Hoor ik het nou echt goed?

Regelmatig knijp ik mezelf even om zeker te weten dat ik het echt goed heb gehoord. De hoeveelheid onzin die de laatste tijd tot ons komt, is dermate absurd dat ik denk dat ik in de Trumanshow ben beland. Ook de film Being There uit 1979 staat weer scherp op mijn netvlies. Het verhaal is gebaseerd op een boek van Jerzy Kosinski en de hoofdrol wordt gespeeld door een briljante Peter Sellers. Het verhaal gaat over Chance, een autistische tuinman (wellicht doordat zijn moeder tijdens haar zwangerschap paracetamol heeft gebruikt). Hij heeft zijn hele leven de tuin van een oude rijke man onderhouden, maar na diens overlijden staat hij op straat. Chance wordt opgevangen door Eve en Ben Rand, de laatste is een invloedrijke, gladde zakenman. De tuinman wordt zijn vriend en vertrouweling. Al zijn tuinmetaforen worden gezien als grote wijsheden, waardoor ook de president bij de tuinman te rade gaat. Zijn metaforen lijken trouwens hogere wiskunde en wijsheid als je hoort wat er vandaag de dag allemaal naar buitenkomt. Vaak denk ik dan aan wetenschappelijke congressen waar veel van de urenlange discussies gaan over de definitie van begrippen, met de prachtige toevoeging ‘the devil is in the details’. 

Wit

Inmiddels neemt niemand meer de moeite iets te definiëren en wordt alles op één hoop gegooid. Zo heeft Nederland nu te maken met het fenomeen Els Rechts. Ze koos zelf voor haar nieuwe achternaam en hield samen met haar vrienden, die ze allemaal hartjes stuurde, nog een gezellig protest op het Malieveld. Maar waarom de achternaam Rechts? Geen journalist vroeg ernaar, maar haar selfies met Geert Wilders en haar uitspraken over asielzoekers en migranten laten raden dat zij en haar vrienden Nederland vooral blank willen houden. Maar is Els Fascist dan niet een veel beter predicaat? Of Els Racist? In elk geval maken gekleurde mensen dagelijks mee wat al deze stemmingmakerij voor hen betekent. Zij voelen elke dag de gevolgen van deze retoriek. Want of je nu bouwvakker, pakketbezorger, verpleger, hoogleraar of student bent, als je niet wit bent, word je met argwaan bekeken. 

En dan gaat het zogenaamd over de problemen op de woningmarkt. Kinderen moeten noodgedwongen langer in hun eigen(!) kamer blijven en voor asielzoekers en statushouders staan ondertussen riante villa’s klaar en dat allemaal betaald van onze belastingcenten. Dat er inmiddels al meer dan vier miljoen mensen alleen wonen en een miljoen Nederlanders een latrelatie hebben en twee woningen bezet houden, hoor je niet. En evenmin dat we in Nederland per persoon over meer woonruimte beschikken dan in veel andere Europese landen. De Rijksbouwmeester vroeg zich onlangs af of mensen nog wel met elkaar willen samenwonen en vreesde een Nederland met 18 miljoen huizen. En dat terwijl steeds meer mensen – jong en oud – zich eenzaam voelen. Huizen en vastgoed lijken inmiddels belangrijker als beleggingsobject dan om in te wonen.

Spookkloven

Jan Willen Duyvendak ziet in zijn boek Spookklovendat alle vermeende kloven – tussen arm en rijk, hoog en laag opgeleid, burger en bestuur, stad en platteland, jong en oud, mannen en vrouwen, mensen met en zonder migratieachtergrond, gelovigen en ongelovigen – veel kleiner zijn dan mensen denken. Er is eigenlijk maar één uitzondering en dat is de vermogensongelijkheid, want die neemt niet af, maar toe. Door de aandacht op de buitenlander te vestigen, blijft de financiële elite mooi buiten schot. In zijn column in Trouw van 27 september heeft Alain Verheij nog een nuttig advies. Stop met het pamperen van de kleuter is onszelf. Tot nu toe wordt destructief rechts enkel beloond door de Wierds, Johans en Angela’s. Ze krijgen aandacht. Precies waar elke hysterische peuter het om doet: aandacht, positief dan wel negatief.