De natuurijsbaan

20 december 2020
Auteurs:
Frank van Dam
Senior wetenschappelijk onderzoeker Landelijk gebied bij PBL
Dit artikel is verschenen in: geografie januari 2021
Blog: Erfgoed van straks
Nederland
Opinie
FOTO: FRANK VAN DAM
De IJsbaan in Schipluiden.

Zullen we ooit nog een strenge winter krijgen? Het collectieve verlangen naar een Elfstedentocht lijkt groter te worden naarmate de voortschrijdende opwarming van de aarde de kans daarop steeds kleiner maakt. Het aantal etmalen met nachtvorst is de laatste jaren op één hand te tellen.

In deze tijden van klimaatverandering, digitalisering en covid-19 staan alle zekerheden op losse schroeven. Wat nu nog een functie heeft, kan over tien, twintig, dertig jaar overbodig zijn. Krijgen die gebouwen en objecten dan een nieuwe functie, worden ze afgebroken of raken ze in verval? De tijd zal het leren. Hoe het ook zij: ze vormen het erfgoed van straks.

Toch zijn twee nachten matige vorst soms al voldoende om een dunne ijsvloer te leggen op een vierhonderdmeterbaan van gras of sintels. En dat houdt de hoop op natuurijs levend. Vooral in het noorden en oosten van het land, waar het in de winter ’s nachts nog wel eens per ongeluk flink kan vriezen, is men van november tot maart alert op de weersvoorspellingen. De ijsclubs van Veenoord, Noordlaren en Haaksbergen zijn dan in een heftige strijd verwikkeld om de eerste ‘marathon op natuurijs’ van het jaar te organiseren. Dat blijft behelpen, want met echt schaatsen over dichtgevroren sloten, vaarten en plassen heeft het natuurlijk weinig te maken. Surrogaat. Ondertussen trainen de schaatsclubs in de winter op al dan niet overdekte kunstijsbanen, in de ijdel In deze tijden van klimaatverandering, digitalisering en covid-19 staan alle zekerheden op losse schroeven. Wat nu nog een functie heeft, kan over tien, twintig, dertig jaar overbodig zijn. Krijgen die gebouwen en objecten dan een nieuwe functie, worden ze afgebroken of raken ze in verval? De tijd zal het leren. Hoe het ook zij: ze vormen het erfgoed van straks. lijkende hoop op een wekenlange periode van vorst. In het verlangen naar lange tochten door de vlietlanden van het Hollands-Utrechtse veenweidegebied. De nostalgie van koek en zopie, van warme worst en hete chocolademelk.

Schapen grazen op het groene landje van IJsclub Vlietland

En ondertussen grazen de schapen aan de rand van Schipluiden op het stille graslandje van IJsclub Vlietland. Het groene houten clubgebouw is hermetisch gesloten, het fietsenrek leeg, de lichtmasten staan te wachten op de ijskoude avonden dat ze kunnen worden ontstoken. Als dat ooit nog gaat gebeuren.

 

Tips of suggesties? Laat het me weten. Bijvoorbeeld via Twitter: @fietsenmetfrank