Bekroonde boeken

2023 Dit was de plastictijd

We nemen kinderen mee naar de verre toekomst, waarin het plasticprobleem allang tot het verleden behoort. Een archeoloog, Dr. P.C. Buis, vertelt over de tijd waarin wij nu leven: de plastictijd, waarin mensen na een feestje plastic bestek weggooiden, dieren in de problemen kwamen door het plasticafval en fabrikanten microplastics in tandpasta mochten stoppen.    

In ieder continent zijn drie jonge helden geselecteerd die in opstand zijn gekomen om het plasticprobleem aan te pakken. Deze jonge helden hebben gedemonstreerd, gestaakt, petities gestart, robots ontwikkeld en nog veel meer.

In tegenstelling tot zijn gebruikelijke enthousiasme tijdens het vooronderzoek, merkte Geert-Jan op dat hij bij dit boek juist steeds somberder werd. De urgentie van het onderwerp overtuigde hem om dit verhaal daarom te schrijven met een hoopvolle toon. Het voorwoord benadrukt het al: de mens is verantwoordelijk voor het plasticprobleem en kan het ook oplossen. De jury vond dat Dit was de plastictijd een motiverend verhaal presenteert door een duidelijk en herkenbaar beeld van het plasticprobleem te schetsen. De illustraties en foto’s, die minstens net zo belangrijk zijn in het boek, zijn respectievelijk gemaakt door Margot Westermann en Michiel Spijkers.

Speciaal voor dit boek heeft de uitgeverij een lesbrief gemaakt. Zo kun je samen met de klas direct aan de slag met de weetjes en feitjes over plastic uit dit boek. De lesbrief is geschikt voor groep 5, 6, 7 en 8. 

2021 De boom met de bittere bladeren van Ruth Erica (Lemniscaat)

Het boek vertelt het verhaal van Maridadi, een jonge Rwandese die op de markt werkt. Ze zou graag willen studeren, maar kan dit niet betalen. Ook komt ze niet in aanmerking voor de beurs voor de Overlevenden. Ze ontmoet Puck uit Nederland, een studente die met haar Nederlandse directheid durft te vragen naar veel onderwerpen waarover in Rwanda niet openlijk gesproken wordt. Maridadi raakt meer en meer geïnteresseerd in haar eigen geschiedenis rondom de genocide in Rwanda in 1994. En hoe die inktzwarte periode het leven van de Rwandezen nog steeds beïnvloedt.  

De jury vindt het verhaal over de volkerenmoord in Rwanda – ook al vond die ruim 27 jaren plaats – en de thema's cultuur(verschillen), identiteit en conflictgebieden blijvend actueel. De vriendschap tussen Maridadi en Puck neemt je volgens de jury mee in het verhaal over Rwanda toen en nu.

2019 Palmen op de Noordpool van Marc ter Horst en illustrator Wendy Panders (Gottmer)

De jury prijst het boek aan als een must read, voor kinderen vanaf 10 jaar maar evenzogoed voor volwassenen. Ter Horst presenteert klimaatverandering op een originele manier. Door zijn onuitputtelijke feitenkennis en humoristische schrijfstijl weet de auteur ook oudere lezers moeiteloos te boeien. Het complexe klimaatvraagstuk wordt op een complete, samenhangende en begrijpelijke manier geanalyseerd, zonder dat het belerend of kinderachtig wordt. De illustraties van Wendy Panders zijn hierbij een sterke aanvulling op de inhoud van het boek.

