Meer impact dan het zoveelste rapport

Met de in januari gepubliceerde Kankeratlas heeft het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) enorm gescoord – om te beginnen in de media. Het is een prachtige dataset die veel inzichten geeft in tot voor kort niet openbare data. Per postcodegebied is informatie beschikbaar over de hoeveelheid kankerdiagnoses in de afgelopen tien jaar, met daarbij aangegeven of dit hoger of lager is dan het Nederlandse gemiddelde.  

De Eifel

Voor vulkaanuitbarstingen in Nederland hoef je niet te vrezen, als je de Bovenwindse Eilanden in de Caribische Zee niet meerekent. Maar vlak de Eifel niet uit. Op zo’n 200 kilometer van de Nederlandse grens wemelt het van de vulkanen, die geologisch gezien kort geleden voor heftig vuurwerk zorgden. Schuilt daar nog gevaar?

Over de verandering van Nederland sinds WOII

Op ‘de Dag des Doods’, zoals de voorman van Farmers Defence Force de dag noemt waarop de Kamer over de stikstofplannen stemt – ik dacht eerst ‘wat een grootspraak’, maar in de maanden erna blijkt hij er niet zover naast te zitten – hebben we een kleine familiereünie op onze geboortegrond in Maasbree. 

In februari 2022 meldde Fox Weather nog dat het westen van de Verenigde Staten volgens wetenschappers de droogste periode in meer dan 1200 jaar beleefde. En dat dit na 22 droge jaren opnieuw zo zou blijven. Een jaar later ziet het er heel anders uit. Drie weken heftige regen mondden uit in overstromingen, 21 slachtoffers en dikke pakketten sneeuw in de bergen.

Hoogwaterveiligheid

Na Ruimte voor de Rivier en Maaswerken is er sinds 2014 het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP). Daarin werken 21 waterschappen en Rijkswaterstaat samen aan de grootste dijkversterkingsoperatie sinds de Deltawerken. Tot 2050 versterken zij ruim 1500 kilometer aan dijken, en 400 sluizen en gemalen om overstromingen in Nederland te voorkomen. Waterveiligheid anno 2023 is puzzelen en maatwerk.

In de herziene eindtermen vwo van het examenprogramma staat dat eigenlijk alle plaatbeweging te verklaren is door ridge push en slab pull. Mantelconvectie heeft als verklaring afgedaan (zie ook Geografie maart en april 2021).  Waarom staat mantelconvectie (als ‘convectiestromen’) dan toch óók genoemd?

• Freriks, K., & Storms, M. Grensverkenningen. Langs oude grenzen in Nederland. 
• Cole, T. About Britain. A Journey of Seventy Years and 1,345 Miles. 
• Huisman, H., & Braaksma, M. Het Groot Keienboek. Zwerfstenen uit Scandinavië. 
• Meijer, F. Verbonden door rampspoed. Rampen en natievorming in negentiende-eeuws Nederland. 
• Jensen, L. Wij en het water. Een Nederlandse geschiedenis. 

Elke twee weken hoor je hier achtergronden bij Europees nieuws. Niet alleen bij ‘nieuw’ nieuws, maar juist ook bij onderwerpen die ondergesneeuwd zijn door ander nieuws of op de achtergrond zijn geraakt. Journalist Annette van Soest en Mathieu Segers, hoogleraar hedendaagse Europese geschiedenis en Europese integratie, bevragen telkens een expert over de stand van zaken. In aflevering #S5E01 legt ‘Onze man bij de Taliban’ Thomas Erdbrink uit wat de rol van het Westen was in de oorlog in Afghanistan.

De Watersnoodramp is deze februari 70 jaar geleden, maar door klimaatverandering worden rampen als deze weer actueel. Floor Boon en Maarten Dallinga maken voor NRC een zesdelige podcast over klimaatscenario’s in de komende decennia. De eerste aflevering is veelbelovend.

De nieuwe Geografie is uit, heb je 'm al ontvangen? Je leest dat Europa niet het centrum van de wereld is als het om migratie gaat. Verder over de gletsjer Perito Moreno in Argentinië, die in tegenstelling tot veel andere gletsjers niet krimpt maar groeit. Mozart en Erasmus komen voorbij in een stuk over celebrity branding dat ingezet wordt als city marketing. Vulkanen in de Eifel, noodweer in Californië, en veel meer. Een veelzijdig nummer, veel leesplezier!