Buitencentrum Boomkroonpad

1 november 2014
Auteurs:
Jan van Mourik
Universiteit van Amsterdam
Dit artikel is verschenen in: geografie november/december 2014
Opinie
FOTO: GERTJAN BOS/FLICKR

Buitencentrum Boomkroonpad in boswachterij Gieten-Borger richt zich met zijn natuureducatie vooral op basisscholen. Aardrijkskundedocenten die met hun leerlingen veldwerk komen doen, zijn zeker welkom, maar professionele fysisch-geografische ondersteuning kan het Buitencentrum niet bieden. Wie komt dat actief inbrengen?

 

Middenin de boswachterij Gieten-Borger van Staatsbosbeheer ligt het voormalige informatiecentrum Houtvester Kuhn Huis, dat onlangs is omgedoopt tot Buitencentrum Boomkroonpad. Beheerder Henk Wiechers vertelt over de veranderingen die zich de laatste jaren bij Staatsbosbeheer hebben voltrokken en wat dat betekent voor de relatie met onderwijsactiviteiten zoals fysisch-geografisch veldwerk.

Hoe is het Buitencentrum Boomkroonpad ontstaan? 
‘Staatsbosbeheer (SBB) startte in 1983 met een bescheiden informatiecentrum in het Houtvester Kuhn Huis aan een weg die dwars door het bos loopt. In 1996 werd bij dit centrum het Boomkroonpad geopend, om bezoekers te trekken, maar ook om het leven boven de grond in de boomkruinen van nabij te kunnen bekijken. Geleidelijk werd het een professioneel bezoekerscentrum. We konden ook groepen faciliteren die in het bos biologisch of fysisch-geografisch veldwerk wilden doen. Maar door bezuinigingen moest iedere boswachterij ten dele eigen geld gaan genereren. Een aantal informatiecentra werd gesloten; negen SBB Buitencentra konden voortbestaan, waaronder dit centrum in Drenthe.'

Wat is de rol van de beheerder van een Buitencentrum? 
‘De rijksoverheid heeft de SBB-taken naar de provincies gedelegeerd met een stevige korting op het budget. Het beschikbare bedrag voor iedere boswachterij wordt gebaseerd op de normsubsidie voor elke hectare bos, heide of grasland (vergelijkbaar met de Groen Blauwsubsidies die boeren ontvangen als ze natuurbouw nastreven in plaats van commerciële landbouw), plus een toeslag voor de recreatie. Voor overige activiteiten moeten we eigen geld genereren, in de eerste plaats via de winkel waar je allerlei producten kunt kopen en de horecafaciliteiten, maar ook via de verkoop van tickets voor wandelingen en andere activiteiten met de boswachter. Hier in Drouwen hebben we als extraatje het Boomkroonpad dat met ruim honderdduizend betalende bezoekers per jaar geld in het laatje moet brengen.’
 

FOTO: JAN VAN MOURIK
Henk Wiechers op een plateau van het Boomkroonpad, waaraan het Drentse buitencentrum zijn naam ontleent.

Hoe zie je de rol van het Buitencentrum voor het aardrijkskundeonderwijs? 
'Staatsbosbeheer ondersteunt natuureducatie, maar anders dan vroeger moet daar nu voor worden betaald. We hebben veel activiteiten in de planning die gericht zijn op kinderen uit het basisonderwijs, zoals het programma Op pad met Simon Specht voor kinderen van 6 tot 9 en de Natuurspeurtocht voor kinderen tussen 8-12 jaar. En we bieden allerlei arrangementen rondom het Boomkroonpad. De boswachter begeleidt die activiteiten, vaak samen met vrijwilligers.

'Aardrijkskundeleraren die met hun klas op veldwerk willen in de boswachterij, kunnen we wel faciliteren met een introductiepresentatie en (tegen betaling) gebruik van een werklokaal in het Buitencentrum, maar niet professioneel fysisch-geografisch ondersteunen. Ook de toegang tot het terrein kunnen we regelen, maar inhoudelijk moeten deze groepen zich zelf bedruipen. Het zou fantastisch zijn als de kundige aardrijkundesectie van een scholengemeenschap een boswachterij zou adopteren voor de fysisch-geografische aspecten van buitenactiviteiten. Hetzelfde geldt voor de biologiesectie. Tot nu toe is de realiteit dat er incidenteel een groep leerlingen met docent het gebied komt bezoeken. Uiteraard zouden we het toejuichen als we meer (oud-)docenten aardrijkskunde en biologie konden begroeten als vrijwilliger om de inhoudelijke zaken af te dekken waar de beheerders niet meer aan toe komen of geen ervaring mee hebben. Ik nodig alle geinteresseerden uit kennis te maken met het Buitencentrum op www.staatsbosbeheer.nl/boomkroonpad.'

FOTO: JAN VAN MOURIK
Bodemprofiel in de groeve: holocene podzolering in gecryoturbeerde grondmorene