Canada: met succes tegen de stroom in

In de laatste decennia gaat het globaal gezien over de hele wereld beter: minder armoede, de kwaliteit van leven is beter dan ooit en er woedden minder oorlogen wereldwijd. Toch trekken politici met een pessimistisch toekomstbeeld veel kiezers. Justin Trudeau van Canada gaat niet mee in die trend: hij propageert open grenzen en een verdieping van globalisering. Canada is voor optimistische Westerse politici een gidsland geworden.

Ondanks dat de verwevenheid van economieën wereldwijd miljoenen mensen uit de armoede heeft getrokken en dat de millenniumdoelen volgens velen een succes waren, bevinden we ons in een tijd dat spanningen oplopen. De zogenaamde ‘verliezers van de globalisering’ laten zich horen in de wereld via (extreem)rechtse politici. In Nederland hebben wij Wilders, maar elders in Europa maken leiders als Hofer, Orbán en Le Pen Europeanen bang voor de buitenwereld. De Brexiteers hadden aanvankelijk succes met hun ‘leave-campagne’ om Groot-Brittannië los te weken van de Europese Unie. Al deze Europese nationalisten roepen Trump na, met zijn ‘America First’. Trump heeft een hekel aan vrijhandel en probeert met bilaterale verdragen de positie van de VS te versterken.

Zijn er nog Westerse welvarende landen over die geloven dat de voordelen van globalisering opwegen tegen de negatieve effecten en in open grenzen? Op bijna alle punten vaart de regering van Justin Trudeau in Canada een andere koers dan genoemde rechtse politici.

Immigratie

Van de immigratiecijfers die Canada al jaren open publiceert, zouden de haren van veel PVV- en FvD-stemmers overeind gaan staan. In 2016 haalde Canada meer dan 300.000 immigranten binnen, dat is – binnen een jaar – ongeveer één procent van de Canadese populatie. In 2017 maakte de liberale overheid van Canada een plan om, verspreid over drie jaar, ongeveer één miljoen immigranten te verwelkomen. Dat betekent dus dat 300.000 een ondergrens is om dat cijfer te kunnen halen. Al meer dan twintig jaar hebben Canadezen een pro-immigratie beleid, waardoor nu één van de vijf Canadezen niet op Canadees grondgebied is geboren. Ter vergelijking: dat is ongeveer dubbel zoveel als in de VS (12,9 procent) en Groot-Brittannië (11,5 procent). Trudeau en de zijnen schetsen een realistisch beeld over waarom zij actief zoeken naar immigranten. Dit beleid wordt ook wel ‘Cherry Picking’ genoemd, omdat de Canadese overheid vooral immigranten toelaat die vacatures kunnen opvullen. Naast dat de Canadese overheid kettingmigratie faciliteert en vanuit humanitaire redenen bijvoorbeeld veel Syriërs welkom heet, is de economische component ook duidelijk. Het aantrekken van migranten voegt iets toe aan de bestaande economie en zorgt voor het opvullen van de slinkende arbeidsmarkt. Net als veel andere Westerse landen heeft Canada last van vergrijzing, waardoor immigratie van jonge mannen en gezinnen zeer welkom is.

Dat probleem kennen veel Westerse landen, maar in plaats van dat premier Orbán (Hongarije) migranten inzet om dit probleem te verhelpen, maakte hij de ‘slavenwet’, die hem op enorme protesten kwam te staan. In tegenstelling tot Hongarije zijn Canadezen niet bang voor immigranten. Uit verschillende recente onderzoeken van het prestigieuze Environment Institute blijkt dat veel Canadezen inzien dat immigratie goed is voor hun eigen economie. Dat blijkt ook: de economie van Canada wordt al jaren groter.

Vrijhandel

Terwijl Brexiteers vechten om vrij vervoer van mensen en goederen binnen de Schengenzone verleden tijd te maken en Trump na vijftien onderhandelingsrondes voorlopig een einde maakte aan TTIP, timmert Trudeau gewoon door aan vrijhandelsakkoorden. Zo kondigde hij in 2017 al aan dat de visumbeperkingen die voor Mexicanen golden opgeheven zouden worden. Deze regel is inmiddels al een jaar oud. Terwijl de hele wereld bibbert bij het zien opkomen van de Chinese economie, ging Trudeau op pad om een handelsakkoord te tekenen. Dat gebeurde pal nadat Trudeau Trump (uiteindelijk) overtuigde om het NAFTA-verdrag te behouden. Het verdrag veranderde van naam (nu heet het de USMCA) en een aantal zaken is iets anders geregeld, maar Trump’s protectionisme was niet bestand tegen de voordelen die Trudeau aanhaalde, voor alle betrokken landen.

Wapenhandel

Na de moord op Khashoggi en de recente hongersnood in het geteisterde Jemen, riepen media en mensenrechtenorganisaties op tot het stoppen met handelen van wapens met Saoedi-Arabië. Terwijl Trump domweg stelt dat het stoppen van wapendeals teveel geld zou ‘kosten’, probeert Trudeau daadwerkelijk onder bestaande ‘arms deals’ uit te komen. Angela Merkel van Duitsland ging Canada weliswaar voor, maar veel meer landen, bijvoorbeeld uit de EU, hebben nog altijd deals lopen.

Via een pro-immigratiebeleid, het strijden voor vrijhandel en het controleren van schadelijke deals stelt de regering van Trudeau zichzelf als tegenwicht aan populistische, protectionistische leiders die de EU en de VS momenteel domineren.