Natuurvervaging: een concept dat aandacht verdient

Thomas van Slobbe is de bedenker van verschillende relevante termen. De vlechtheg, het wildplukken; ze kaarten respectievelijk voorbeelden van waardevol cultuurlandschap en een natuurvriendelijke manier van voedsel vergaren aan. In zijn boek Natuurvervaging; en de strijd om wat natuurlijk is introduceert hij een nieuwe term: natuurvervaging.

In ongeveer 100 bladzijden denkt Van Slobbe na over hoe de woorden natuur en natuurlijk veranderen van inhoud. Hij beschrijft hoe Nederlanders aankijken tegen het feit dat deze begrippen hun waarde langzaam verliezen. De natuur, die we altijd als vanzelfsprekend autonoom hebben ervaren, is opeens iets dat door mensen wordt vormgegeven. Is het dan nog wel natuur? Volgens Van Slobbe veroorzaakt deze twijfel, deze natuurvervaging, een instinctieve onrust in de mens. Hij geeft hierbij volop voorbeelden: van het beheervraagstuk van de Oostvaardersplassen tot geo-engineering tegen klimaatverandering en foto’s van bekende Nederlanders zonder make-up. In de laatste hoofdstukken wordt nagedacht over hoe natuurbeheer een plek kan vinden in de discussie over wat natuurlijk is en wat niet, en hoe we de natuur toch kunnen blijven beschermen ondanks de onduidelijkheid over wat we dan precies bedoelen met ‘natuur’.

Van Slobbe behandelt in dit boek een belangrijk onderwerp dat veel natuurliefhebbers aan zal spreken en waarover lang gefilosofeerd kan worden. Zijn term natuurvervaging raakt precies aan wat onrust en verwarring veroorzaakt bij mensen die zich druk maken over bepaalde vormen van natuurbeheer.

Het sterke concept natuurvervaging verdient echter meer dan wat dit boek het geeft. Van Slobbe lijkt soms de weg kwijt te raken in de vele voorbeelden die hij noemt. Dit in combinatie met de vele opsommingen maken het boek moeilijk leesbaar. De continue herhalingen zorgen ervoor dat de lezer het gevoel krijgt niet serieus te worden genomen. Van Slobbe gebruikt de kinderlijke hobbysite cijfers.net als volwaardige bron, iets waar een kritische lezer vraagtekens bij zet. Daar komt helaas bij dat veel van de opgeworpen vragen onbeantwoord blijven.

Ook de afwerking van het boek laat wat te wensen over: het ontbeert een goede eindredactie waardoor het niet prettig leest. 

Het concept natuurvervaging is ontzettend interessant en verdient daarom meer dan een slordig boek als dit.

• Van Slobbe, T. Natuurvervaging; en de strijd om wat natuurlijk is. Noordboek Natuur, 110 p.