Energietransitie sneller bij hoger opgeleiden

Groene energie op Texel

De laatste jaren neemt de maatschappelijke druk om in actie te komen tegen klimaatverandering enorm toe. Een bijdrage die mensen zelf kunnen leveren is overschakelen naar groene energie. Voor het grootste effect zou iedereen dit moeten doen, maar is dat wel mogelijk? Op Texel blijkt dat mensen met een lager opleidingsniveau moeite hebben om mee te doen.

De nieuwe generatie moet anders gaan leven. Het woord ‘energieneutraal’ horen we steeds vaker. Omschakelen naar het opwekken van duurzame energie – de energietransitie – draagt daaraan bij en helpt mee om de klimaatdoelen te halen. Dit moeten we met elkaar gaan doen.

Maar niet iedereen kan meedoen. Mogelijke redenen hiervoor zijn geld-, informatie- en kennisgebrek. Daarbij speelt opleidingsniveau een rol: er is duidelijk verschil tussen laag- en hoogopgeleiden in deelname aan de energietransitie. Dit blijkt uit onderzoek op Texel.

Hoogopgeleid meer betrokken

Hoogopgeleide Texelaars zijn meer betrokken bij de energietransitie dan laagopgeleide Texelaars. Een rapport van het Centraal Bureau voor de Statistiek gepubliceerd in september 2018 laat zien dat dit patroon vaker in Nederland voorkomt: ‘Naarmate het opleidingsniveau hoger is, neemt de maatschappelijke participatie toe’. In Texel valt dit meer dan elders op, omdat daar volgens het Sociaal en Cultureel Planbureau het percentage hoogopgeleiden veel lager is dan gemiddeld in Nederland, 23 procent tegen 41 procent.

Waarom doen hoogopgeleiden dan vaker mee? Ten eerste hebben zij over het algemeen een hoger inkomen dan laagopgeleiden. Het isoleren van een huis of het aanschaffen van een warmtepomp is duur, en voor hoogopgeleiden daarom vaak eerder mogelijk.

Daarnaast speelt het kennis- en taalniveau van Texelaars een belangrijke rol. De energietransitie is een ingewikkeld proces. Lager opgeleide mensen begrijpen soms het jargon niet, waarin de informatie wordt verspreid. Plannen voor de energietransitie zijn vaak erg abstract, complex en voor inwoners nietszeggend. Het kennis- en taalniveau van veel laagopgeleide Texelaars zorgen ervoor dat ze niet geïnteresseerd zijn in deze plannen, laat staan dat ze de stukken lezen. Dit kan een reden zijn waarom zij zich niet mengen in de strijd om een aardgasvrij Texel.

Betrek iedereen

Nu levert een deel van de Texelse bevolking haar bijdrage, met name de hoogopgeleide bewoners. Als Nederland de energiedoelstellingen wil behalen, is betrokkenheid van iedereen noodzakelijk. 

Om dit voor elkaar te krijgen, moet de gemeente haar best doen iedereen te bereiken met duidelijke informatie en subsidies verstrekken. Want nu bereikt de gemeente maar een deel van de mensen, de hoogopgeleiden. Op Texel is dit slechts een vijfde deel van de bevolking.

De gemeente Texel en andere Nederlandse gemeenten moeten ervoor zorgen dat uitleg van plannen wordt aangepast en verduidelijkt voor bepaalde groepen mensen. Alleen dan bereik je iedereen en vergroot je de kans dat een grote groep bewoners deelneemt aan de energietransitie.