Meer mijnen in de strijd tegen klimaatverandering?

Mijnbouw heeft een slechte reputatie. Het is vervuilend, het verwoest de natuur, diersoorten sterven uit en het gaat jaren duren voordat de natuur hersteld is. Hierdoor lijken mijnen haaks op het idee van de energietransitie en een duurzame wereld te staan. Er is echter één aspect dat veel klimaatactivisten onbesproken laten: ook de grondstoffen voor de energietransitie moeten ergens vandaan komen. Dit kan bijvoorbeeld uit mijnen. Een betoog waarom mijnbouw belangrijk is voor de energietransitie

Het voorbeeld van een belangrijk grondstof voor de energietransitie, is het metaal koper. Koper is het hoofdbestandsdeel van elektrische kabels. Het heeft unieke eigenschappen waardoor het een van de meest efficiënte metalen is voor het geleiden van elektrische energie, wat het onmisbaar maakt voor de energietransitie. Voor alle manieren van energieopwekking is koper nodig om opgewekte energie te vervoeren naar consumenten. Daar komt bij dat er geen goed alternatief is voor koper, die met vergelijkbare kosten en efficiëntie energie kan geleiden. 

In tegenstelling tot veel andere kritieke metalen die nodig zijn voor de energietransitie, zoals de zeldzame aardmetalen, wordt koper al honderden jaren gewonnen. Dit betekent dat er veel over het ontstaan van koperafzettingen bekend is, wat helpt in de exploratie naar nieuwe kopermijnen. Dit zorgt er echter ook voor dat de bestaande kopermijnen leeg beginnen te raken. In een tijd waarin er juist meer koper nodig is om de klimaatdoelen te halen - voor grotere hoeveelheden energie zijn namelijk ook dikkere koperkabels nodig - is het dus belangrijk om nieuwe kopermijnen te openen. 

Meer mijnen zijn nodig

Veel klimaatactivisten geven als tegenargument dat het openen van mijnen niet goed is voor de natuur. Ook zeggen ze vaak dat grondstoffen gerecycled moeten worden en niet uit de grond moeten komen. Uiteraard is dit beter om klimaatverandering tegen te gaan, maar dit is niet realistisch. Met enkel het recyclen van koper gaat het niet lukken om genoeg koper te produceren voor de energietransitie. Dit schreef ook de Energy Transitions Commission in hun verslag van 2023. Meer dan 80 procent van het koper in 2030 dat nodig is voor de energietransitie moet nog uit mijnen komen om de doelen te halen. 

Meer vervuilende mijnen openen, op land of in zee, om de klimaatdoelen te halen klinkt tegenstrijdig. Mijnen zijn echter minder vervuilend en schadelijk dan veel mensen denken.  Door strenge regels moeten mijnbouwbedrijven er tegenwoordig voor zorgen dat hun mijnafval geen schade oplevert en kunnen ze het niet zomaar ergens achterlaten, waardoor vervuiling van drinkwater en de natuur sterk is afgenomen over de jaren. Wel moeten er vaak bomen worden gekapt en wegen worden aangelegd wanneer een mijn wordt geopend. Dit is vaak erg schadelijk voor de lokale natuur, maar het totale grondgebruik in de mijnbouw is vrij klein in vergelijking met grootgrondgebruikers, zoals de landbouw. In tegenstelling tot landbouw is het voor mijnbouw echter mogelijk om bovengrondse schade te beperken door oppervlaktemijnbouw, waar van boven een diep gat wordt gegraven, te vervangen voor ondergrondse mijnbouw waarbij alleen de toegang van de mijn bovengronds is. 

Ook mijnen in Europa

Veel Europeanen willen geen mijnen bij hun in de omgeving vanwege het vervuilende imago. Het is echter juist beter voor het klimaat om de mijnbouw in Europa te ondersteunen. Door de weerstand van Europeanen tegen mijnen, zijn veel mijnen naar ontwikkelingslanden verhuisd. Hier is er echter minder strenge wetgeving over duurzaamheid, waardoor er meer vervuiling en uitstoot van CO2  is dan nodig. Dus als deze bedrijven terug naar Europa worden gehaald en de focus wordt gelegd op duurzame mijnbouw met als doel de vervuiling en overlast voor bewoners tot een minimum te beperken, zal dit ten goede komen van het klimaat. Deze overlast zal natuurlijk nooit nul zijn, maar we zullen bereid moeten zijn om deze prijs te betalen voor een duurzamere wereld.

De grondstoffen die nodig zijn voor de energietransitie moeten ergens vandaan komen. Zo niet, dan vindt de energietransitie zeker niet plaats. We moeten mijnbouw dus niet op voorhand afketsen, maar goed nadenken over het juiste – en nodige – gebruik ervan.