Suriname, Guyana, Frans Guiana, er zijn toch maar drie Guiana’s? Bedenk dan dat Brazilië, Venezuela en Colombia ook een deel van het Guianaschild omvatten en je ontdekt dat er in de 19e eeuw nóg een stukje Guiana bestond: Counani. Het omvatte ongeveer de huidige Braziliaanse deelstaat Amapá, ten oosten van Frans Guiana.

Het landschap verandert in sneltreinvaart onder invloed van de energietransitie maar vooral ons welvaartssysteem, waarin marktpartijen sinds de jaren 90 welhaast de vrije hand hebben gekregen. Dat kan beter.

In 2021 was het 600 jaar geleden dat de Sint-Elisabethsvloed een groot deel van Holland onder water zette. In de publicaties die deze ramp herdenken, kreeg de enig bekende kaart van vóór de overstroming geen of nauwelijks aandacht. De kaart levert geen nieuwe gegevens over de Grote Waard, die uiteindelijk verloren ging, maar geeft inzicht in het cartografisch denken van die tijd.

Op 4 december 2021 kwam de Semeru op Java tot een verwoestende uitbarsting. Er kwamen lahars en pyroclastische stromen van de vulkaan af die duizenden woningen verwoestten. Minstens 57 mensen vonden de dood. Waarom schoot het hazard management deze keer zo tekort? Het antwoord ligt in de aanleiding voor de uitbarsting: zeer zware regenval. De hydrologische kringloop speelt een grotere rol in het triggeren van vulkaanuitbarstingen dan je misschien zou denken.

Het eiland Aruba is slechts 18 km2 groter dan Texel. De grote verscheidenheid aan geologische verschijnselen is dan ook wonderlijk. En de afwisseling tussen ijstijden en warmere perioden is hier veel beter zichtbaar dan in Nederland.

In oktober won het boek De boom met de bittere bladeren van Ruth Erica de Glazen Globe, de prijs voor het beste geografische boek. Het verhaal speelt in Rwanda, 14 jaar na de genocide in 1994. Zie ook Geografie januari 2022. Nu, 27 jaar later, lijkt het erg goed te gaan met Rwanda.

Aan de vooravond van de klimaattop in Glasgow gooide het KNMI met Klimaatsignaal’21 een steen in de vijver. We moeten volgens het KNMI in Nederland rekening houden met een fors hogere zeespiegelstijging, met drogere en hetere zomers en extremere hoosbuien. Ook nu weer zijn de reacties verdeeld. Wordt er niet overdreven? Of: zie je wel, het is veel erger dan we dachten! Een lesje in klimaatonzekerheden.

De Poolse regering ligt al een tijd op ramkoers met de Europese Unie. Polen laat zich simpelweg niet de les lezen door de buitenwacht. Daar zit een hele geschiedenis van territoriale verscheuring achter. Die bepaalde ook dat Polen zich verdeeld ontwikkelde. En dat is nog steeds zo. Polen A en B.

Op basis van de verschillende ligging en geologie kun je de zes eilanden in drie groepen verdelen: (1) Aruba, (2) de SSS-eilanden en (3) Curaçao en Bonaire. In het drieluik ‘Geologie van de Antillen’ gaan we hier dieper op in.

De Nederlandse kust wordt sinds de 19e eeuw gemonitord en de variaties worden in kaart gebracht om de veiligheid te bewaken. Met de zeespiegelstijging wordt dit nog belangrijker. Nieuwe visualisatietechnieken helpen hierbij.