkaart.
De kaart is gemaakt door Nominet, een Britse domeinnaamaanbieder. Kijken we naar de landen waar het aantal sites een betere afspiegeling is van de nationale websitedichtheid, dan zien we dat Nederland met .nl hoog scoort. Een vijfde plaats met 5,6 miljoen websites. Naast Tokelau zijn alleen .cn (China), .de (Duitsland) en .uk (Verenigd Koninkrijk) groter. Ook Colombia doet het goed met .co, omdat die letters ook voor ‘company’ kunnen staan. Een uitschieter naar beneden is de Verenigde Staten, waar .com populairder is dan de landenextensie .us.
Het ziet er vreemd uit, zo’n true size map, waarop kleine landen worden opgeblazen en grote landen krimpen. Waarom zou je gebiedsgrootte gebruiken om informatie weer te geven die niets met gebiedsgrootte heeft te maken, zoals in dit geval het aantal websites? Er zijn twee redenen te bedenken. Juist omdat we gewend zijn aan een ‘normale’ kaart, kan een kaart met vervormde landen je met een frisse blik naar informatie laten kijken. Een geslaagd voorbeeld is de uit blokjes opgebouwde wereldkaart waarop elk blokje een miljoen inwoners weergeeft. Het zal niemand verrassen dat China en India die kaart domineren, maar doordat die twee landen opeens enorm groot worden afgebeeld, besef je dit beter dan wanneer je getallen ziet. Een ander voorbeeld zijn de kaarten van verkiezingsuitslagen. Op een normale kaart lijkt het al snel alsof partijen die hoog scoren in dunbevolktere gebieden, het goed doen, zoals de Republikeinen in de Verenigde Staten, en het CDA bij ons. Pas als gebieden worden ingekrompen of opgeblazen in relatie tot het aantal stemmen, zie je de echte verdeling.
Een tweede voordeel van true size maps is dat ze informatie overzichtelijker kunnen presenteren dan bijvoorbeeld een lijst of een grafiek. Stel dat je wilt weten wat de extensie van Griekenland is, hoeveel websites die extensie hebben en hoe het land scoort ten opzichte van andere landen. Je ogen gaan naar Griekenland op de kaart en je weet alles in een keer. Een voorwaarde bij true size maps is wel dat het normale kaartbeeld niet te veel wordt verstoord. Op deze kaart is dat slim opgelost door de continenten afzonderlijk weer te geven. Het is een gelukje dat de uitschieter in de Pacific ligt; als Tokelau midden in Europa had gelegen, was de bruikbaarheid in het gedrang gekomen. Verder moet de kaartlezer natuurlijk Griekenland kunnen vinden. Maar dat is geen probleem, toch?
Waarom zou je de gebiedsgrootte gebruiken om informatie te tonen die daar niets mee te maken heeft?