Curriculum.nu ontwikkelsessie 1: Een visie ontwikkelen

Na aanleiding van de eerste ontwikkelsessies van curriculum.nu geven verschillende aardrijkskundedocenten die ons vak vertegenwoordigen een korte indruk van de ontwikkelingen tot nu toe.

De visiedocumenten van de verschillende ontwikkelteams staan online. Wilt u een reactie meegeven aan de ontwikkelteams? Mail dan naar onderwijs@geografie.nl, het KNAG bundelt alle reacties voor de verschillende ontwikkelteams.

Burgerschap

'Een paar weken terug heb ik de eer gehad om het mooie vak aardrijkskunde te vertegenwoordigen tijdens de eerste ontwikkelsessie voor het ontwikkelteam Burgerschap. Als docent in één van de meest multiculturele regio’s die Nederland rijk is – Rotterdam-Zuid – merk ik vaak op dat leerlingen op zoek zijn naar antwoorden op vragen die te maken hebben met hun functioneren in de alsmaar veranderende maatschappij. Aardrijkskunde is in mijn ogen bij uitstek een vak dat leerlingen gereedschappen kan geven om de wereld waarin we leven beter te begrijpen.

Ik heb mijn team mogen verrijken met informatie over het gebruiken van verschillende schaalniveaus en de verschillende identiteiten die elke leerling heeft, alsmede het concept van ‘dimensie-denken’ om bepaalde onderwerpen vanuit verschillende perspectieven te kunnen benaderen. Ook zijn grote vraagstukken zoals klimaatverandering en globalisering in de visie op burgerschapsonderwijs opgenomen.

De conceptvisie geeft iedereen ruimte voor feedback. Aan de hand van de visie en met hulp van jullie feedback zullen in mei de grote opdrachten voor het burgerschapscurriculum verder worden uitgeschreven. Ik weet zeker dat hierin een mooie positie voor het aardrijkskundeonderwijs gewaarborgd is.' - Pieter Laban

Mens & Natuur

'Een visie ontwikkelen is voornamelijk ‘de waarom vraag’ beantwoorden, bleek uit de driedaagse sessie van mijn ontwikkelteam mens en natuur. Een team vol met enthousiaste mensen uit alle windstreken van het land en gebrand op goed onderwijs. Elk lid neemt zijn eigen mening, ervaring en expertise mee en wilt dat maar al te graag delen. Maar wij zijn bij elkaar gestopt om tot een gemeenschappelijk gedragen visie te komen en dat bleek een bijzonder pittige klus.

Zeker als je bedenkt dat wij onze eigen stokpaardjes moeten durven loslaten en rekening houden met vakverenigingen, vervolgonderwijs, ideële organisaties, lobbygroepen en de doorlopende leerlijn vanuit het basisonderwijs. Ik heb mij gericht op de gemeenschappelijk delers binnen het ontwikkelteam (OT voor diegene die van afkortingen houden) die aansluiten op het vak aardrijkskunde. Daarbij vind ik het belangrijk dat er een kwalitatieve aansluiting is vanuit het primair naar het secundair onderwijs, op dat gebied was er al snel consensus in de groep. De visie staat inmiddels online, naast de reacties van organisaties ben ik benieuwd naar de inhoudelijk terugkoppeling van de ontwikkelscholen.' - Marc Mantz

Mens & Maatschappij

'Na drie intensieve dagen is het ontwikkelteam mens en maatschappij tot een conceptvisie gekomen. De eerste dag zijn we begonnen met het scherp stellen van ieders eigen visie. Later op de dag hebben de vakverenigingen aardrijkskunde, economie, filosofie, geschiedenis, maatschappijleer ons geïnspireerd met de kern van de vakvisies. Op dag twee hebben we ons verdiept in de actuele ontwikkelingen in de maatschappij. Een aantal van deze actuele ontwikkelingen hebben een plek gekregen in de conceptvisie. Later zijn we in subgroepen uiteengegaan om elkaar voorbeelden te geven van lespraktijken zoals we die zouden willen zien in de toekomst van Mens & Maatschappij. Belangrijke essenties uit deze voorbeelden hebben een plaats gekregen in de conceptvisie. Vanaf de middag zijn we in vijf groepen uiteengegaan om delen van de visie uit te werken. Op dag drie zijn begonnen met feedback te geven op elkaars delen van de visie. Met deze feedback is de visie verder aangescherpt tot een conceptvisie op Mens & Maatschappij.

We hebben consultatievragen geformuleerd waarmee we iedereen willen uitnodigen om kritisch te kijken en ons verder te helpen met het aanscherpen van onze visie. De komende periode gaan we ook gebruiken om samenhang te zoeken met andere leergebieden die nauw aansluiten bij Mens & Maatschappij.' - Evy Kolen

AK en Curriculum.nu vanuit PO-perspectief

'In het ontwikkelteam Mens & Maatschappij zijn zeven VO en zeven PO-docenten samengebracht. Dat levert boeiende gesprekken op; fijn want één van de hoofddoelstellingen is het zorgen voor een betere doorgaande leerlijn. Dat wordt vooral spannende in de volgende sessies, waar het meer gaat over het “wat”. Een andere hoofdopdracht van Curriculum.nu is het bevorderen van meer samenhang. En juist daar was het deze eerste sessie spannend. Hoewel er begrip is voor beider standpunten, is voor leerkrachten in het ontwikkelteam die voor een kleutergroep staan de samenhang volkomen logisch, terwijl dat voor de mensen uit de bovenbouw VO juist niet het geval is. In die fase zijn de vakken autonoom, zoals het zo mooi door de vakgroepen werd verwoord. Wat ook scheelt: in de praktijk zie je al dat veel basisscholen zich al oriënteren op wat te doen met de aparte vakken en methodes. Er werd dan ook snel geroepen dat in het PO dan ook maar het vakkencluster moest worden omgedoopt tot één vak: “mens en maatschappij”. Probleem daarbij is wel dat het basisonderwijs bij “wereldoriëntatie” (kerndoeltitel “Oriëntatie op jezelf en de wereld”) ook natuur en techniek behandelt, terwijl bij Curriculum.nu is gestart vanuit de VO-domeinen, waarbij Mens en Natuur losgekoppeld is. Benieuwd hoe het PO gaat reageren op de intentieverklaring in de conceptvisie om de vakken af te schaffen en er (in elk geval in naam) één “vak” van te maken. Ervaringen en feedback vanuit de Pabo-groep binnen KNAG zijn dan ook zeer welkom!' - Arend Pottjegort, leerkracht basisonderwijs

Na de tweede ontwikkelsessie, 23 tot en met 25 mei 2018, volgt begin juni een tweede blog vanuit de verschillende ontwikkelteams.

Meer informatie over curriculum.nu.