geografie oktober 2019

Geografie

oktober 2019

Kennis

1 oktober 2019

GIS op school

Het gebruik van Geo-ICT in de klas neemt toe, geholpen door snellere computers en internetverbindingen op school, en een groeiend aanbod van (gratis) applicaties en lesmaterialen. GIS is nu ook beter ingebed in de nieuwe curricula voor havo en vwo. Aardrijkskundeonderwijs met GIS draagt zo bij aan de digitale geletterdheid van jongeren én de verwerving van ‘krachtige kennis’.

EduGIS, een portal in ontwikkeling

Wat ooit begon als een set Kadasterkaarten voor het onderwijs, groeide uit tot een flinke website: EduGIS. Die biedt nu een breed spectrum aan educatieve toepassingen van digitale ruimtelijke informatie.

Leefbaarheidsonderzoek met GIS

Nu GIS goed is geïntegreerd met internet en smartphonetechnologie, kun je allerlei leuke, korte opdrachten opzetten waarbij leerlingen met hun mobieltjes data verzamelen in het veld en deze vervolgens visualiseren en analyseren in GIS.

Overstromingen en wateroverlast in kaart

Diverse nieuwe webapplicaties bieden digitale kaarten met informatie over vraagstukken rond te veel water. Om die kaarten te kunnen gebruiken moet je wel het verschil kennen tussen overstromingen en wateroverlast. En je weg weten te vinden in de bijbehorende kaarten. Een eerste inventarisatie.

Water op het schoolplein

Extra module wateroverlast

Sinds kort heeft de lesmodule over overstromingen er een broertje bij gekregen, die zich richt op wateroverlast in het stedelijk gebied. Beide modules zijn beschikbaar via waterophetschoolplein.nl.

Winkels: waar en waarom daar?

Het onderwerp ‘voorzieningen’ biedt allerlei mogelijkheden om leerlingen onderzoek te laten doen en daarbij GIS te gebruiken. Zo doen ze vaardigheden op in onderzoek, geografisch denken en werken met ICT. Om te beginnen: twee veldwerkopdrachten met GIS.

De beste vestigingsplaats

Twee verdiepende opdrachten

Het karteren van winkels en analyseren van de kaarten zoals in de veldwerkopdrachten op biedt interessante inzichten, maar levert ook vragen op. Om die te beantwoorden moet je verder inzoomen en bijvoorbeeld kijken naar de herkomst en kenmerken van de bezoekers. Daarom hier twee verdiepende opdrachten.

Voorzieningen en klanten

Een PO met veldwerk en GIS

Tjeerd Roosjen van het Baudartius College in Zutphen voert ieder jaar een uitgebreide praktische opdracht uit met zijn bovenbouwklas rond de centrale vraag: Welke factoren verklaren de verschillen in grootte van verzorgingsgebieden? Hij gebruikt daarbij Excel en QGIS.

Bevolkingsdichtheid in China

Systematisch denken over relaties in digitale kaarten

Patronen beschrijven en verbanden tussen kenmerken van een gebied herkennen zijn belangrijke kaartvaardigheden. GIS biedt veel mogelijkheden om dit te trainen. Maar hoe zorg je dat leerlingen in de overvloed aan kaartmateriaal systematisch kennis verwerven over het hele vraagstuk met alle relaties?

Demografisch onderzoek met spreadsheets en GIS

Het Centraal Bureau voor de Statistiek maakt via de portal Statline veel statistische gegevens gratis toegankelijk. Die zijn goed te gebruiken voor demografisch onderzoek in de klas. Drie lerarenopleiders delen hun ervaringen.

Op fietsexcursie door het Groene Hart

In de cursus over het Nederlandse Landschap fiets ik met tweedejaars studenten een middag door het Groene Hart. Voor de Brabantse deelnemers van de ‘hoge zandgronden’ is dit een landschap dat ze niet goed kennen. Sinds dit jaar gebruiken de studenten een webapp die helpt bij het leggen van relaties tussen boven- en ondergrond, en maken ze een storymap van hun bevindingen.

Taal als instrument bij het leren

Er zijn allerlei taalregels die we bewust, maar veel vaker onbewust, gebruiken om teksten en beelden te structuren. Goed gebruik daarvan in lesmethoden helpt leerlingen de stof beter te doorgronden. Marion van de Coolwijk vergelijkt de Geo, De Wereld van en buiteNLand.

onderwijs