De wereldwijde waterschaarste wordt een van de grootste problemen van de 21e eeuw. Nieuwe begrippen kunnen de aard, oorzaken en oplossingen van de mondiale waterproblematiek inzichtelijker maken.

In het vorige nummer van Geografie zetten twee TNO-medewerkers de potenties en risico’s van de winning van schaliegas op een rij. Eén aspect vergaten ze: de grote hoeveelheden methaan die bij de winning weglekken en het broeikaseffect verergeren.

Deense vrijplaats maakt doorstart

In 1971 kraakten hippies een voormalig marineterrein in Kopenhagen

en vestigden er de Vrijstaat Christiania. Na 40 jaar dreigde daaraan

een einde te komen door een beslissing van het Hoger Gerechtshof.

De staat mag de (dure) grond verkopen aan projectontwikkelaars,

maar durft dat uiteindelijk niet.

Valencia-stad realiseerde hypermoderne ontwikkelingsprojecten. Maar de regio Valencia tekent voor een belangrijke planologische innovatie. Het ‘Valenciaans model’ brengt vaart in de ontwikkeling van bedrijventerreinen en woningbouwlocaties, en voorkomt dat overheden opdraaien voor investeringen in publieke voorzieningen, en alleen grondeigenaren daarvan profiteren.

Veel mensen willen hun eigen huis bouwen en VROM stimuleert dat nu al tien jaar zonder veel succes. Gemeenten zijn bang voor ‘Belgische toestanden’ die ze proberen te voorkomen met welstandsbeleid. Maar dat ontmoedigt particulieren die hun droomhuis willen realiseren. Wordt het met welstandvrij bouwen inderdaad een rommeltje? We gingen kijken in vier wijken.

Gevolg van ruimtelijke wanorde

In november werd België getroffen door de zwaarste overstromingen in 50 jaar. Politici, beheerders en milieuorganisaties steggelen over de oorzaken. Integraal waterbeheer is in Vlaanderen officieel beleid maar zit nog lang niet bij iedereen tussen de oren.

Milieubeschermers en houtkapbedrijven in de Canadese taiga hebben eindelijk de strijdbijl begraven. Op 18 mei sloten ze een megaovereenkomst om 720.000 vierkante kilometer bos – zeventien keer de oppervlakte van Nederland – duurzaam te beheren.

Wordt de wereld kwetsbaarder voor overstromingen? Als het gaat om aanpassingsstrategieën bij klimaatveranderingen is veerkracht het sleutelwoord. Inleiding op een vierluik over de aanpak van waterproblemen wereldwijd.

Grondwater is de belangrijkste bron van drinkwater in Nederland. Het is schoner dan oppervlaktewater en hoeft dus minder gezuiverd te worden om goed drinkwater te verkrijgen. Grootschalige grondwateronttrekkingen leiden echter tot verdroging en verzilting. Daarom zijn de drinkwaterbedrijven op zoek naar alternatieve bronnen.

Landschapsontwikkeling stuurt rivierverruiming

Vanwege de klimaatverandering moet de Rijn straks 18.000 m3 water kunnen afvoeren – een vijfde meer dan nu. Rijkswaterstaat wil de rivieren meer ruimte geven door kribben te verlagen, dijken terug te leggen en nevengeulen te graven. De vijftien gemeenten langs de Waal, die tweederde van het Rijnwater afvoert, willen echter niet dat de rivierverruimingsprojecten de ontwikkeling van het (buitendijkse) gebied dicteren. Zij begonnen in 2006 met het project WaalWeelde, een mooi voorbeeld van integrale gebiedsontwikkeling van onderop.