Het ledenbestand van het KNAG (ongeveer drieduizend) telt een paar honderd ‘in de praktijk’ werkzame geografen. Ongeveer evenveel als er academisch geografen lid zijn, maar veel en veel minder dan het aantal docenten aardrijkskunde. Wie zijn en wat doen die praktijkgeografen? Bestaat er zoiets als praktijkgeografie? En wat doet het KNAG met en voor praktijkgeografen?

Schoolaardrijkskunde daalt – ook internationaal – in de pikorde, maar niet op al onze scholen. Aan de inhoud en didactiek wordt voortdurend gewerkt, tot grote tevredenheid van de docenten. Nu nog zorgen dat het kwartje ook valt in Den Haag.

De hedendaagse kartografie is veelal toepassingsgericht. Een goede kaart is een samenspel tussen inhoud en vorm. Studenten moeten daarom niet alleen worden getraind in het vervaardigen van kaarten, maar ook in het lezen ervan.

Binnen het KNAG leidt de studentenafdeling een kwijnend bestaan. Maar daarbuiten floreren organisaties van geografiestudenten wel. Bijvoorbeeld EGEA, dat ook een lustrum te vieren heeft: deze werd in april 1988 officieel opgericht.

Over de inhoud en grenzen van de fysische geografie is altijd veel gedoe geweest. Maar heeft het vakgebied wel een eigen exclusief domein? Welbeschouwd kunnen we heel goed zonder het begrip fysische geografie. Een pleidooi om de oogkleppen af te doen en het schoolvak aardrijkskunde te splitsen.

De cultural turn in de academische geografie van de afgelopen tien jaar heeft de ogen geopend voor problemen in de alledaagse werkelijkheid. De nieuwe generatie onderzoekers, opgegroeid met mobiele telefoon, gps en social media, experimenteert probleemgericht en vakoverstijgend met bijvoorbeeld crowd research en analyse van data op internet.

Behalve in het maatschappelijk debat kom je ook in kranten en populairwetenschappelijke tijdschriften weinig geografen tegen. Waarom doen geografen zo weinig aan de popularisering van hun vak? Henk Donkers, voormalig medewerker van NRC Handelsblad en ex-hoofdredacteur van Geografie, houdt zijn ervaringen tegen het licht en betoont zich een overtuigd journalistiek geograaf.

Van vraagbaak en ledenadministratie tot vertegenwoordiging en lobbywerk, van GeoWeek en Onderwijsdagen tot website, TESG en Geografie. Binnen het KNAG-bureau heeft ieder zo zijn werkveld, maar van hokjesgeest is geen sprake.

Hoe meer geografische volgsystemen we in het wereldwijde web laden om geografisch houvast te krijgen, des te minder controle we hebben over de eigen identiteit en koersbepaling. De cartografie, lange tijd vooral een geopolitiek instrument, dreigt nu in dienst te treden van een commercieel zoek- en beheersingssysteem, aldus Henk van Houtum. Hij pleit voor een creatieve, bewust subjectieve cartografie, die in plaats van een plattegrond zonder mensen juist de dynamiek van menselijke relaties en beleving verbeeldt.

Waarom kost het zo veel moeite om geografie op de agenda te houden? Kunnen we leren van Frankrijk? Een pleidooi van een ervaringsdeskundige voor macrogeografie op school.