Aardrijkskundeles van de Spice Girls

Aardrijkskundedocenten zijn er in verschillende soorten en maten, én met verschillende motivaties. In deze rubriek interviewt Ton van Rietbergen steeds een andere docent over de passie voor het vak en het onderwijs. Dit keer zelfs meer dan één: een collectief dat zichzelf de Spice Girls noemt.

Dit keer in de reeks geografieleraren een heus collectief dat zich verschuilt achter de codenaam Spice Girls. Het gaat om de aardrijkskundesectie van het Christelijk Gymnasium Utrecht (CGU) die nadrukkelijk voor een gezamenlijke aanpak kiest. Daarom schuif ik op een dinsdagmorgen in de pauze aan, want dat is het enige moment dat alle vier tegelijkertijd aanspreekbaar zijn. Onder het genot van een kop koffie, die door Nathalie Schutjens (44, regionaal geograaf) van het predicaat ‘nauwelijks drinkbaar’ wordt voorzien, spreek ik met Mirthe Bressers (27, stadsgeograaf), Evelien van den Wall Bake (37, ontwikkelingsgeograaf), Nelleke Wester (27, geo-communicatie) en Nathalie zelf. Alsof ze zich wil verontschuldigen voor de koffie geeft Nathalie (alleen voornamen in dit verhaal omdat dit past bij de informele sfeer op het CGU) meteen een krachtige aftrap. ‘Hier kun je heel veel buiten het boek doen. De kinderen hier zijn slim, zodat je zelf ook veel input krijgt. In de eerste klas besprak ik met de leerlingen de situatie in de Krim en veel leerlingen waren op Obama’s hand. Maar toen wist een jongetje met een Russische moeder onze mening toch bij te stellen. Daar doen we op deze school veel aan. Het vormen van meningen. We laten kinderen vaak ook stellingen over situaties in de wereld verdedigen waar ze het helemaal niet mee eens zijn.’

Evelien: ‘Laatst ging het om de stelling “Een wereld zonder grenzen ziet er beter uit”. Dat liep heel hoog op en je ziet echt de verschillende beelden naar voren komen. De ene groep wijst op specialisatie en dat mensen dan kunnen doen waar ze goed in zijn en dat het weghalen van belemmeringen gewoon goed is. Terwijl een andere groep opmerkt dat criminelen dan vrij spel hebben en controle op ziektes lastiger is. Echt een debat dat je in deze vorm ook in de Tweede Kamer ziet. Vertellen kinderen iets wat ik nog niet weet, dan krijgen ze er een punt bij.’ Mirthe knikt, want het sluit aan bij waarom ze in het onderwijs is gegaan. ‘Een band opbouwen met de kinderen is voor mij het belangrijkst.’ ‘En dat je ze enthousiast kunt maken, dat is zo’n mooi gezicht. En ja, dat werkt het best als de leerlingen echt een eigen inbreng kunnen hebben. Een rampenkaart maken op basis van fysisch-geografische data werkte bijvoorbeeld erg stimulerend.’

Bij Nelleke staat het onderwijs sowieso voorop. ‘Het vak is voor mij een beetje bijzaak. Ik zou ook geschiedenis kunnen geven. Of zelfs iets in de organisatie van onderwijs. Het overbrengen en inspireren van kinderen vind ik het allermooist en ik verwacht dat ik dit altijd wel zal blijven doen.’

Nathalie, die behalve docent ook conrector is, weet dat aardrijkskunde op het CGU relatief veel wordt gekozen. ‘Het is duidelijk dat de leerlingen aardrijkskunde een leuk en leerzaam vak vinden, dat ze wellicht ook wel zien als een tikje makkelijker dan de andere vakken. In elk geval wordt het werken buiten het boek om zeer gewaardeerd.’ De plicht roept voor Nathalie, Mirthe en Evelien en daarom zit ik de gedachtewisseling voort met Nelleke die nog een tussenuur heeft. ‘Als methode die wij dus losjes gebruiken, hebben we voor BuiteNLand gekozen. Die methode is erg concreet en actueel. Al vinden we bij ons de persoonlijke verhaaltjes wat kinderachtig en slaan we die meestal over. Zelf heb ik altijd de behoefte “sterke” verhalen te vertellen. Dat was ook een tip van het IVLOS: bouw je onderwijs rondom een verhaal. Ook laat ik graag foto’s zien en dan moeten ze aan de hand van vragen de details van de foto invullen. Dat werkt van de eerste tot de zesde. Op dit moment ben ik bezig met krimp. Zo heb ik ze een fi lmpje laten zien van de befaamde love boats in Singapore, waarmee de overheid probeert het geboortecijfer op te krikken. En in Nederland gaat het dan om de keuze te spreiden of te concentreren en de vraag “meer” of “minder” dorpen. Juist in mijn meest rumoerige klas liep dit geweldig, al heeft dat luid uitroepen van “minder, minder” inmiddels een wat vervelende bijsmaak gekregen.’