Het overkomt me regelmatig: ineens lees en herlees ik een woord, omdat ik het niet in een zin of alinea kan plaatsen. Geolied is zo’n woord. Wat gaat er nu komen? Een lofzang op de geografie, het clublied voor het KNAG? Ik ben zo gewend aan het geo-voorvoegsel, dat het niet in mij opkomt dat de zin over olie gaat en helemaal niet over geo. Maar geo, kaarten en locatie zijn wel degelijk ook in liederen en muziek te ontdekken.
Zelf moest ik er even over nadenken, toen de combinatie locatie en ethiek door de ideeën over een COVID-19-app volop in de schijnwerpers kwam te staan. Locatie-ethiek, wat is dat ook al weer? In de informele betekenis riekt het al snel naar dure gps-relatiegeschenken of voorkeursbehandelingen, die op locatie zijn gebaseerd. Mijn tweede associatie was snel gemaakt: een paar filosofen, die al wandelend voors en tegens over ‘juist handelen’ met betrekking tot locatie afwegen. De discussie gaat dan vooral over de informele spelregels, die we nog niet in wet of regelgeving hebben vastgelegd. Is er ook een plaats voor locatie-ethiek binnen het onderwijs?
In tijden van continue digitalisering is het goed om eens bij het analoge, het tastbare, stil te staan. Daarvan werd ik me bewust toen we tijdens een pauze tussen twee lessen door vanuit de Aeres Hogeschool naar de stadsmaquette van Almere zijn gelopen. Het was me geheel ontgaan dat de hele gemeente en een aantal Almeerse gebouwen door een echte 'Lego Certified Professional' met miljoenen Legosteentjes zijn nagebouwd. Zo’n analoge maquette doet je blijkbaar wat, want het veroorzaakte een wauw-effect bij de studenten. En dat effect levert allerlei vragen op.
Het goede nieuws: kaarten hebben het tij mee. Door een overvloed aan data en visualisatietechnologie mogen meer lezers van meer kaarten genieten. En dankzij de digitale media komen de kaarten allemaal uit een computer, dus moet de kaart wel waar zijn.
Wie terugdenkt aan een eerste studiejaar, en zich het beeld van een toekomstig werkveld nog kan herinneren, begrijpt meteen dat er tussen toekomstbeeld en realiteit een aardige kloof kan ontstaan. Om die twee perspectieven zo goed mogelijk op elkaar aan te laten sluiten, verkennen studenten Geo media en design (GMD) tijdens het eerste studiejaar meteen de sector waarin zij later mogelijk werkzaam zullen zijn.
Het was zomaar een opmerking die Jan Willem van Eck opving vanuit een groepje studenten: wat een waardeloze kaart! De opdracht: beoordeel deze kaarten, bijvoorbeeld op basis van kleurgebruik en het gebruik van cartografische grammatica. Geen waardeloze opmerking van de studenten, want het is er juist een die je aan het denken kan zetten. Bestaat een kaart zonder waarde?
Eind vorig jaar stond Wageningen Universiteit een moment stil bij de 15e editie van de Masteropleiding in Geo-Information Science (MGI). Voor de gelegenheid werd een symposium georganiseerd met als onderwerp van de dag: De toekomst van geo, hoe gaan we de volgende generatie opleiden? Naast geowetenschappers in spe waren er alumni, staf en overige geïnteresseerden aanwezig. Tot die laatste groep behoor ik ook, en als buitenstaander mocht ik mijn visie op het onderwerp van de dag delen. Mijn belangrijkste suggestie: geef vooral aandacht aan het geografisch gen en bevorder geografische nieuwsgierigheid.
Afgelopen week was het weer eens zo ver: ik stond in een niet bestaande file. Tenminste, niet bestaand op de kaart van mijn auto navigatie, want vóór mij stond wel degelijk het verkeer stil op de snelweg. Er is niets vervelender dan in een file te staan die niet op de kaart staat of die niet tijdens de filemeldingen op de radio word genoemd. Alsof je eventjes niet bestaat. Ik had het natuurlijk kunnen weten, de kaart is nu eenmaal niet het gebied**. Een uitspraak*, die in verschillende wetenschappen tot nader onderzoek uitnodigt.
De geo-professional, wie dat dan ook mag zijn, omgrenst verschijnselen zodat we ze kunnen bestuderen. Sommige grenzen zijn nauwkeurig te bepalen en andere grenzen zullen altijd wazig blijven. Grenzen zijn zelden statisch, ze bewegen. Iedereen heeft wel een associatie met grenzen, het begrip maakt altijd wel wat los. Genoeg perspectieven om nader te onderzoeken.
Tegenwoordig is het helemaal in de mode om trends te verkondigen en geo-informatie ontkomt daar niet aan. Tijdens het vijfde Symposium GeoTrends op 19 juni 2018 bij Aeres Hogeschool Almere stonden daarom – naast de studenten – de trends in het werkveld van Geo, Media en Design (GMD) centraal. Het symposium genoot een opkomst van meer dan 150 deelnemers, studenten en professionals, en maakte daarmee duidelijk dat Geo zélf in de mode is. Maar ergens suggereert ‘in de mode zijn’ dat Geo evengoed weer uit de mode kan raken.
