Verhalen voor fietsers. Storytelling in het Twentse landschap

Toeristen en recreanten maken volop gebruik van het fietsknooppuntensysteem. Tot nu toe bevatten de meeste knooppuntborden niet veel meer dan een routekaart. Sinds een jaar loopt in Twente een project dat de panelen opluistert met lokale verhalen. Zo krijgen fietsers meer gevoel bij de omgeving.

Mede dankzij de opmars van de e-bike is het fietstoerisme in ons land al jaren een groeimarkt. Twente heeft daarop ingespeeld door een wijdvertakt en overkoepelend routenetwerk aan te leggen. De regio bevat intussen ruim 2500 kilometer aan bewegwijzerde fietsroutes én een uitgebreid fietsknooppuntensysteem. Aan de hand van fietsknooppunten – genummerde panelen met een omgevingskaart en uitleg over het knooppuntensysteem – kunnen fietsers zelf een route samenstellen en hun start- en eindpunt bepalen. Kies op de kaart een aantal opeenvolgende knooppunten, noteer de nummers en volg de doorverwijzingsbordjes met richtingspijlen die je onderweg tegenkomt naar het volgende knooppunt.

Markante Twentse plekken

Twente telt circa 660 fietsknooppunten, verspreid over de hele streek. Je vindt de duidelijk herkenbare panelen niet alleen op rustpunten, maar ook op markante plekken in het landschap, zoals een uitzichtpunt, historische plek of andere bijzondere locatie. Denk aan het Witteveen (natuurgebied bij de Duitse grens), de Noordmolen op Landgoed Twickel en het toeristisch informatiepunt (TIP) bij kloosterdorp Zenderen. Behalve in het buitengebied staan de knooppuntborden ook in de Twentse steden. In Enschede vind je ze bijvoorbeeld in het centrum, in de wijk Enschede-Zuid en bij het stadion van FC Twente. Bij het verknopen van de punten is de laatste jaren geïnvesteerd in hoogwaardige stad-landverbindingen. Inwoners uit de stad zijn zo snel op het platteland en vice versa. Want naast toeristen en recreanten van buiten maken de Tukkers zelf graag gebruik van de knooppunten. In de coronatijd, waarin veel bewoners hun eigen regio hebben (her)ontdekt, is de populariteit ervan enkel toegenomen.

Tot voor kort bevatten de meeste fietsknooppuntborden in Twente niet meer dan een nummer, naam, routekaart en wat algemene informatie over het routenetwerk. Al fietsend kom je bijvoorbeeld langs knooppunt 38 (Spikkersbeek) en kun je op de kaart zien dat dit punt tussen Saasveld en Oldenzaal ligt. Doorverwijzingsbordjes onderweg, op splitsingen en kruisingen, geven aan hoe je bij het volgende knooppunt komt. Zou het niet mooi zijn op de panelen ook iets over de omgeving te vertellen? Die vraag was de aanleiding voor het fietsverhalenproject van drie partijen: Routenetwerken Twente, de IJsselacademie/het Twentehoes (kenniscentrum en productiehuis voor regionale geschiedenis en streektaal in Overijssel) en Stad en Regio, een stichting die zich inzet voor stedelijke en regionale ontwikkeling op menselijke maat.