Het Waddengebied is een kwetsbaar natuurgebied met de status van Unesco Werelderfgoed. Tegelijk wil het zich economisch ontwikkelen, vooral door toerisme. Dat vergt balanceerkunst.

Begin januari 2019 verliest het containerschip MSC Zoe even ten noorden van de Waddeneilanden een groot aantal containers, mogelijk met forse milieuschade voor de Waddenzee. Er is nu onderzoek gaande om vast te stellen hoe groot die schade is. Geen eenvoudige opgave.

De Waddenzee is het enige Nederlandse natuurgebied met de status van Unesco Werelderfgoed. Het is zo’n uniek en omvangrijk intergetijdengebied dat de hele wereld het als erfgoed mag beschouwen voor huidige en toekomstige generaties. Maar heeft die status juridisch iets om het lijf of is het vooral een marketinginstrument? En volstaat de huidige inzet om de bijzondere waarden van het Werelderfgoed Waddenzee ‘recht te doen’?

De ramp met de MSC Zoe in januari 2019 riep veel vragen op. Daarom deed de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) uitgebreid onderzoek naar de oorzaken en de lessen die eruit te trekken zijn om zulke ongelukken in de toekomst te voorkomen.

Duurzame bescherming en ontwikkeling van de natuurwaarden van de Waddenzee als natuurgebied, en behoud van het unieke open landschap zijn sinds jaar en dag de hoofddoelstellingen van het beleid. Daaraan wordt niet getornd, maar realisatie ervan vraagt wel ander beleid. Daarom werd op 9 juli jl. de Ontwerp-Agenda voor het Waddengebied 2050 gepresenteerd.

Bij het Waddengebied denken we meestal aan de Nederlandse Waddeneilanden en de Waddenzee. Maar het strekt zich uit tot in Denemarken en omvat ook de kleistreken op het vasteland.

Gentrificatie kennen we als (groot)stedelijk verschijnsel. Maar ook op de Waddeneilanden lijkt het zich te manifesteren.

Een boekenspecial over de Wadden.

Geologisch gezien is de Waddenzee een jong verschijnsel. Bovendien zijn geologische processen er nog volop in werking – een van de redenen waarom het Waddengebied Unesco Werelderfgoed is. De huidige Waddenzee is een momentopname in een continue geologische ontwikkeling, met steeds meer invloed van de mens.

Op het Duitse Waddeneiland Sylt is de gentrificatie doorgeschoten. Zo’n ontwikkeling ging voorbij aan het Deense eiland Rømø. Wat kunnen we hiervan leren voor onze Waddeneilanden?