Bijscholing klimaatverandering en waterbeheer

Deze bijeenkomst gaat niet door op 31 maart maar wordt uitgesteld in verband met het coronavirus. Zodra de nieuwe datum bekend is leest u dat hier.

Tijdens deze bijscholingsbijeenkomst krijgt u een update over klimaatverandering en waterbeheer en inzicht in nieuwe didactische methoden om hier les over te geven. De bijeenkomst is onderdeel van de Vakdag Ons Water. Er zijn ook workshops en presentaties voor waterprofessionals (inclusief communicatie- en educatiemedewerkers) van Rijkswaterstaat, waterschappen, gemeenten en provincies.

U kunt kiezen uit verschillende inhoudelijke presentaties over klimaatverandering en waterbeheer, zoals dijkversterkingsprojecten in het kader van het Hoogwaterbeschermingsprogramma, de toekomst van het veenweidegebied, scenario’s voor grootschalige klimaatadaptatie bij sterke zeespiegelstijging en de toekomst van kustbeheer.

Daarnaast kunt u kiezen uit didactische workshops, zoals hoe je aan kunt sluiten bij denkbeelden van jongeren over klimaatverandering, de lesmethode Wateroverlast op het schoolplein en de toepassing van modelleerwerkvormen of Virtual Reality waterexpedities. Ook is er gelegenheid om te spreken met watereducatiemedewerkers van een waterschap in uw buurt en kunt u informatie krijgen over hoe waterschappen het onderwijs over watervraagstukken kunnen ondersteunen.

Programma

12.00 - 13.00 Lunch (vrijblijvend)

13.00 - 13.15 Opening met uitleg over de nieuwe lesmethodes van Water op het Schoolplein

13.15 - 14.15 Workshopronde A, keuze:

• Waterexpedities met Virtual Reality (Tim Favier, UU). Met smartphones van leerlingen, eventueel in combinatie met VR-brillen, kun je de buitenwereld de klas in halen. In deze workshop bespreken we drie verschillende didactische aanpakken voor lessen over waterbeheer met VR. We nemen zelf lesmaterialen door, en bespreken praktische zaken en de kenmerken van een geschikte didactiek.
• Hoogwaterbeschermingsprogramma en versterking Lekdijk (Marc Wessels, HDSR). Het Ruimte voor de Rivier Programma is afgerond, maar de waterveiligheid moet nog verder verhoogd worden om in 2050 te voldoen aan de wettelijke norm. In het Hoogwaterbeschermingsprogramma werken waterschappen en Rijkswaterstaat samen om de dijken langs de kust en rivieren te versterken. Voor de Lekdijk zijn hoge normen gesteld, aangezien bij een doorbraak een groot deel van de Randstad zal overstromen. In deze presentatie gaan we in op de achtergronden van de versterkingsopgave, en hoe de uitvoering verloopt.

14.15 - 15.15 Workshopronde B, keuze:

• De toekomst van het veenweidenlandschap (Erik Jansen, VIC). Het veenweidenlandschap met zijn grasvelden, sloten en koeien is een typisch Hollands landschap. Maar ook een landschap dat last heeft van bodemdaling en broeikasgasemissies. Hoe komt dat? En wat is er aan te doen? In deze presentatie leert u meer over toekomstscenario’s voor dit gebied. We kijken naar de invloed van droogte en peilbeheer op veenafbraak, de watervraag en maatregelen zoals palenmatrassen, nieuwe koeien en natte teelt. En nog veel meer.
• Waterbeheer bij sterke zeespiegelstijging (Hans Middelkoop, UU en Adwin Bosschaart, HvA). In deze presentatie bespreekt Hans Middelkoop scenario’s voor zeespiegelstijging, en laten we zien waar de onzekerheden zitten en waarom de zeespiegelstijging varieert van plek tot plek. Als het ooit zover gaat komen dat de zeespiegel stijgt met enkele meters, wat betekent dat dan voor Nederland en hoe regelen we dan het waterbeheer? Vier verre toekomstbeelden laten zien hoe Nederland zich kan aanpassen, door land terug te geven aan zee, door de kust te sluiten, door de dijken langs de rivieren en kust meters op te hogen, of door eilanden te bouwen voor de kust. Na deze presentatie laat Adwin Bosschaart zien hoe je deze scenario’s kunt toepassen in de klas.
• Water op het schoolplein (Tim Favier, UU). Naast de lesmodule over overstromingen is er nu ook een lesmodule over wateroverlast (zie waterophetschoolplein.nl). In vier lessen worden leerlingen in de onderbouw bewust gemaakt van de wijze waarop het watersysteem in hun eigen omgeving is ingericht en welke problemen er kunnen optreden als er een hoosbui valt. Tevens is er aandacht voor de maatregelen die gemeenten en bewoners kunnen nemen om de kans op wateroverlast te verkleinen. Uit onderzoek blijkt dat de lesmodule bijdraagt aan meer waterbewustzijn, en een hogere bereidheid om zelf actief bij te dragen aan het verkleinen van de kans op wateroverlast in de eigen omgeving. In deze workshop nemen we de opdrachten door (inclusief de veldwerkopdrachten), en laten we de resultaten van het onderzoek zien.

15.30 - 16.30 Workshopronde C, keuze:

• Dynamisch kustbeheer in de toekomst (Timothy Price, Universiteit Utrecht). De uitdaging langs de kust is niet zozeer een te hoge waterstand, maar een gebrek aan zand. Bij dynamisch kustbeheer wordt zand toegevoegd en gebruik gemaakt van natuurlijke processen om de kust te versterken. Maar hoe gaat dat precies? En wat zijn de uitdagingen voor de toekomst als de zeespiegel stijgt?
• Klimaatverandering in de klas, een zware opgave? (Adwin Bosschaart, HVA). In 2019 zijn Nederlandse scholieren de straat opgegaan om te pleiten voor een stringenter klimaatbeleid. Uit onderzoek weten we inmiddels dat leerlingen zich zeer bewust zijn van klimaatverandering maar dat ze klimaatverandering vooral als een mondiaal probleem zien en het maar beperkt op zichzelf betrekken. De bereidheid om zelf je gedrag aan te passen om klimaatverandering te verminderen is beperkt. De verschillen tussen leerlingen zijn echter groot als gekeken wordt naar het schooltype en de migratieachtergrond. In deze workshop wordt aandacht besteed aan: (1) het denken van leerlingen over klimaatverandering; (2) welke factoren het denken van leerlingen beïnvloeden en (3) de betekenis voor de lesinhoud en didactiek t.a.v. klimaatverandering en duurzaamheid.

16.30 - 17.30 Netwerkborrel

Meer informatie & aanmelden

Datum en tijd: Dinsdag 31 maart, van 13.00 tot 16.30.
Locatie: Provinciehuis in Utrecht.
Bereikbaarheid: Het Provinciehuis is goed bereikbaar met OV. Parkeren bij het provinciehuis is echter lastig. De dichtstbijzijnde parkeermogelijkheid is de P+R Science Park, van waar u de bus kunt nemen of 30 minuten kunt lopen naar het Provinciehuis. Kijk op provincie-utrecht.nl/algemene-onderdelen/serviceblok/contact voor meer informatie.
Kosten: Deelname is gratis, dankzij een bijdrage van de Unie van Waterschappen.
Opgeven via: U kunt u opgeven via vakdagonswater.podium.nl/docenten.php. U krijgt een bevestiging van Ons Water.