Begin december kregen de Universitaire Bibliotheken Leiden een grote particuliere kaartencollectie geschonken, met daarin onder andere zeldzame nazi- en joodse kaarten van de Holocaust. Uniek is de geheime Duitse stadsplattegrond van Warschau uit 1939 waarop de SS in november 1940 de contouren van het geplande Joodse getto intekent.

Dit beeld en nog negen andere prachtige (winter)foto’s van Nederland zijn momenteel te zien op de website Scientias. Wat zie je hier nou precies?

Alweer het laatste Geografie-nummer van dit jaar, met aandacht voor drie gedenkwaardige momenten: de aankomst van de eerste Molukkers in Nederland (1951), de Sint-Elisabethsvloed (1421) en 450 jaar Willem Jansz. (Blaeu).

Menno de Roode ontwierp voor zijn afstuderen aan de TU Delft compacte stedelijke groene ruimten. ‘Door de stad te beschouwen als een samenhangend geheel van biotopen, van bergtop tot rivieroever, kun je logische verbanden leggen tussen plekken en soorten die er gedijen.’ Hij bundelde 34 compacte groenstructuren in een overzichtelijke atlas.

‘Derde Werld’, die term gebruik je toch niet meer? Ook ‘onderontwikkelde landen’ en ‘ontwikkelingslanden’ klinken niet ok. Ze getuigen van een westerse, koloniale blik. Maar wat kan wel?

Wereldwijd wijzen geografen op het belang van hun vakgebied bij de bescherming van de natuur en een leefbaar klimaat. Zie de gezamenlijke verklaring, die ook het KNAG heeft ondertekend.

Een grotere zeespiegelstijging dan eerder berekend, meer droge lentes en zomers en meer extreme zomerse buien. Dat zijn de belangrijkste veranderingen in het Nederlandse klimaat die ons te wachten staan, aldus het KNMI Klimaatsignaal’21.

Eind oktober start in Glasgow de internationale klimaattop COP26. Dé gelegenheid voor landen om hun oude klimaatplannen op te schalen en te versnellen. Want er gaapt een enorme kloof tussen de afspraken in het klimaatakkoord van Parijs uit 2015 en de werkelijke uitstoot van broeikasgassen.

Net als nu kende Nederland zes jaar terug plotseling een grote instroom van asielzoekers. En net als nu werd de politiek daardoor overvallen en moesten in allerijl oplossingen voor de opvang worden verzonnen. Ook toen viel dat een aantal lokale gemeenschappen rauw op hun dak - zoals in het Drentse Oranje. Hoe bewoners en politiek gaandeweg tot een vergelijk kwamen en asielzoekers en bewoners elkaar vonden, is te zien in de documentaire Oranje – hoe een klein dorp groot kan zijn van regisseur Sander Francken.

De Glazen Globe, de prijs voor het beste geografische jeugdboek, gaat dit jaar naar Ruth Erica voor haar roman De boom met de bittere bladeren.