De Utrechtse of Stichtse Vecht is een natuurlijke aftakking van de Rijn die rond 600 voor Christus ontstond. Dat maakt de Vecht ook een andere rivier dan bijvoorbeeld de Amstel en het Spaarne, die ik eerder overstak langs de Lijn van Dan. De Vecht is een ‘echte’ rivier met meanders, oeverwallen en komgronden. Door de continue aanvoer van water vanuit de Rijn bovenstrooms is het een historische transportas van belangrijke steden langs de Rijn naar de open zee. In eerste instantie via het Oer-IJ naar de Noordzee en later naar de voorlopers van de Zuiderzee. In de oudheid en de vroege middeleeuwen was het een belangrijke verkeersader voor Romeinen, Friezen, Franken en Denen.
De lijn richting het oosten gaat van het veenweidegebied rondom de Amstel naar het rivierengebied van de Vecht. De verbinding tussen beide rivieren ten zuiden van Amsterdam loopt via de Holendrecht, het Gein, de Gaasp, de Winkel en de Angstel. Welke kade of dijk je ook volgt: het water ligt boven het omliggende maaiveld. Je moet even goed kijken, want je hebt hier geen echte heuvels. Maar onder onze voeten, ingepakt in jongere lagen zand, veen en klei, ligt een bescheiden heuvellandschap.
Fysisch geograaf Dan Assendorp loopt van zijn geboortegrond op de oude duinen nabij Santpoort naar zijn huidige woonplaats op het rivierduin bij Duiven. Stap voor stap toont hij een dwarsdoorsnede van de fysische en historische geografie van Nederland. Aflevering 3.
