Maak zelf een infographic

Door Mathijs Booden en Tjerk Destombes – Universiteit van Amsterdam

Introductie voor de leerkracht

In het internationale onderwijs, het International Baccalaureate (IB), wordt bij het examen voor Geography verwacht dat leerlingen een infographic kritisch kunnen analyseren of evalueren. Bijvoorbeeld op criteria als: welke bronnen worden er gebruikt, worden deze weergegeven, zijn er visuele aspecten die de nadruk op iets leggen, worden bepaalde groepen, landen of gebieden overgeslagen of juist extra benadrukt (inclusiviteit), zijn de data gekoppeld aan bepaalde jaren of hoeveelheden waardoor ze selectief worden? En ook op visuele aspecten als: kleurgebruik om bepaalde informatie eruit te laten springen of te vergelijken, en grotere of kleinere letters/cijfers om het belang te onderstrepen van bepaalde informatie.  
Deze vaardigheid heeft al veel raakvlakken met wat je (digitale) geletterdheid kunt noemen. Want als leerlingen goed opletten wie, met welk doel en vanuit welke bronnen zo’n infographic samenstelt, én ze zelf een infographic maken, leren ze hoe je informatiebronnen selecteert en verwerkt, maar ook hoe je die naar je hand kunt zetten. En ze leren ook dat het visueel aantrekkelijk presenteren van informatie direct invloed heeft op de boodschap die je overbrengt. 
 

Wat is een infographic?

Een infographic is een manier om complexe informatie visueel te presenteren, zodat je het ‘verhaal’ in één oogopslag begrijpt. Door data te visualiseren kun je makkelijker herkennen, vergelijken en zo analyseren hoe de informatie aan elkaar relateert. Er zijn diverse tools om in een handomdraai plaatjes, grafieken en kaarten te maken en aan elkaar te koppelen in een aantrekkelijke vorm. Piktochart, Canva en Infogram zijn enkele van de bekendste (en grootste). Om alle opties toegankelijk te maken, moet je betalen, maar een eenvoudige infographic kun je al creëren door een account aan te maken (en dus je emailadres achter te laten). 

Hoe kan zo’n opdracht eruit zien?

Een concrete opdracht kan zijn: ‘Maak een infographic over de impact van klimaatverandering op een bepaald land.’ 
Nu volgen een hoop keuzes: wat is de storyline, het verhaal dat ik wil overbrengen? Waar vind ik geschikte informatie die ik kan omzetten in een grafiek, waar vind ik een kaart en andere graphics? Hoe selecteer ik de meest relevante informatie? 

In dit proces maken leerlinge keuzes die impact hebben op de uiteindelijke visuele representatie van de informatie. Door leerlingen te laten stilstaan bij deze keuzes maak je inzichtelijk dat visuele informatie altijd het resultaat is van keuzes door de maker. En dat het zaak is als gebruiker kritisch te kijken naar de informatie en die niet klakkeloos voor waar aan te nemen. Behalve als het exact jouw/de waarheid is natuurlijk.

Tips bij het maken van een infographic

• Denk van tevoren goed na over het thema dat je in een infographic gaat uitwerken. Zorg dat het thema niet te weinig, maar ook niet te veel omvat. 
• Bedenk voor wie (welke doelgroep) je de infographic maakt. 
• Maak eerst schetsen of aantekeningen van de opbouw van je infographic. Selecteer de data die je wilt weergeven en bedenk hoe je die wilt laten zien (soort grafiek, tabel, anders).
• Zorg dat de kern van je boodschap eruit springt. Je kunt niet alles laten zien; wel kun je links plaatsen naar websites voor wie meer wil weten.
• Gebruik niet te veel kleuren vanwege het overzicht. Het is vaak voldoende om twee kleuren met eventueel meerdere tinten te gebruiken. 
• Vraag anderen om feedback als je de infographic aan het maken bent.