geografie januari 2013 | Geografie.nl

geografie januari 2013

Geografie

januari 2013

Special: China’s tweede transitie | Van Made in China naar Designed by China | Creatieve clusters | Chinese fi lmindustrie | Urban Villages ontmanteld | How the West was won | Consumptieve wereldmacht | Eenkindpolitiek | Energieveiligheid | Watercrisis | Culturele Hoofdstad van Europa 2018 | Aardrijkskunde uit een prentenboek

China: nieuw leiderschap, nieuwe ontwikkelingskoers?

Na tien jaar leiderschap hebben president Hu Jintao en premier Wen Jiabao

afgelopen november, tijdens het 18e Congres van de Chinese Communistische

Partij, plaatsgemaakt voor Xi Jinping en Li Keqiang. Zullen de nieuwe leiders

breken met de binnenlandse ontwikkelingskoers en de internationale positionering van China, of kiezen voor consolidatie en continuïteit? Geografie

maakt de balans op van China’s ontwikkeling in de afgelopen decennia.

Van Made in China naar Designed by China

We kennen China vooral als maakland. Die fase lijkt het nu weer achter zich te laten: de ontwikkeling naar een kennis- en innovatieland staat hoog op de agenda in Beijing. Daarbij leunt het land vooralsnog sterk op buitenlandse ondernemingen.

Creatieve clusters in Chinees format

Sinds 2005 ontstaan in China’s grote steden allerlei creatieve clusters. Ze staan ver af van de creatieve vrijplaatsen die zich vaak spontaan ontwikkelen in westerse steden. In China zijn de clusters aangezwengeld door de overheid en steeds meer ook door particuliere ondernemers, gericht op de ontwikkeling van een nieuwe, niet-industriële economie.

China's filmindustrie: beter, groter, commercieler

De Nederlandse bioscoopganger heeft vaak een vertekend beeld van wat de Chinese filmindustrie te bieden heeft. De maatschappijkritische films uit China die hier in de bioscoop draaien, zijn in China impopulair. Daar is de industrie vooral op zoek naar formules die het grote publiek kunnen entertainen.

Stad en land in overgang

De kloof tussen stad en platteland in China blijft groeien. Uit vrees voor sociale ontwrichting en om de binnenlandse consumptie aan te zwengelen, heeft de centrale overheid beleidsmaatregelen geformuleerd voor een gecoördineerde urbaan-rurale ontwikkeling (CURD). Maar lokale instanties hebben vaak een andere agenda. De problemen spitsen zich toe op het persoonsregistratiesysteem en de eigendomsrechten op grond.

Shenzhen: Herontwikkeling van Urban Villages

Veel Chinese steden willen hun Urban Villages – ingesloten dorpen waar arme migranten huisvesting vinden – herontwikkelen tot kantoor-, winkelen woongebieden. Dit komt echter nauwelijks van de grond. Dat heeft sociale, maar ook economische en institutionele redenen. Toch gaan de dorpen hun residentiële en economische functies verliezen en zullen migranten het veld moeten ruimen. Tenzij het beleid verandert.

How the West is won?

De autonome regio Xinjiang Uighur transformeert van een perifeer gebied in een strategisch deel van China. Een geopolitiek krachtenveld met economisch groeipotentieel. Het beleid van de centrale overheid is sinds tien jaar gericht op economische ontwikkeling én op inkapseling van de Oeigoeren en andere minderheden. Die laatste missie is nog geenszins geslaagd.

Consumptieve wereldmacht China

Ruim 25 jaar terug schreef Peter Dicken in Global Shift dat er een nieuwe wereldorde ging ontstaan door de geografische verschuiving van de industriële productie. China is inmiddels de fabriek van de wereld en de economisch mondiale machtsverhoudingen zijn fundamenteel veranderd. Momenteel veroorzaakt China met 1,3 miljard consumenten een nieuwe global shift: die van de consumptie.

De eenkindpolitiek in China

De westerse media presenteren de eenkindpolitiek in China als een harde, maar effectieve manier om de bevolkingsomvang in de hand te houden. De maatregelen komen echter te laat, hebben een beperkte reikwijdte en zijn weinig effectief.

Energie in China

De energieproductie en -consumptie in China verschillen in veel opzichten van die in andere landen. Dat is deels het gevolg van de beschikbare voorraden, deels weerspiegelt het de traditie van de socialistische planeconomie en het industrie- en prijsbeleid. Ook energieveiligheid speelt een belangrijke rol; China vindt zich te afhankelijk van steenkool en de import van olie.

China's hand op Aziës waterkraan

In Azië leven bijna anderhalf miljard mensen in de stroomgebieden van grote rivieren die in China ontspringen. Via deze rivieren stromen jaarlijks honderden miljarden kubieke meters water het land uit. De Chinezen zien dit met lede ogen aan en willen hun internationale rivieren intensiever gebruiken. Dat stuit op weerstand bij de buurlanden.

Brabantse G5 heft Eindhoven op het schild

Het wordt spannend voor steden die meedingen naar de titel Culturele Hoofdstad van Europa 2018. Op 30 november maakte de jury de shortlist bekend, in september volgt haar definitieve keuze. Eindhoven doet mee namens BrabantStad – die samenwerking is op zich al winst.

Betaald parkeren

In onze buurt moeten we sinds kort betaald parkeren. Daarvoor heeft de gemeente een ingewikkeld en nauwelijks uit te leggen systeem bedacht.

Blog: Stad in zicht

Turkije - Syrie: een harde grens

Vorig jaar treinde Anthon Keuchenius langs de toen nog rustige Turks-Syrische grens. Veel Turken en Syriërs ontmoette hij niet, wel veel prikkeldraad. En veel Koerden. Een jaar later is de situatie compleet veranderd.

Van wéreldverhaal tot Glazen Globe: 25 jaar leesplezier

De Glazen Globeprijs, voor het beste jeugdboek rond een aardrijkskundig onderwerp, bestaat 25 jaar. Een kijkje achter de schermen van de jury, met persoonlijke observaties bij enkele prachtige boeken die het nét niet haalden.

Aardrijkskunde uit een prentenboek

Charlotte Dematons’ platenboek Nederland is een regelrechte hit. Deze en andere prachtige prentenbundels schetsen een overzichtelijke wereld voor jong én oud met tal van onder werpen die ook in de aardrijkskundeles aan bod komen. Geweldig lesmateriaal!