O&L 2025 | 8
Verkiezingstijd met ProDemos
Veel aardrijkskundedocenten zullen verkiezingen als thema eerder parkeren bij hun geschiedenis- of maatschappijleer-collega’s, maar het is voor ons vak wel degelijk nuttig er aandacht aan te besteden. Sociale welvaartverschillen (dus ook stemgedrag) zijn voor cartografische opdrachten heel bruikbaar. Daarnaast zijn velen van ons ook actief in de onderbouw in Mens & Maatschappij of burgerschapsonderwijs. De BV Nederland heeft dit jaar twee verkiezingen in de aanbieding: voor de Tweede Kamer in oktober en voor de gemeenteraad in maart volgend jaar. Stemmen leerlingen landelijk anders dan bij een gemeenteraad?
Grijp je kans om via ProDemos scholierenverkiezingen te houden op je school. Of als je lesgeeft in het primair onderwijs: speel Democracity met je leerlingen van groep 7 en 8.
- prodemos.nl
Geo in beeld (I): Solar System
Soms is het lastig leerlingen de werking van onze dampkring uit te leggen vergeleken met die van Mars Of uit te leggen hoe de zwaartekracht van de maan invloed heeft op de zeestromen op aarde. De serie die daarbij kan helpen, is Solar System van professor Brian Cox (Engelse deeltjesfysicus en bekend tv-gezicht). Hij toont vulkanen elders in ons zonnestelsel en legt steeds het verband met hoe dit op aarde werkt (of juist niet). Zo kent Io, een van de manen van Jupiter, een soort eb en vloed-systeem bestaande uit…. vloeibaar gesteente! Io verandert dus voortdurend aan de oppervlakte. Animaties waar je met open mond naar zit te kijken en heel heldere uitleg erbij.
Via de Vlaamse zender Canvas en dus ook via VRTMax.be is dit terug te kijken, maar ook NLZIET.nl (abonnement) biedt een route aan. Of je bent een boomer-docent en koopt hem op dvd…
- VRTMax.be en NLZIET.nl
Geo in beeld (II): Aardrijkskunde Bijles
Wie kent ze niet: de clipjes op YouTube waarin docenten begrippen uitleggen of zelfs hele lessen gefilmd aanbieden. In die wirwar van filmpjes steekt één kanaal er echt bovenuit: @AardrijkskundeBijles van Guido Wiemer, docent op Het Streek in Ede. Wat zijn clips kenmerkt zijn de stijlvolle lay-out (waarin hij ook T-shirts aanbiedt), de lengte van maximaal 3 minuten en de heldere uitleg. Voor de veteranen onder ons: het goede oude GeoTopics-niveau wordt hier aangetikt en dat is de beste aanbeveling die je kunt krijgen. Ga naar YouTube en neem een gratis abonnement op Aardrijkskunde Bijles. Je leerlingen zullen je dankbaar zijn!
Geo-Info
Docenten die een zwak hebben voor GIS en alles wat daarmee samenhangt, kunnen bij het blad Geo-Info aan hun trekken komen. Zeker in het werkveld waar digitale kaarten veel voorkomen (zoals veel deelnemende bedrijven aan de GeoWeek) is een abonnement op Geo-Info heel interessant. Het blad verschijnt vier keer per jaar en geeft inzage in nieuwe ontwikkelingen, maar ook praktische voorbeelden voor professionals in de geo-informatie. Een lidmaatschap met abonnement kost €105 (studenten gratis), een los abonnement €225 per jaar.
- geoinformatienederland.nl
Brilliant Maps: heerlijke lesopening
‘Making sense of the world, one map at a time’ is de wervende slogan van deze website, die probeert allerlei thema’s in kaarten te vatten. In de strijd tegen alternative facts en fake news voert de site een soort kruistocht voor de waarheid. Op Instagram kun je elke dag een nieuw kaartje ontvangen en dat maakt deze site tot een heel fijne lesopener: de discussie over het gekozen onderwerp, de schaalindeling, de gekozen categorie-grenzen: het zijn inkoppertjes voor een docent om de klas wakker te schudden. En soms is het gewoon gekkigheid, zoals de strafbaarheid een kangoeroe te bezitten in de VS.
- Brilliantmaps.com
Sportgeografie
Zoek je als docent aardrijkskunde naar een originele invalshoek voor papers en praktische opdrachten, dan kan sportgeografie je aangenaam verrassen. Deze subdiscipline van de geografie biedt enorm veel mogelijkheden tot creatief onderzoek, zowel sociaal als fysisch. Bij sportgeografie kijk je bijvoorbeeld naar de spreiding van een sport: waar wordt deze beoefend en waarom juist daar? Andere invalshoeken zijn de herkomst van deelnemers (doen aan de Elfstedentocht vooral Friezen mee?), de organiserende steden of landen (worden grote evenementen enkel nog in autocratische landen gehouden?), de fysische omgeving waarin een evenement plaatsvindt (waarom is er nooit een WK wielrennen in Flevoland georganiseerd?), of onderzoek waar de fans van een club wonen (waarom het niet slim is om door Amsterdam te lopen in je Feyenoordshirt). Door het combineren van economische en bevolkingsgegevens, klimaatfactoren en hoogtekaarten, kunnen leerlingen veel meer dan enkel voor de hand liggende vragen beantwoorden. Is het toeval dat de voetbalclubs uit grote steden zo vaak kampioen worden? En hoe kan het dat Bolivia thuis met 6-1 van Brazilië wist te winnen, terwijl ze dertig jaar alle uitwedstrijden verloren? Laat de analyse in handen van de leerling: dié moet laten zien of de verzamelde gegevens to vallig zijn of logische patronen vertonen. Informatie of lesvoorbeelden nodig? Mail naar t.roosjen@knag.nl