Alcarta: concurrentie voor de Bosatlas
Donderdag 8 maart presenteerde ThiemeMeulenhoff de nieuwe atlas voor het onderwijs, genaamd Alcarta. De bij iedereen bekende Bosatlas krijgt daarmee een serieuze concurrent. Astronaut André Kuipers nam het eerste exemplaar in ontvangst.
Op de KNAG Onderwijsdag 2017 werd de nieuwe atlas al groots aangekondigd en vanaf toen was de gratis online versie beschikbaar. Vanaf nu is ook de fysieke atlas te koop.
Initiatiefnemer Maarten Boddaert (Boddaert Geoproducties) vertelt waarom hij atlassen zo belangrijk vindt en over zijn droom om een eigen atlas te ontwikkelen. ‘Een atlas vertelt een geografisch verhaal en zorgt ervoor dat leerlingen een beeld van de wereld krijgen.’ Alcarta bestaat uit ruim 700 kaarten die allerlei actuele thema’s, zoals armoede, duurzaamheid of migratie, in beeld brengen. Er is een nieuw systeem voor kleuren en symbolen ontworpen dat moet helpen om intuïtief de informatie te begrijpen. ‘Alcarta is een uniek, hoogwaardig en concurrerend product geworden. Een beter alternatief dan andere atlassen en zeer gebruiksvriendelijk’, vindt Boddaert.
Boddaert ging een samenwerking aan met Westermann Gruppe in Duitsland om de atlas van zijn droom te ontwikkelen. Zo’n twintig cartografen van Westermann Gruppe hebben ruim drie jaar gewerkt aan de atlas. 350 nieuwe kaarten tekenden zij voor Alcarta. Daarnaast zijn ook ongeveer 350 reeds bestaande kaarten aangepast voor in de nieuwe atlas. ‘De Duitse cartografie is net wat anders dan wat wij in Nederland gewend zijn, dus we wilden de bestaande kaarten niet zomaar over nemen. Speciaal naar onze Nederlandse wensen zijn deze kaarten aangepast’, legt Boddaert uit.
In ThiemeMeulenhoff vond Boddaert de Nederlandse partner in het altasproject, als uitgever doen zij ook de marketing. Pieter Fock (ThiemeMeulenhoff) vertelt trots dat Alcarta een toegankelijke, betaalbare én online-bruikbare atlas is geworden. ‘Alle kaarten in Alcarta zijn gekoppeld gaan Google Earth en dus ook online te bekijken, ook zijn veel kaarten 3D beschikbaar.’ Voor leerlingen gaan kaarten zo meer leven. Docenten krijgen hiermee nieuwe manieren om een atlas te gebruiken in hun lessen
Geschiedenis van atlassen in Nederland
Sinds 1928 is de Bosatlas eigenlijk de enige atlas die in het Nederlandse onderwijs wordt gebruikt. In 1999 kwamen daarover vanuit andere uitgevers vragen aan de overheid. De reactie toen was: ‘Als er maar één atlas is, kunnen we maar naar één atlas verwijzen’ (NRC, 2001). Een paar keer is geprobeerd door concurrenten (waaronder Meulenhoff zelf) om een andere atlas te ontwikkelen, maar nooit was dit een lang leven beschoren omdat scholen zwoeren bij de Bosatlas.
In december 2017 werd bekend dat Alcarta voldoet aan de criteria van CvTE om als hulpmiddel bij examens te mogen worden gebruikt. Daarmee is het de tweede atlas, naast de Grote Bosatlas, die in aanmerking komt om als hulpmiddel bij het centraal examen aardrijkskunde havo/vwo te fungeren.
Met Alcarta wordt nu misschien het monopolie van de Bosatlas doorbroken. Docenten in het aardrijkskundeonderwijs zijn bepalend voor het succes: zij moeten immers de keuze maken om deze nieuwe atlas al dan niet te kopen en gebruiken in hun lessen.