Wonen en werken in een valley?

14 april 2017
Auteurs:
Hans Terpstra
student Geo-communicatie, Universiteit Utrecht
Kennis
Barneveld
FOTO: RICHARD HURD/FLICKR

Bewoners van een gebied willen vaak graag een gevoel van identificatie hebben. Ondernemingen zoeken ook een binding met het gebied, maar hanteren veel meer een rationale, vaak economische, onderbouwing. Dit is de essentie waarop FoodValley is ontstaan.

 

Wie wil er niet in een valley wonen? Het woord roept gelijk associaties op met uitbundig groen, glooiende heuvels en bloemen in bloei. Het doet denken aan de naamgever van alle valleys, Silicon Valley nabij San Francisco. Daar waar het landschap inderdaad zo is. 

Nederland kent ook valleys, al is er sprake van een totaal ander landschap. Voorbeelden zijn de Energy Valley in de provincie Groningen of de te ontwikkelen Creative Valley op de Zuidas in Amsterdam. Ook is er de FoodValley, gelegen in de Gelderse Vallei, die de nadruk legt op innovatie in de agrarische sector en de voedingsmiddelenindustrie. FoodValley pakt het anders aan dan de rest door alle actoren te betrekken in de ontwikkeling. Wat zijn tot nu toe de resultaten van deze aanpak?

Driedimensionale aanpak

De strategie van FoodValley verschilt in zoverre van andere valleys dat nadrukkelijk driedimensionaal wordt gedacht. In de eerste plaats is er uiteraard het behouden van de bestaande economische activiteiten. Daarnaast ook het uitbouwen en aantrekken van nieuwe bedrijven en stimuleren van technologische ontwikkelingen. Maar de ambities gaan verder dan voedsel alleen. Ook wil Foodvalley de regionale identiteit van de Vallei verder benadrukken. Daar horen ook de inwoners bij: niet alleen bedrijven maar ook mensen moeten zich er willen vestigen. Daarom ontwikkelen ze veel activiteiten die de veelzijdige voorzieningen in combinatie met het landelijk wonen benadrukken. Zoals een brochure het noemt, 'wonen met de voordeur in de stad en de achterdeur op het platteland'. In andere woorden, landelijk wonen met stedelijke voorzieningen binnen handbereik.

foodvalley
BEELD: FOODVALLEY

De kracht van FoodValley ten opzichte van andere valley’s ligt in de kracht van samenwerken met alle actoren.

FoodValley faciliteert een passend aanbod van woningen door intensieve contacten met de acht gemeenten. Met de rijks- en provinciale overheden wordt samengewerkt op het gebied van goede en snelle verbindingen. Voorbeeld hiervan is ontsluiting van de A1 naar het zuiden. Ook de A30 en het openbaar vervoer spelen een belangrijke rol. Op gebied van digitale infrastructuur wordt ook samengewerkt: in Veenendaal komt een ICT-campus en er worden regelmatig beurzen op het gebied van ICT georganiseerd.

Ook op de gebieden onderwijs en ondernemerschap wordt goed nagedacht over een integrale aanpak. Vanuit de WUR worden workshops georganiseerd waarbij het belang van een goede samenwerking tussen ondernemers en onderwijs duidelijk naar voren komt. Ondernemerschap wordt gestimuleerd, met name bij studenten van de WUR. Op het gebied van het onderwijs richten de activiteiten zich vooral op het beter aansluiten van voedsel MBO/HBO opleidingen op die van Wageningen UR.

Groot R&D-centrum Unilever in Wageningen

Unilever wil een groot onderzoeks- en ontwikkelingscentrum bouwen op de campus van Wageningen UR. Het centrum moet werk bieden aan 550 medewerkers en in april 2019 operationeel zijn.

Unilever sluit dan weer kleinere onderzoekscentra in Vlaardingen, het Duitse Heilbronn en het Poolse Poznan. Unilever behoort met bedrijven als Nestlé, Danone en Kraft Heinz tot de elite van grootste voedingsconcerns wereldwijd. Bekende merken zijn Unox, Becel, Hellmann’s en Knorr. Het Brits-Nederlandse bedrijf denkt dat sneller doorbraken kunnen worden geforceerd die leiden tot betere producten, door het samenvoegen van het werk op de drie oude locaties.

