De covid-19-pandemie en de Russische inval in Oekraïne fungeren als versneller van een proces dat al een aantal jaren plaatsvindt: slowbalisering. Beide tonen de kwetsbaarheid van wereldwijde waardeketens en vormen een stimulans voor meer regionalisering en lokalisering van productie.
ICT for Development (ICT4D) was lang gericht op het beter toegankelijk maken van informatie- en communicatietechnologie voor kansarmere groepen in ontwikkelingslanden. De laatste tijd is de aandacht verschoven naar impact sourcing, het benutten van ict om deze groepen een baan te bieden.
Het einde van het ontwikkelingsmodel? Volgens de Amerikaanse econoom Dani Rodrik voldoet het gebaande pad naar welvaart via arbeidsintensieve industrialisatie niet meer voor ontwikkelingslanden. Zij zien hun industriële sector vroegtijdig en sneller dan destijds in westerse landen in verval raken.
In Nederland vestigen zich steeds meer Indiase dienstverleners die de ICT-activiteiten van grote concerns zoals banken en multinationals deels of bijna volledig overnemen. De markt voor de outsourcing van bedrijfsactiviteiten is hier sterk ontwikkeld en ons land fungeert tevens als toegangspoort tot de continentaal-Europese markt.
Online marktplaatsen waar iedereen zijn digitaal leverbare diensten kan aanbieden, confronteren westerse freelancers direct met concurrentie uit ontwikkelingslanden. Maar hoger opgeleiden in niet-westerse regio’s krijgen zo nieuwe kansen.
In navolging van India profiteren ook de Filipijnen van de internationale uitbesteding van diensten, steeds meer in kleinere provinciale steden. De offshore servicesector creëert hier een 24-uurseconomie, nieuwe werkgelegenheid en kansen voor lokale ondernemers. De langetermijnperspectieven zijn echter onzeker.