Bergmeren: een stevige wandeling waard!
Ik ‘verzamel’ bergmeertjes in diverse landen, je moet er iets voor doen, maar dan heb je ook wat. Fantastische omgeving, mooie vergezichten. Ik kan er geen genoeg van krijgen.
Hoe bergmeren ontstaan
Aan de kop van een bergdal bevindt zich een rotswand, die vaak semicirculair is. Sneeuw is verworden tot ijs en dit heeft in koude tijden geleid tot een gletsjer. Vorstverwering en -erosie hebben rotsblokken losgemaakt, die op het ijs zijn gevallen en die (deels) geleidelijk aan naar de bodem van de gletsjer zijn gezakt (plasticiteit) of naar de snuit. Een gletsjer beweegt met de zwaartekracht en het ijs met de stenen hebben de bodem uitgehold. In onze tijd zijn hier vaak meertjes te vinden: bergmeren!
Schade door mensen
De Franse meertjes zien er meestal helder uit, maar tot mijn schrik blijken ze door menselijke activiteiten vervuild te zijn. Dat geeft stress op de biodiversiteit en chemische verontreinigingen. Oorzaken zijn onder andere beweiding in de omgeving en ontbossing. De beweiding en ontbossing bestaan natuurlijk al heel lang, maar helaas komt daar ook atmosferische input bij zoals stikstof, fosfor, lood, pesticiden, et cetera.
Ook worden speciaal voor sportvissers vissen uitgezet, op plekken waar ze nooit waren, wat weer het ecosysteem flink kan wijzigen. Gevolgen kunnen zijn: toenemende algenproductie, achteruitgang van de waterkwaliteit, zuurstofloze waterlagen, het verdwijnen van soorten.
Een aantal Europese landen doet nu uitgebreid onderzoek naar veranderingen in de bergmeer-ecologie. Samen met betrokken beheerders en ‘gebruikers’ (stakeholders) kijken ze hoe de kwaliteit van de meren beschermd kan worden.
Toerisme
Bergmeren zijn prachtig om te zien. Niet voor niets zijn ze Frankrijks tweede belangrijkste toeristische trekker (na stranden). Maar de druk van toenemend aantal bezoekers kan schade veroorzaken via verontreiniging van het water, direct of via nabijgelegen berghutten.
Ik hoop dat de huidige ‘pest’ van stranden en laaggelegen meren, namelijk plastic, nog ver van de bergmeren blijft. En dáár kunnen we met ons allen iets aan doen. Geniet dus, maar wees er zuinig op!
