Sinds het verdrag van Lissabon (2009) heeft het Europees Parlement meer invloed op de benoeming van de Europese Commissie. De Commissie-Juncker (2014-2019) was de eerste die volgens de nieuwe regels werd benoemd. Nu haar mandaat afloopt, is het tijd de balans op te maken.
De aanloop naar de beslissing over de samenstelling van het nieuwe Europese Parlement is vrijwel genomen maar in de laatste dagen kan nog een en ander gebeuren. Hier doen Virginie Mamadouh en Herman van der Wusten verslag van de gang van zaken tot de laatste campagneweek.
In het vorige nummer schetsten we de nieuwe scheidslijn in het Europese electoraat tussen globalisten en nationalisten. In de aanloop naar de EP-verkiezingen vormen zich langs die scheidslijn ook nieuwe partijen.
Minstens drie ontwikkelingen maken de komende Europese verkiezingen spannender dan ooit: nieuwe breuklijnen in het electoraat, nieuwe machtsverhoudingen tussen Parlement en Raad, én een nauwkeurigere monitoring door waarnemers kunnen het vluchtige kiesgedrag flink beïnvloeden.
De verkiezingscampagnes zijn begonnen. U stemt binnenkort voor de Provinciale Staten, maar laat u twee maanden later ook van u horen tijdens de Europese verkiezingen? De Europese campagne sneeuwt wellicht wat onder in het nationale gevecht om stemmen. Met de blog Europese Kwesties blijft u op de hoogte van wat er in Europa speelt.
Rome en Brussel staan lijnrecht tegenover elkaar inzake de Italiaanse begroting van 2019. Beide kampen moeten de onderlinge eenheid zien te bewaren. In Rome is een wankele gelegenheidscoalitie aan het bewind en het land als geheel is scherp verdeeld.
De Britse discussie over Brexit en de onderhandelingen met de EU hebben onbedoeld de status van Noord-Ierland als deel van het Verenigd Koninkrijk weer op de agenda gezet. Opeens is de hereniging van Noord-Ierland met de Ierse Republiek, binnen de EU, weer meer in beeld.
Na het einde van de Koude Oorlog omarmden Polen, Tsjechoslowakije en Hongarije het West-Europese gedachtegoed van democratie en vrijmarkteconomie, en in 2004 traden ze toe tot de EU. Vooral vanuit Hongarije en Polen blaast nu echter een ijzige wind, die van de ‘illiberale democratie’. In de EU klinkt de roep om krachtige maatregelen.
Tegen wil en dank wordt de EU betrokken in het conflict rond de bestuurlijke status van Catalonië. Regionalisten en afscheidingsnationalisten zijn zwaar teleurgesteld over de stilte van EU-zijde.
De Paradise Papers en andere gelekte stukken hebben geleid tot schokkende onthullingen over de belastingpraktijken van vermogende particulieren, multinationals, hun adviseurs, én overheden. In de EU speelt Nederland een dubbelrol.