In 2018 kwam het publiekelijk toegankelijke programma CoastSat op de markt, waarmee men kustlijnen kan monitoren en tot dertig jaar terug reconstrueren. CoastSat maakt onderzoek zonder veldwerk mogelijk, gewoon vanachter je bureau. Hoe werkt het en wat zijn voors- en tegens ten opzichte van andere onderzoeksmethoden?

Het overkomt me regelmatig: ineens lees en herlees ik een woord, omdat ik het niet in een zin of alinea kan plaatsen. Geolied is zo’n woord. Wat gaat er nu komen? Een lofzang op de geografie, het clublied voor het KNAG? Ik ben zo gewend aan het geo-voorvoegsel, dat het niet in mij opkomt dat de zin over olie gaat en helemaal niet over geo. Maar geo, kaarten en locatie zijn wel degelijk ook in liederen en muziek te ontdekken.

Om de term Groene Hart echt te snappen kun je het best vanuit het oosten via de A12 dit open, grasgroene gebied inrijden. Onlosmakelijk verbonden met het Groene Hart is het water. Vlak voor Bodegraven kruis je twee watergangen met de om een verklaring vragende namen Dubbele Wiericke en Enkele Wiericke. Het is een tweetal boezemkanalen, in de middeleeuwen gegraven als onderdeel van een grootschalig project om de afwatering van het zuidelijk deel van het graafschap Holland volledig om te draaien. Het water van de Oude Rijn moest afgeleid worden richting de Hollandse IJssel.

vragen om complexe, veelzijdige dialoog

Nederland is toe aan een Energiewende, aldus steeds meer experts. Dat vinden wij ook. Met laadpalen en slimme meters alleen zijn we er niet. In het debat over de energietransitie ontbreekt stelselmatig de ruimtelijke ordening. En juist daar wringt de schoen, getuige de politisering en lange aanlooptijd van veel energieprojecten.

Begin maart start Gabriëlle Metz, plaatsvervangend ambassadeur in Libië, een blog op geografie.nl. Een land in oorlog – op slechts 300 km van Europa – is haar dagelijkse kost. Ze pendelt tussen Den Haag, Tunesië en Tripoli en onderhoudt contacten met de Libische overheid, de daar aanwezige landen en internationale organisaties en het maatschappelijk middenveld. Ze praat ons alvast bij over de ingewikkelde situatie in Libië. Met een vervolg op de website.

Maatschappelijke betrokkenheid in onderwijs

Het afgelopen jaar trokken bachelor studenten en docenten Sociale Geografie en Planologie van de Universiteit Utrecht negen weken intensief op met bewoners van Lunetten. Samen bogen ze zich over duurzame oplossingen voor dagelijkse ruimtelijke vraagstukken. Een leerzame ervaring. Small is beautiful, maar zo’n klein onderzoek is ook kwetsbaar.

• Winder, S. Danubia. Een persoonlijke geschiedenis van het Habsburgse Europa. Rainbow Pockets, 518 p., € 10.
• Rindrasih, E. Travelling in the Ring of Fire: Tourism development in Indonesia’s disaster-prone environment. Dissertatie Universiteit Utrecht, 223 p.; Saputra, E. Land subsidence as a sleeping disaster. Case studies from Indonesia. Dissertatie Universiteit Utrecht, 197 p.

Hausse aan de waterkrachtcentrales

Wereldwijd zijn er plannen voor duizenden nieuwe stuwdammen met waterkrachtcentrales. Wildwatersporters zien met lede ogen de laatste ongetemde rivieren verdwijnen en tekenen protest aan. Grote natuurbeschermers sluiten zich  inmiddels aan. Ik spreek met Vera Knook, kritisch kajakker en waterbouwkundige, en duik in onderzoeksrapporten.

Aardrijkskunde is bij uitstek een vak waarin ongelijkheden in de maatschappij in Nederland en de rest van de wereld aan bod (moeten) komen. Racisme en discriminatie zijn daar voorbeelden van. Hoe behandel je als docent onderwerpen die controversieel zijn? 

Geografie heeft een lange geschiedenis als discipline met veldwerk in zowel nabije als verre landen. De scheiding tussen ‘het veld’ en ‘de universiteit’ wordt echter zelden in twijfel getrokken. Kolar Aparna, promovendus aan de Radboud Universiteit, stelde dit in de loop van haar onderzoek ter discussie en vraagt zich daardoor af wáár wetenschap plaatsvindt.