In oktober 2017 las je op geografie.nl een artikel over de relatie tussen klimaatverandering en de permafrost. Inmiddels zijn we drie jaar verder. In het Tsjerskigebergte in Rusland, is door het smelten van de permafrost de grootste krater ter wereld ontstaan.

‘Hoe ziet hij eruit – nog een beetje gezond?’ Hoopvol kijk ik mijn vriend aan. Bedrukt antwoordt hij: ‘Het is verschrikkelijk, hij ligt echt op sterven. Vorig jaar aan het einde van de winter zag hij er nog wel goed uit. Maar nu...’ 

Dat duizenden leerlingen in Nederland en elders de straat op gaan omdat ze zich zorgen maken over klimaatverandering is te prijzen. De 16-jarige Stijn Warmenhoven van de Haagse Daltonschool is een van de organisatoren van de scholierenstaking. ‘Bij aardrijkskunde krijgen we te horen hoe slecht het gaat met het klimaat. En dan moeten we toekijken?’, tekende de Volkskrant begin februari uit zijn mond op. Goed gezien van Stijn en de zijnen. Je kunt niet stil blijven zitten als je meer over klimaatverandering weet. Het belang van geografische kennis is duidelijk. De volgende actiedag van de leerlingen is op donderdag 14 maart. Maar wat doen hun leraren?

En hoe de erosie ervan bijdraagt aan klimaatverandering

In het afgelegen Arctische gebied langs de Canadese Beaufortzee richt Fleur haar onderzoek op de invloed van kusterosie op koolstofemissies en het klimaat. Oorspronkelijk gedreven door een gevoel van avontuur en omdat ze haar steentje bij wilde dragen, groeide haar betrokkenheid bij het onderzoeksthema en de regio naarmate ze meer leerde. Ze pleit voor een inclusievere aanpak van onderzoek, waarbij jonge onderzoekers en lokale gemeenschappen worden betrokken om methoden te verbeteren en een duurzamere praktijk te bevorderen.

Steden en hun achterland zijn vanouds afhankelijk van elkaar. Klimaatverandering verscherpt die afhankelijkheid. Steden proberen (nog) meer grip te krijgen op hun achterland, wat leidt tot een grotere politiek-ecologische voetafdruk. Estuariumsteden zoals Bordeaux laten dat goed zien.

Ontdekking in het Chalameer werpt nieuw inzicht op de complexiteit van klimaatverandering in de Hoorn van Afrika. Prehistorisch onderzoek aan het Chalameer onthult een omslagpunt rond 11.700 jaar geleden in het klimaat van de Hoorn van Afrika. Hoewel hogere temperaturen tijdens de laatste ijstijd natter weer veroorzaakten, leidden ze later tot meer droogte. Deze bevindingen verklaren waarom de regio ondanks klimaatmodellen droger wordt.

Noodzakelijke aanpassingen aan klimaatverandering worden voor arme landen onbetaalbaar. Dat staat in een verschenen rapport van het VN-milieuprogramma UNEP. Rijke landen zullen arme landen een veelvoud aan hulp moeten geven zoals afgesproken in het Klimaatakkoord.

Steeds meer mensen uiten hun bezorgdheid over klimaatverandering. Toch is er geen consensus. Er wordt veel gediscussieerd over de invloed van de mens en over het nut van klimaatmaatregelen. Daarbij draait het echter niet alleen om kennis. Welke factoren beïnvloeden het denken over klimaatverandering van scholieren en wat kun je daarmee als AK-docent?

Onder leiding van Dr. Daniel Draebing van de Universiteit Utrecht wordt onderzocht hoe de opwarming van de aarde de wereldwijde stabiliteit van bergen bedreigt. Het onderzoek in de Hungerli vallei (Zuid-Zwitserland) laat zien dat het smelten van permafrost en gletsjers deze dreiging versterkt. Resultaten benadrukken de urgentie voor bergachtige regio's en maken de gevolgen van klimaatverandering duidelijk zichtbaar.

Verwoestende kracht gevoed door opwarmende oceanen

Tyfoon Haiyan liet een spoor van vernieling achter op de Filipijnen. Van verschillende kanten werd gesuggereerd dat klimaatverandering de oorzaak was van de uitzonderlijke kracht. Dat lijkt bij deze tyfoon niet terecht, maar kan dat in de toekomst wel worden.