Veerkracht in een ongelijke stad

Precies drie jaar terug verlieten wij halsoverkop een nagenoeg ‘leeg’ Chicago na de sluiting van het Amerikaanse luchtruim vanwege covid. In maart waren we terug met een nieuwe groep masterstudenten Stads- en Economische Geografie van de Universiteit Utrecht. Weer zijn we getroffen door de sociale en ruimtelijke ongelijkheid en tegelijkertijd de veerkracht van deze stad en haar inwoners.

Maatschappelijke betrokkenheid in onderwijs

Het afgelopen jaar trokken bachelor studenten en docenten Sociale Geografie en Planologie van de Universiteit Utrecht negen weken intensief op met bewoners van Lunetten. Samen bogen ze zich over duurzame oplossingen voor dagelijkse ruimtelijke vraagstukken. Een leerzame ervaring. Small is beautiful, maar zo’n klein onderzoek is ook kwetsbaar.

Ten noorden van het stadhuis, waar de straten nog namen hebben in plaats van nummers, ligt het populaire SoHo. De naam is een acroniem: SOuth of HOuston Street, in de jaren '60 bedacht door de planningsdienst van New York. Het gebied is duidelijk herkenbaar vanwege de concentratie van 19e-eeuwse gebouwen met gietijzeren gevels. SoHo staat daarom ook wel bekend als het ‘Cast Iron District’.

 

Als de nacht valt, verandert de stad: een ander ritme, ander licht, andere geluiden en andere omgangsvormen. Binnensteden transformeren tot bruisende uitgaanscentra. Horecavoorzieningen en dance-evenementen zijn steeds vaker expliciet onderdeel van stedelijk beleid. Dat levert een spanningsveld op, want de nieuwe bewoners van de binnenstad – aangetrokken door de gerevitaliseerde omgeving – klagen over de nachtelijke onrust.

 

Nieuwe serie over de stedelijke nacht. Als het donker wordt, verandert de stad: een nachtelijke economie ontwaakt en uitgaanders en portiers kleuren het straatbeeld. 

Eind 19e eeuw vindt een ware revolutie plaats: kunstlicht geeft de stad ’s avonds een totaal ander aanzien. Een verlichte skyline en enorme lichtreclames op Broadway: bright lights, big city. New York-stad kan voortaan 24/7 dóór. Anno 2012 kent Manhattan een bloeiend nachtleven maar ook talloze confl icten over het ruimtegebruik.

Het aanzien van Williamsburg wordt nog steeds bepaald door haar industriële verleden, met grote pakhuizen en oude fabrieksgebouwen aan het water. Anno 2011 kent de buurt een bloeiende creatieve cultuur, vintagewinkels en hippe bars, een multi-etnische bevolking en een ultraorthodoxe joodse gemeenschap. Attractief en levendig, maar conflicten over het ruimtegebruik liggen overal op de loer.

Transformatie van twee havengebieden

New York City heeft een omvangrijke dienstensector waaronder het financiële district rondom Wall Street en de entertainment op Times Square. Ooit floreerde NYC als industrieel centrum met havens, suikerraffinaderijen, drukkerijen en de kledingindustrie. Het werk trok veel immigranten uit Europa aan. Voormalige havengebieden als Red Hook en Jersey City hebben de laatste decennia een metamorfose ondergaan.

Jackson Heights is een woonbuurt in het stadsdeel Queens. De buurt is uniek vanwege de zeer diverse bevolkingssamenstelling en de concentratie van grote appartementsgebouwen met privétuinen voor de bewoners. Ze ademen de tuinstadidealen uit het begin van de 20ste eeuw.

In de hoogtijdagen van Coney Island, het oudste pretpark ter wereld, brachten veel dagjesmensen een bezoek aan de attracties, de boulevard en het strand. Dat is inmiddels een eeuw geleden. Na de Tweede Wereldoorlog zette het definitieve verval in. Nieuwe ontwikkelingen verkeren in een impasse.