Langs de Ploenstraat in Duiven

1 april 2020
Auteurs:
Dan Assendorp
Fysisch Geograaf bij Hogeschool van Hall Larenstein
Dit artikel is verschenen in: geografie april 2020
In de kantlijn van het landschap
Nederland
Opinie
FOTO: DAN ASSENDORP

Als je over de A12 richting Duitsland rijdt, is er voorbij Arnhem nog een stukje Nederland voordat je bij ’s-Heerenberg de grens passeert. Wellicht alleen bekend van de Ikea of Intratuin, waar elk najaar vanuit het hele land bussen naartoe trekken om de kerstshow te bekijken. Afslag Duiven is toch echt ook bedoeld voor een dorp waar mensen wonen. 

Als je de afslag genomen hebt en voor de stoplichten staat, zie je recht voor je een witte boerderij met een grote schuur. Moet je lang genoeg wachten en word je niet afgeleid door het grote hotel waarvan de naam niet overeenkomt met de vogel in het logo, dan zal opvallen dat de boerderij met schuur op een minieme verhoging staat. Ook vanaf de rand van het dorp is het voor de goede waarnemer te zien. Het gaat om de voormalige Havezathe De Ploen langs de Ploenstraat. Achter de boerderij liggen ook wat tussen de bebouwing ingeklemde akkertjes en het valt op dat de bodem zandig is. De bodemkaart maakt melding van een bruine enkeerdgrond. 

Wat je ziet, is de rand van het laat-pleistocene rivierduin, waarop al sinds de Bronstijd akkertjes liggen. Stel je voor: een brede, vrijwel droge, zandige rivierbedding waar de poolwind overheen blaast. Dat zijn de omstandigheden waaronder het rivierduin is gevormd en waar in de daaropvolgende warmere tijden onze voorouders hoog en droog in het natte rivierengebied woonden en werkten. 

Nu is Duiven een forensendorp van de stadsregio Arnhem Nijmegen, en is de ophoging door de oprukkende bebouwing en industrie bijna niet meer zichtbaar. Langs de Ploenstraat kun je het dus nog wel zien en vanuit aardkundig oogpunt mag ik hopen dat de zone tussen het dorp Duiven en de industrie langs de A12 open blijft. 

Door de bebouwing en industrie is de ophoging bijna niet meer zichtbaar