Deze serie zoomt in op locaties die het verleden van de Verenigde Staten levend en levendig houden.
De Oregon Trail
Het noordelijke deel van de in totaal 2,1 miljoen vierkante kilometer die de Amerikanen in 1803 kochten van Frankrijk, de zogeheten Louisiana Purchase (zie Geografie september 2019), werd allang bewoond door verspreide groepen inheemse volken, in totaal zo’n 600.000 mensen. Zij waren goeddeels onkundig van de koloniale transactie en leefden hun levens zoals altijd. Maar niet voor lang: spoedig zouden de Sioux (tegenwoordig Lakota), Cheyenne, Crow en vele andere stammen overspoeld worden door ‘Amerika’.
Elders op het continent had de inheemse bevolking al eerder grote verliezen moeten nemen door de territoriale expansie van de Angelsaksische kolonialisten. Daar zou de praktijk van shoving the Indians out of the way gevolgd worden door de Indian Removal Act (1830) en de nog schadelijker Indian Appropriation Act (1871). De inheemse bevolkingsgroepen in het ‘nieuwe Noordwesten’ gingen dan ook zware tijden tegemoet.
Manifest Destiny
Grote delen van de Louisiana Purchase waren in de ogen van toenmalig president George Washington geschikt voor grootschalige agrarische kolonisatie door blanke boeren, mijnbouwers, bosbouwers en (bison)jagers. De grondslag daarvoor werd gevonden in het zeer nationalistische Manifest Destiny. Daarin stond dat de occupatie en exploitatie van (het westen van) Noord-Amerika niet alleen rechtvaardig waren, maar zelfs ‘door God gewenst’. Honderdduizenden settlers vestigden zich in het Noordwesten en eisten daar de natuurlijke hulpbronnen op. De spanningen tussen de Amerikanen en de inheemse volkeren namen snel toe en uiteindelijk brak een nieuwe fase aan in de Indian Wars, met zeer veel slachtoffers onder de inheemsen.
Oregon Territory
Ruwweg vanaf 1840 begon de tocht naar het verre Oregon Territory voor het gros van de settlers in het stadje Independence (Missouri), vanuit St. Louis per boot bereikbaar via de Missouririvier. Eenmaal aangekomen in Independence met hun huifkarren, huisraad en levende have sloegen ze voorraden in, destijds het verdienmodel van het stadje, maakten definitieve reisplannen en organiseerden karavanen met ingehuurde begeleiders. De reis naar ‘het beloofde land’ Oregon beliep zo’n 3000 kilometer en nam in het late voorjaar en de zomer zo’n vijf tot zes maanden in beslag. Voor velen was het een ware uitputtingsslag door het veelvuldig losbarstende natuurgeweld en de overvallen door inheemse groepen. Mettertijd kregen de karavanen daarom bescherming van soldaten die gelegerd waren in militaire forten die nabij de route verrezen (kaart).
Velen voltooiden de reis tot in Oregon, vooral naar de vruchtbare Willamette Valley, thans een snel groeiend wijnbouwgebied. Maar er waren ook kolonisten die eerder afsloegen. De Mormonen stichtten bijvoorbeeld Salt Lake City en Utah, terwijl goudzoekers bij Fort Hall naar het zuiden afbogen om hun geluk te beproeven in Californië, de zogenoemde Gold Rush. En onderweg streken talloze gezinnen neer in gebieden die hen geschikt leken om akkerbouw en veeteelt te bedrijven.
Met de groeiende aantallen kolonisten in het Noordwesten klonk ook de roep om nieuwe bestuurlijke eenheden. Zo werd het Oregon Territory verdeeld In de staten Washington en Oregon, ontstonden in het uitgestrekte Nebraska Territory de staten Idaho, Montana, Wyoming en Nebraska, terwijl het Dakota Territory uiteindelijk werd gesplitst in Noord- en Zuid-Dakota. Steeds werden de inheemsen daarbij verder teruggedrongen naar kleinere (en later nog kleinere) leefgebieden. De Verenigde Staten toonden zich telkens een onbetrouwbare onderhandelingspartner. Zorgvuldig onderhandelde, formeel ondertekende akkoorden en verdragen werden terzijde geschoven, uitgehold of vervangen in het nadeel van de inheemse volkeren.
Ezra Meeker
Na de opening van de First Transcontinental Railroad (1869) naar California, dwars door het centrale deel van de VS, duurde het nog enige tijd voor het Noordwesten ook door spoorwegen werd ontsloten. Maar met de komst van de Northern Pacific Railroad (1883) en de Great Northern Railroad (1889) nam de betekenis van de oorspronkelijke Oregon Trail snel af. Gaandeweg leek de historische route die zovelen naar het Noordwesten had gebracht, in de vergetelheid te raken.
Tot de succesvolle zakenman Ezra Meeker, die in 1852 zelf met vrouw en kind via de trail naar Oregon was gekomen, op 70- jarige leeftijd besloot om met ossen en huifkar de reis terug naar het Oosten af te leggen. Zo wilde hij aandacht vragen voor de betekenis van de Oregon Trail en financiële steun verwerven voor herdenkingspunten onderweg. Meeker werd de advocaat van de herinnering aan de Oregon Trail. En met succes: er verschenen gedenktekens langs de route en authentieke stukjes van de route werden beschermd. Later kwamen er diverse musea om de herinnering aan de Oregon Trail levendig te houden, onder andere in Independence en in Oregon.
BRONNEN
- Billington, R. A., & Ridge, M. (2001). Westward Expansion: A History of the American Frontier. Albuquerque (NM): University of New Mexico Press.
- Beck, W., & Haase, Y. (1992). Historical Atlas of the American West. Norman (OK): University of Oklahoma Press.
- Buck, R. 2016. The OregonTrail: A New American Journey. New York: Simon & Schuster.
- Norton, M.B., Katzmann, D.M., Escott, P.D., et al. (1998). A People and a Nation: A History of the United States. Boston/New York: Houghton Mifflin Co.
- Larsen, D.M. (2020). Saving the Oregon Trail: Ezra Meeker’s Last Quest. Pullman: Washington State University Press.
- De Pater, B., & Verkoren, O. (Red.) (2007). Noord-Amerika: Een geografie van de Verenigde Staten en Canada. Assen: Van Gorcum.
- Stephenson, A. (1996). Manifest Destiny: Amerian Expansion and the Empire of Right. Belair (CA): Hill & Wang.
- Rau, W.W. (2001). Surviving the OregonTrail, 1852: As told by Mary Ann and Willis Boatman and augmented with accounts of other Overland Travellers. Pullman (WA): Washington State University Press.
- Yenne, B. (2008). Indian Wars: The Campaign for the American West. Yardley (PA): Westholm Press.