Impressie van het lustrumcongres

Geografie was, is en blijft een zeer breed, multidisciplinair en alsmaar veranderend vak. Maar ook met een aantal constanten. Zoals Rob van der Vaart schreef in de inleiding van het jubileumnummer van Geografie, greep het KNAG in 1983 ‘het honderdjarig bestaan vooral aan om zichzelf in de kijker te spelen als een club die bijdraagt aan het maatschappelijk debat’ en gingen ‘maar liefst twee van de drie lustrumactiviteiten over de Derde Nota Ruimtelijke Ordening’.

De aarde volgens W.F. Hermans

Was hij niet zo’n briljant schrijver, dan hadden we over W.F. Hermans nooit zo vaak gelezen in Geografie. Zijn kwaliteiten als aardwetenschapper bleven daar duidelijk bij achter. Dat is een van de conclusies die je kunt trekken uit De aarde volgens W.F. Hermans. De schrijver als geoloog van Salomon Kroonenberg. 

Honderdvijftig jaar terug kwam er een einde aan de slavernij in het Nederlands Koninkrijk. Dit beladen verleden is niet alleen voer voor geschiedenisdocenten. Het werkt door tot in het heden en is meer dan relevant in onze aardrijkskundelessen.

Een geoloog kijkt op een andere manier naar een landschap. Dat geldt ook voor buitenaardse landschappen. Om waardevolle wetenschap te verrichten op andere planeten hebben we astronauten nodig die door een geologische bril naar deze buitenaardse landschappen kunnen kijken. Buitenaardse aardwetenschappers dus.

Het 150e jaar van het KNAG vieren we wederom met een extra dikke Geografie. Dit keer draait het niet zozeer om de jubilaris, maar om het onderwijs, de wetenschap en geografie in de praktijk in de afgelopen vijftig jaar. Ben de Pater, Leo Paul, Rob van der Vaart en Florien Willems vormden de gastredactie van dit lustrumnummer. Zij zorgden voor de inhoud, met artikelen van eigen hand en van allerlei geografen betrokken bij onderwijs, wetenschap of werkend in de praktijk.

• Van Bemmel, A.A.B. e.a.  De dam bij Wijk en het Kromme Rijngebied in de middeleeuwen.   
• Gonesh, E.G. Het grensgeschil tussen Suriname en Guyana.
• Renes, H. Landscape, Heritage and National Identity in Modern Europe. 
• Nijenhuis, C. Een nieuwe tijd. Zeeland na de ramp. 
• Lengkeek, J. Het eeuwige leven van reisverhalen. Waarom we altijd eropuit willen. 
• Van Huissteden, K., & J. Vandenberghe. Permafrost; nu en in de ijstijd.

Kees van den Bosch praat in deze podcast met Massih Hutak. Deze hiphopartiest en schrijver is geboren in Afghanistan en opgegroeid in Amsterdam-Noord. Daar voelt hij zich thuis, het is zijn wijk. Hij verzet zich nu samen met andere bewoners, verenigd in actiegroep Verdedig Noord, tegen de gentrificatie in de wijk.

Moet je voor de zoveelste keer uitleggen wat je nou als geograaf doet en weet, of hoe jij de wereld ziet? Laat dan deze podcast beluisteren.

Het is je vast weleens opgevallen dat wanneer je op een heldere nacht naar de hemel kijkt, het nogal een verschil maakt waar je je bevindt. Op De Hoge Veluwe kun je de contouren van de Melkweg herkennen, op de Dam in Amsterdam zie je met moeite de Grote Beer. De oorzaak is lichtvervuiling – vooral in stedelijk gebied, rondom glastuinbouw en op industrieterreinen. De grote hoeveelheid licht die daar aanwezig is, reikt tot in de hemel en maakt het ’s nachts lastiger sterren te zien.

De Utrechtse of Stichtse Vecht is een natuurlijke aftakking van de Rijn die rond 600 voor Christus ontstond. Dat maakt de Vecht ook een andere rivier dan bijvoorbeeld de Amstel en het Spaarne, die ik eerder overstak langs de Lijn van Dan. De Vecht is een ‘echte’ rivier met meanders, oeverwallen en komgronden. Door de continue aanvoer van water vanuit de Rijn bovenstrooms is het een historische transportas van belangrijke steden langs de Rijn naar de open zee. In eerste instantie via het Oer-IJ naar de Noordzee en later naar de voorlopers van de Zuiderzee. In de oudheid en de vroege middeleeuwen was het een belangrijke verkeersader voor Romeinen, Friezen, Franken en Denen.