China heeft een ambitieus plan gelanceerd om de verbindingen met Europa te verbeteren. De EU-lidstaten hebben nog moeite met een gezamenlijk antwoord. Maar er zijn al heel wat ontwikkelingen gaande. Vooral steden en regio’s haken gretig aan. 

Met OBOR treedt Beijing het nabije buitenland van Rusland binnen. In Centraal Azië (en vooral aan de westkant) komen de invloeden van drie geopolitieke machtscentra bij elkaar.

De historische zijderoute was – net als de hedendaagse – in feite een wirwar van routes tussen Oost en West. Sommige liepen dwars door Centraal Azië (een noordelijke en een zuidelijke route). Meestal werden Chang'an (nu Xi’an in de Chinese provincie Shaanxi) en Antiochië (nu Antakya in Turkije) als vertrek- en eindpunt van de continentale routes gezien. Andere routes waren over zee (via Zuidoost-Azië, Zuid-Azië, Perzië en het Arabisch schiereiland en de Somalische havens aan de Oost-Afrikaanse kust naar Egypte). De handelsroutes zijn genoemd naar de meest waardevolle handelswaar: zijde.

Op 17 november organiseren de Zweedse premier Stefan Löfven en de voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker een top in Gotenburg om de EU sociaal nadrukkelijker te profileren. Hoe moet de sociale kant van de Unie eruit zien? En waarom zijn eerdere pogingen verzand? 

De Brexit-onderhandelingen zijn begonnen op 29 maart, toen premier May met een brief aan Brussel artikel 50 formeel in werking stelde. De media hebben het over een (vecht)scheiding, maar het voortbestaan van twee unies staat op het spel: het Verenigd Koninkrijk en de EU.

Externe relaties en defensie als nieuw bindmiddel?

In juni 2016 presenteerde Federica Mogherini, de Hoge Vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid, een hernieuwde strategie voor het externe optreden van de EU. Is de Unie daarmee beter bestand tegen aardschokken zoals Trump die veroorzaakt?

Scandinavische misdaadseries hebben de wereld veroverd. De populaire tv-serie De Brug – genoemd naar de brug over de Sont – is bijzonder interessant voor geografen, omdat deze fysieke en sociale grenzen verbeeldt. Het succes van de serie heeft geleid tot nieuwe versies, gesitueerd in andere grensgebieden. De omzetting naar andere contexten leert ons veel over grenzen en grensregio’s.

Bij de komende verkiezingen in verschillende Europese landen is de zorg over nepnieuws, opiniebubbels en een tekort aan publiek debat van enig gehalte groot. Die zorg is begrijpelijk, maar niet nieuw. In de cyberwereld lijkt het hek echter van de dam.

Trumps electorale zege in de Verenigde Staten heeft na het Brexit-referendum de komende verkiezingen in Nederland, Frankrijk en Duitsland van een rode draad voorzien, nog vóór de campagnes goed en wel gestart zijn: een tsunami van populisme overspoelt Europa. Of zal het zo’n vaart niet lopen?

Vanaf 2009 was er al onderhandeld over het ‘omvattende verdrag over economie en handel’ (CETA) tussen de EU en Canada. Door aanhoudend Waals verzet werd het bijna opgeblazen, maar op 30 oktober toch ondertekend in Brussel. De onderhandelingen tussen de vele bestuurslagen werpen een schaduw vooruit op de nationale ratificaties van dit verdrag en de onderhandelingen over de Brexit.