2017 Hoe je een vulkaan kunt blussen van Alda Berglind Egilsdóttir en illustratrice Wendy Panders (Lannoo)

‘Verbluffende weetjes en grappige feiten over het meest magische land ter wereld’, staat op de omslag van het boek – doelend op IJsland. Dat maakte de jury niet direct enthousiast, want weetjesboeken verzanden nog als eens in een opsomming van stereotypen. De jury heeft al eens meegemaakt dat kinderboekenschrijvers zich laten verleiden tot het stigmatiseren van hele naties. Zo wandelen de Fransen de hele dag met een stokbrood onder de arm, eten de Belgen dagelijks dikke frieten en fietsen wij het liefst de hele dag op en neer tussen kaasmarkten, molens en coffeeshops. Op klompen natuurlijk. De vraag was dus hoe de IJslanders in het boek zouden worden afgeschilderd. Als mythische trollen, als zaadballen etende Vikingen of als nietsnutten? Zo’n boek is Hoe je een vulkaan kunt blussen beslist niet. Sterker nog, de schrijfster begint met ‘wat je niet vindt in dit boek’ en schuift daarmee alle clichés terzijde. Dan volgt een spetterende ontdekkingsreis van 75 pagina’s door de krochten van het landschap en de wonderlijke cultuur.

2015 De duik van Sjoerd Kuyper en illustrator Sanne te Loo (Lemniscaat)

In De duik neemt Sjoerd Kuyper ons mee naar Curaçao. Hij is volgens ons een van de weinige schrijvers die voor kinderen aandacht besteed aan onze overzeese gebieden. Het verhaal draait om een jongen en meisje die op een wonderlijke manier verre familie van elkaar blijken te zijn. De vader van de jongen is brugwachter van de beroemde Pontjesbrug in de Annabaai. Deze brug blijkt magische krachten te hebben waardoor zijn vader in de tijd kan reizen. De tegenstelling tussen de warme wereld van Curaçao en de nuchtere Nederlandse, tussen de magische en zakelijk nuchtere kijk wordt geïllustreerd door de verschillen tussen de kinderen die zeker weten dat de vader terugkeert en de Nederlandse moeder die zeker weet dat haar man een andere vrouw heeft.

2013 NEDERLAND van Charlotte Dematons (Lemniscaat)

In prentenboek NEDERLAND neemt kunstenares Dematons de kijker mee op een leuke en leerzame ontdekkingstocht door de verschillende Nederlandse provincies. De kunstenares heeft het talent alle 28 prenten te laten léven. Het wemelt er van de menselijke figuurtjes die allemaal druk doende zijn. Haar kleurige prenten zijn als stilstaande beelden van een film die met één knip van de vingers in beweging kunt zetten. Het kan zomaar zijn dat de kerkgangers op de prent Pasen in Overijssel in je fantasie ineens de pas er in zetten en ieder naar hun eigen kerk spoeden – we tellen er drie, de verzuiling in een notendop. En wie wordt er niet vrolijk van de prent enkele pagina’s ervoor, van de nieuwjaarsduik in de Noordzee? Een van de dappere dodo’s, met oranje Unox muts, wordt op een brancard afgevoerd. Iedere zwemmer is roze, alleen deze pechvogel ziet blauw van de kou.

2011 De flat van Fatima van Janneke Schotveld (Van Holkema & Warendorf)

Vanaf de allereerste bladzijde ben je door het boek gevangen. Eigenlijk al vanaf de eerste zin…'Karel staart uit het raam van haar nieuwe kamer'. Het raadsel, hé…… ‘Karel een meisje?’ … wordt meteen opgelost 'Ze is naar haar oma vernoemd, oma heet Carolien. Maar haar ouders vonden dat een stomme naam, dus noemden zij haar Karel. Wat natuurlijk ook een stomme naam is'. De nieuwe kamer hoort bij een grauwe flat in stadsdeel Amsterdam Noord waar Karel na de scheiding van haar ouders terecht is gekomen. Met deze mededeling stapt de lezer meteen in het probleem. De zomervakantie is net begonnen. Oma komt op bezoek en zegt 'Wat een vreselijke flat en natuurlijk tjokvol met...'. Maar in plaats van een akelige en eenzame zomer, beleeft Karel in de nieuwe flat juist een spannend en boeiend avontuur.