Intensieve samenwerking met Wageningen UR

De keuze voor Wageningen is niet toevallig. 'Het agri-food innovatieklimaat in Nederland is erg sterk', aldus directeur Jan Zijderveld van Unilever Europe. Bovendien wil Unilever intensief samenwerken met Wageningen UR. Wageningen UR behoort volgens belangrijke ranglijsten tot de allerbeste universiteiten op het gebied van landbouw en voeding wereldwijd.

 

BRON: De Boerderij, oktober 2016

Specifiek op het gebied van voedsel zijn plannen in ontwikkeling om in Barneveld een Poultry Expertise Centre te vestigen. Voor zover bekend zal het Centre zich richten op zowel de technologie als op bedrijfsuitvoering.

Deze vorm van de FoodValley is recent ontstaan. In 2011 was er nog slechts de wens een dergelijke regio te vormen en nu, in 2017, is in de Strategische Agenda van de  FoodValley NL te lezen hoe de oorspronkelijke initiatiefnemers de valley nog verder gaan uitbouwen. De initiatiefnemers zijn Wageningen University &  Research, acht gemeenten en diverse beroepsopleidingen gericht op voedselindustrie. Het plan focust op aan voedsel gerelateerde ondernemingen in de ICT en Logistiek. Maar ook, zoals later zal blijken, op randvoorwaarden om dit doel te bereiken.

foodvalley
BEELD: WEBSITE FOODVALLEY.NL

Succesverhaal voor bewoners en bedrijven?

De doelstelling van de FoodValley is om op Nederlandse en Europese schaal het centrum van voedselproductie te zijn. Stimuleren van technologische ontwikkelingen op dit gebied is een belangrijk element daarvan. Er zijn al resultaten geboekt: FrieslandCampina heeft sinds 2013 een Innovation Centre in Wageningen en Unilever heeft aangekondigd daar een nieuw Research & Development Centrum te gaan vestigen. 

In het relatief korte bestaan van de FoodValley is veel bereikt. In de industrie is FoodValley een begrip geworden. Niet in de laatste plaats door het deelnemen aan internationale beurzen op het gebied van voedsel. Nog veel meer plannen worden op dit moment uitgewerkt of zijn aan het begin van uitvoering. Networking en lobbying binnen de EU zijn essentieel.

Een goed voorbeeld van waar bewoners en bedrijven samenkomen is het uitgewerkte plan om een World Food Centre in Ede op te richten. Het zal gevestigd worden in een van de leegstaande kazernecomplexen. Het heeft als doel (potentiele en bestaande) bedrijven zakelijke informatie te geven en tegelijkertijd huidige en potentiele nieuwe bewoners kennis te laten nemen van de mogelijkheden in de FoodValley.

Op deze manier krijgt 'wonen en werken in een Valley' een duidelijke en heldere inhoud waarbij recht lijkt te worden gedaan aan zowel zakelijke- als bewonersbelangen.

Gemeente Ede

Ede, gelegen in de FoodValley regio, is dé Foodstad van Nederland. Ede kiest bewust voor Food. Ede was Hoofdstad van de Smaak in 2014. ‘Het plan het WFC in Ede te vestigen, zorgt nu al voor enorm veel enthousiasme’, zegt burgemeester Cees van der Knaap. ‘Het zorgt voor samenwerking in samenleving, onderwijs en bedrijfsleven.’

Er is een prachtige locatie beschikbaar op de voormalige kazerneterreinen naast het straks geheel vernieuwde intercitystation Ede-Wageningen en gelegen tegen de Veluwe. Onderdeel van de WFC-ontwikkeling vormen twee schitterende rijksmonumentale kazernegebouwen. Binnen twee uur rijden wonen circa 40 miljoen potentiële bezoekers van het World Food Center. Het heeft ook een goede aansluiting op de Duitse markt.

De gemeenteraad van Ede heeft besloten om het World Food Center (WFC) als  ontwikkelingsrichting te kiezen en te steunen. Als signaal naar de markt en naar andere overheden heeft de Raad daarbij een bedrag van 5 miljoen euro gereserveerd als bijdrage in de realisatie van het WFC in Ede. Dit bedrag zal samen met bijdragen van andere overheden en bijdragen van participerende bedrijven voor een sluitende business case gaan zorgen.   

BRONNEN: