Van spektakel tot stille kracht

Een van de spectaculairste waterscheidingen ter wereld zie je op het eiland La Palma. Onder invloed van de noordoostpassaat trekt daar bijna elke dag een wolkendek over een hoge bergkam om vandaar als een vertraagde waterval omlaag te denderen en op te lossen in het niets. Ook elders, tot zelfs in Nederland, zijn er talloze waterscheidingen, maar niet altijd zo zichtbaar.

Door de energietransitie hangen de energieproductie en ook het -verbruik steeds meer af van de weersomstandigheden. Dat maakt de maatschappij op een nieuwe manier gevoelig voor de gevolgen van het weer.

Etnische Russen in Oezbekistan als speelbal van Poetin

De Russische diaspora in Oezbekistan zit vast in een politiek machtsspel. De Russen willen ‘terug’ emigreren naar Rusland om een beter bestaan op te bouwen. Hiervoor zijn speciale hervestigingsprogramma’s opgezet. Toch lukt deze etnische minderheid niet om terug te keren. Poetin heeft namelijk baat bij de diaspora en zijn beleid bemoeilijkt de terugkeer.

‘Natuur’ en natuurlijke elementen laten zich niet zomaar beperken tot de zorgvuldig beheerde natuurgebieden in handen van Nederlandse natuurorganisaties. Wat maakt natuur ‘natuur’, is agrarische grond natuur, en hoe zou je natuur moeten beheren?

Ruim drie jaar terug concludeerden Hein de Haas en Ton Dietz in Geografie dat de migratie vanuit Afrika door de toegenomen welvaart niet was verminderd maar juist toegenomen. De nieuwste cijfers laten zien dat de intercontinentale migratie verder is opgelopen – zowel absoluut als relatief. 

Zou jij in coronatijd het vliegtuig pakken om in een ander Europees land te werken? Grote groepen arbeidsmigranten wel. Zij zijn zo belangrijk voor Nederland dat er zelfs speciale ‘aspergevluchten’ geregeld zijn tijdens de intelligente lockdown in Nederland. Maar de arbeidsmigranten zelf ‘vluchtten’ aan het begin van de coronacrisis naar hun thuisland, omdat zij niet in Nederland wilden blijven.

Californië

In 2020 waren natuurbranden in Californië opnieuw voorpaginanieuws. Het ‘tijdperk van de megabranden’, dat klimaat- en brandwetenschappers enkele jaren geleden aankondigden, lijkt aangebroken. Tegelijk wakkeren de branden de milieu-onrechtvaardigheid aan.

De natuurbranden in Californië brengen een grote milieuonrechtvaardigheid aan het licht en wakkeren deze aan. Er is zelfs sprake van klimaat- of natuurbrandgentrificatie.

Dreigende leegloop van gletsjermeren in de Andes

De gletsjers glinsteren in het Peruaanse zonlicht en de lucht is ijl op 4600 meter hoogte. Niets in het serene landschap wijst erop dat bijna tachtig jaar geleden uit dit gletsjermeer een modderstroom ontstond die Huaraz overspoelde en 6000 slachtoffers maakte. Een nieuw alarmsysteem moet de 120 duizend stedelingen straks tijdig waarschuwen.

Het Russische bedrijf Gazprom begon in 2018 met de aanleg van de Nordstream II, een nieuwe gaspijpleiding richting West-Europa. Er is veel discussie over de afhankelijkheid die deze leiding zou veroorzaken. Hoe je het ook wendt of keert: Gazprom is sterk verweven met de Russische staat.