De onderwerpen ‘achterstandswijk’ en ‘multiculturele smeltkroes’ worden door Janneke Schotveld in lichtvoetige taal met veel humor geschetst. De dialogen zijn leuk, de taal is fris en de verrassende wendingen zorgen ervoor dat de lezer tot het eind geboeid blijft. Schotveld kiest voor kleine dagelijkse ‘problemen’ om op deze manier uit te beelden hoe we verschillen. Zo kopen Karel en Sami een goudvis voor Fatima, want 'Het is ook heel Hollands, een vis in een kom'.  Het is daarna een wereldvondst  van Schotveld dat de vis de naam Achmed-Jan krijgt en als de vis overlijdt er gezocht moet worden naar een uitvaart die past bij alle geloven.

2009 De Gelukvinder van Edward van de Vendel (Querido)

Nadat Hamayun met zijn ouders Afghanistan is ontvlucht, belandden ze in een Nederlands asielzoekerscentrum. Levendig schetst de nu zestienjarige Hamayun het dagelijks leven in Kabul, de grappen die hij uithaalde met zijn vriendjes – maar er zijn ook herinneringen aan de nacht waarin de Taliban zijn vader gevangennamen, de vlucht van het gezin, de lange, barre tocht naar Nederland. Hoe veilig zijn ze hier? De weg naar een verblijfsvergunning blijkt een oneindige reeks bureaucratische vernederingen.

2007 Verkocht van Hans Hagen (Querido)

Yaqub wordt door zijn ouders verkocht aan een man die hen een gouden toekomst belooft. Maar Yakub komt in een hel terecht. Hij moet in een ver land gaan racen op kamelen. Yakub leert andere kinderen kennen die op eenzelfde manier daar beland zijn. Hun leven heeft geen waarde, als ze maar races winnen voor de emir. En ontsnappen staat gelijk aan zware sancties en een nog miserabeler bestaan. Yakub ziet zijn toekomst somber in.

2005 Aan de bal van Lineke Dijkzeul (Lemniscaat).

Aan de bal gaat over Rahmane, een jongen in een arm Afrikaans dorp. Hij helpt zijn vader het land te bewerken en als het even kan voetbalt hij met zijn vrienden.Ze voetballen op blote voeten met een oude bal. Hij heeft duidelijk aanleg voor voetballen en wordt geselecteerd met een paar van zijn vrienden om naar de stad te komen om daar te tonen wat hij kan.

2003 Gezichten in het vuur van Henning Mankell (Leopold). Vertaald door Marjan G.Terpstra (oorspronkelijke titel: Eldens hemlighet).

Gezichten in het vuur speelt zich af in Mozambique tijdens de burgeroorlog na de onafhankelijkheid en is het verhaal van Sofia Alface, een meisje dat met haar moeder, broertje en zusje en een paar andere overlevenden uit het dorp vlucht.

1999/2000 Kofi een koningskind van Liesbet Ruben en Babette van Ogtrop (KIT Publishers). 

Over de cultuur van de Ashanti in Ghana.

1998/1999 Stiefland van Karlijn Stoffels (Querido). 

Over allochtone kinderen in de Bijlmer.



1996/1997 Engelen van het Asfalt van Ineke Holtwijk (Lemniscaat). 

Over straatkinderen in Brazilië.

1993/1994 Een mondvol aarde van Stephanie Zweig (Piramide). 

Over het leven van twee kinderen in Kenia.



1991/1992 Wij zijn Koerdistan van Elizabeth Laird (Hans Elzenga). 

Over het leven van een koerdische familie ten tijde van de oorlog Iran-Irak.

1990 Moenli en de moeder van de wolven van Klaus Kordon (Van Holkema & Warendorf). 

Over het leven van kinderen in India.



1989 Het eind van de regenboog van Tonny Vos-Dahmen von Buchholz (Leopold). 

Een historisch-geografische roman over Ierland.



1988 Leven in Lapland van Bodil Hagbrink (Gottmer).

1987 Geen weg terug van Geertje Gort (Leopold). 

Over de tweede generatie Turkse kinderen.