In mei 2015 zijn de eerste centrale examens van het nieuwe programma aardrijkskunde voor vmbo. De meeste docenten hebben er zin in, al zit het programma wel erg vol.

'Laten zien dat we ertoe doen'

Het is omgevlogen. Vijf jaar twee dagen per week bijzonder hoogleraar voor het aardrijkskundeonderwijs. Gelukkig zit er een verlenging in, want er is nog veel te doen en het werk is nooit af. Geografie vroeg Joop van der Schee terug en vooruit te kijken. Wat is er veranderd en bereikt, en vooral: wat moet er nog gebeuren?

Leerlingen adopteren een stukje regenwoud en houden via satellietbeelden in de gaten waar ontbossing plaatsvindt. Ze rapporteren daarover aan lokale onderzoekers en praten erover in de eigen klas en via internet met leerlingen elders in de wereld. Dat levert moderne en inspirerende aardrijkskunde op.

In het basisonderwijs is steeds meer aandacht voor taal en rekenen. Dat gaat ten koste van de wereldoriënterende vakken aardrijkskunde, geschiedenis en natuur & techniek. Het KNAG onderneemt daarom samen met historici en bètawetenschappers actie.

De kernconcepten die Liz Taylor schetst in deze Geografie bieden allerlei aanknopingspunten voor het Nederlandse aardrijkskundeonderwijs. Ze stellen docenten in staat om meer dan nu regisseur van het eigen onderwijs te worden en stimuleren het geografisch denken.

In maart van dit jaar verscheen de Diercke International Atlas. Hij is bestemd voor scholen met tweetalig onderwijs, waar Engels de voertaal is bij niet-talenvakken zoals aardrijkskunde, geschiedenis, economie en maatschappijleer. ‘Diercke’ is op verschillende fronten een waardevolle aanvulling op de vertrouwde ‘Bos’.

Het aardrijkskundeonderwijs kent veel dimensies. Deze Geografie-special gaat in op een aantal interessante ontwikkelingen. Met onderzoeksrapportages, interviews en beschouwingen over AK in het basisonderwijs, vmbo, havo/vwo en de pabo, AK in het buitenland, de vaksectie, schoolboeken, ICT en veldwerk.

Sinds drie jaar kiezen minder leerlingen aardrijkskunde in de bovenbouw havo en vwo. Zo niet op de Katholieke Scholengemeenschap Etten-Leur. In een gesprek met Theo Hoebink en zijn aardrijkskundecollega’s proberen we te achterhalen waarom op deze school wel lukt wat elders zo moeilijk gaat.

Op 12 oktober opende prins Willem Alexander het nieuwe bezoekerscentrum bij het monument voor het NAP in het stadhuis van Amsterdam. Het centrum wil het NAP breder onder de aandacht te brengen. Een tentoonstelling en educatieve programma’s maken een bezoek met de klas zeker de moeite waard.

Luuk Lubberding signaleert dat in de Vernieuwde Tweede Fase de belangstelling voor aardrijkskunde op veel scholen is afgenomen. Reden? In vervolgopleidingen is AK niet verplicht en wat je ermee kunt worden behalve leraar, weten maar weinig scholieren.