in het succesverhaal van de wijk

Het belang van de anderen Het verpauperde, volkse Klarendal is in ruim twintig jaar veranderd in een leefbare wijk, waar oude bewoners en de vaak kapitaalkrachtiger nieuwkomers lang niet altijd mengen, maar toch een nieuwe gemeenschap vormen met elk hun inbreng. Gentrificatie gaat dus niet (alleen) om vervreemding of verdringing – oud en nieuw hebben elkaar nodig om er een succesverhaal van te maken. 

In 2019 zijn er twee verkiezingen: voor het Europees Parlement en voor de Provinciale Staten, en daarmee de Eerste Kamer. In de media verschijnen weer kaartjes van peilingen, die grote verschillen in stemgedrag tonen tussen regio’s, gemeentes en buurten. Een verklaring voor de ruimtelijke patronen ontbreekt meestal. Hoe zit dat bijvoorbeeld bij de PVV? 

Vrijwel alle leerlingen kennen de muziekclip Chained to the rhythm van Katy Perry. Op het eerste gezicht is die vooral mooi, vrolijk, met een lekkere beat, maar er klinkt ook een maatschappijkritische boodschap in door. En dat maakt de clip interessant voor een aardrijkskundeles.  

Van reconstructie naar retroversie

Krakow, Gdańsk en Warschau trekken enorm veel toeristen. Die realiseren zich vaak niet dat veel Poolse binnensteden na de Tweede Wereldoorlog in puin lagen en nadien zijn herbouwd en deels gereconstrueerd. Dat biedt een interessant verhaal, dat verbonden is met schuivende grenzen, migratie en identiteit. 

Tijdens het WK-voetbal in de zomer van 2018 deden twee Zwitserse spelers met Kosovaars- Albanese roots na hun goals tegen Servië een vogel na, refererend aan de dubbelkoppige adelaar in de vlag van Albanie. Hebben Kosovaren dan geen eigen symbolen? Bestaat er überhaupt zoiets als een Kosovaarse identiteit? 

Chinatown Den Haag is tegenwoordig een toeristische trekpleister. Maar weinig bezoekers weten dat het is ontstaan door een gemeentelijke interventie om een ‘probleemwijk’ nieuw leven in te blazen. Hoe waarderen bezoekers de buurt? En kan Chinatown op eigen kracht vooruit? 

In september 2015 verscheen op Facebook een overlijdens-advertentie: ‘Na een rijk en voltooid leven nemen wij afscheid van I amsterdam’. De actiegroep Amsterdam Uitgebrand gaf zo uiting aan de groeiende onvrede in de hoofdstad over stedelijk toerisme. Waar komt de onvrede onder bewoners vandaan en hoe reageren zij op veranderingen in hun buurt? 

Een belangrijke verklaring voor gentrificatie is Neil Smiths theorie van doelbewuste verwaarlozing van arbeiderswijken om vervolgens via herontwikkeling grote winsten te behalen. Ook in Klarendal vinden dit soort praktijken plaats. Tegelijkertijd kom je er ook heel andere investeringspraktijken tegen. 

De economie van Uummannaq, een stadje in Groenland, ruim 600 kilometer boven de poolcirkel, leunt voor een belangrijk deel op de visserij. Maar de klimaatverandering is onmiskenbaar en overbevissing dreigt. 

Ofwel: de paradox van gevaar 

‘Wij houden van de hele wereld, maar niemand houdt van ons’, sprak een taxichauffeur in Medellin. Bij het land Colombia denken Nederlanders vaak aan drugs, Pablo Escobar en de FARC. Het NRC Handelsblad bevestigde dit beeld onlangs nog: ‘Cocaproductie in Colombia op hoogtepunt’. Maar sinds een paar jaar trekken jonge toeristen juist massaal naar het land. Wat is hier gaande?