De walvisjacht was ooit een belangrijke industrie voor veel Noord-Europese landen, waaronder Nederland. Tegenwoordig staat het wereldwijd ter discussie. Ondanks een internationaal ‘verbod’ op commerciële walvisvangst blijven landen als Noorwegen, Japan en IJsland jagen. Zij wijzen daarbij op traditie, cultuur, duurzame vangstmethoden en wetenschap. Hoe valt deze praktijk te rijmen met de roep om mondiale bescherming van walvispopulaties? De spanningen tussen internationale milieuwetgeving enerzijds en lokale culturele waarden anderzijds laten zien waarom een blik op verschillende schaalniveaus essentieel is voor duurzaam beleid.

Eind augustus werd bekend dat in Botswana de een na grootste diamant ooit was gevonden. Het bericht ging de hele wereld over. Heel bijzonder voor een land dat zelden het internationale nieuws haalt. Gewoon, omdat het al heel lang goed gaat met Botswana, en de media, als het over Afrika gaat, meer focussen op wat er allemaal fout gaat op dat continent.

Meer dan agressief

Videogames worden door overheden aan banden gelegd vanwege het extreme geweld, maar ook ingezet als instrument om mensen een bepaalde kant op te duwen, bijvoorbeeld uit nationalistische motieven.

Als er lange tijd aardgas is gewonnen in Groningen, moeten daar ook flink wat steenkool zitten. Anders was er immers geen aardgas gevormd. Waar is die steenkool dan gebleven? Nou, die zit er nog! 

Leefbaarheid is voor leerlingen veraf én dichtbij. Veraf als het gaat om abstracte begrippen zoals sociale cohesie en subjectieve veiligheid, dichtbij omdat het (ook) hun directe omgeving betreft. Een onderzoekend veldwerk in de vorm van een placecheck biedt een goede mogelijkheid om abstracte leerstof te koppelen aan eigen geografische ervaringen van leerlingen. 

De hodograaf en pedograaf van Thomas Ferguson in de praktijk getest

In de collectie van het KNAG zitten drie kaarten van Shanghai, Soochow en Foochow, gemaakt door Thomas Ferguson. Die werkte daar 35 jaar bij de Chinese maritieme belastingdienst en was in feite een hobby-cartograaf. Hij verrichtte daarvoor bijzondere metingen.

Johan van Veen en het Deltaplan

Negentig jaar terug stelde Johan van Veen al dat de dijken te laag waren en hij bleef dat doen tot de Watersnoodramp van 1953. Hij werd spottend dr. Cassandra genoemd, naar  de mythische prinses, beeldschoon en met een godgegeven vermogen de toekomst te voorspellen. Maar de ‘Vader van het Deltaplan’ is zonder meer de scherpzinnigste onheilsprofeet uit de Nederlandse geschiedenis.

De ‘veranderpijn’ vanwege het verlies aan voorzieningen op het platteland is veelzijdiger dan vaak gedacht. Hoewel de bereikbaarheid van basisvoorzieningen belangrijk is voor kwetsbare groepen, is het vooral de sociale, symbolische en emotionele waarde ervan die leidt tot een gedeeld gevoel van verlies.

Kaart en landschap, een Groningse noviteit uit 1954

In een vierluik belicht Lowie Brink opvallende innovaties in de schoolcartografie uit de afgelopen eeuw. In deze aflevering een wandkaart met een denkbeeldig landschap en een fictieve kaart eronder, bedoeld om aardrijkskundige begrippen aan te leren.

Terwijl fysische geografie op de middelbare school tegenwoordig bar weinig aandacht krijgt, zijn er in de loop der tijd heel wat (les)boeken over het landschap verschenen. Die werden en worden vooral gebruikt in het hoger onderwijs. Ze schetsen de ontwikkeling in het fysisch-geografisch denken.