De Kop van Noord-Holland

Bewoners van de Kop van Noord-Holland waarderen hun leefomgeving vanwege de ruimte, rust en het groen. Precies dit is de afgelopen jaren aan het verdwijnen: het vertrouwde landschap verandert in iets onherkenbaars. De plaatselijke bevolking maakt zich zorgen maar voelt zich buitenspel gezet als het gaat om inspraak in omgevingsbeleid. Wat is er aan de hand in ‘de Kop’?

De coronacrisis heeft de wereld op zijn kop gezet. Steden bevinden zich mondiaal in verschillende fasen, van lockdown tot herstel. Maar in alle stadia van de pandemie zoeken ze internationaal samenwerking. De coronacrisis werpt enig licht op de kansen en beperkingen van city diplomacy.

Of het nu gaat om Liverpool of Nantes, veel voormalige probleemsteden in Europa hebben de afgelopen decennia de weg omhoog gevonden. Lokale actoren spelen hierbij een essentiële rol. Geografen hebben daar steeds meer oog voor gekregen.

Landelijk gebied

Van klimaatverandering, energietransitie en woningentekort tot een gespannen relatie tussen landbouw en natuur: makers van omgevingsbeleid staan voor de complexe taak prioriteiten te stellen en keuzes te maken, ook ruimtelijk. Het bodem- en watersysteem bieden handvatten voor een klimaatbestendig en natuurinclusief omgevingsbeleid.

Waar trekken we grenzen tussen Nederlandse steden? Op welke schaal denken we het beste na over grootstedelijke agglomeraties en metropoolvorming? Die vragen staan aan de basis van een oud, vaak hoogoplopend, ruimtelijk debat in Nederland. Wij willen deze impasse doorbreken. Bekijk verstedelijking niet langer als een enkel schaalniveau met simpele, harde grenzen tussen steden, maar als een meerschalig en overlappend geheel van verschillende systemen. Hiermee kunnen we verse antwoorden op oude controverses geven.

Nederland en de ons omringende landen zijn in de afgelopen halve eeuw als het ware ‘naar de auto gaan staan’. We hebben de stedelijke gebieden ingericht op massaal autogebruik en -bezit. Dat heeft gevolgen, niet alleen voor het verkeer, maar ook voor de ruimtelijke ordening, zoals schaalvergroting van winkels, kantoren langs de snelweg in plaats van bij stations, ruim opgezette woonwijken buiten de steden. Nu willen we, vanwege de leefbaarheid van onze steden weer van die auto’s af. Maar kan dat wel? Hebben we ons niet afhankelijk van die auto gemaakt?  Jake Wiersma promoveerde op dit onderwerp en legt uit wat er aan de hand is.

Technisch innoveren of extensiveren

Het landelijk gebied staat weer prominent op de politieke agenda. Hoe zien de politieke ideeën over de toekomst van landbouw en natuur eruit? Wat zijn de consequenties voor het landelijk gebied als deze ideeën in de praktijk worden gebracht.

De Nederlandse herdenking van de Tweede Wereldoorlog ligt vast in tijd (10 mei 1940 – 5 mei 1945) en ruimte (eigen land). Niet alle oorlogsherinneringen passen in dat stramien – zeker niet die van Indische Nederlanders.

Gevarenzones in de Alpen

Dat de gletsjers met rasse schreden terugwijken, is met het blote oog te zien. Ook andere, soms minder zichtbare effecten van de klimaatverandering worden in Zwitserland nauwgezet bijgehouden. Stijgende temperaturen en stortregens leiden tot verwoestende modderstromen, landverschuivingen en puinregens.

Allebei vulkaan, maar verder helemaal anders

Wereldwijd zijn er altijd wel meer dan honderd vulkanen tegelijk actief. Dat levert indrukwekkende beelden op. Soms vallen de verschillen wel erg op. De afgelopen periode barstten onder andere vulkanen uit op IJsland en het Caribische St. Vincent. Allebei eiland en allebei vulkanisch. Maar daar houdt de gelijkenis wel zo’n beetje op.