Bevlogen en gretig op de KNAG-Onderwijsdag

Wat houdt aardrijkskundeleraren vandaag de dag bezig en waar halen ze hun inspiratie vandaan? Wat hebben ze zien veranderen en waar kan het volgens hen beter? Een openhartig gesprek met collega’s uit het hele land. 

Continuüm of kloof?

In de jaren 1970 ontwikkelde agrarische geografie zich tot rurale geografie, omdat het platteland steeds minder boerenland werd. De aandacht verschoof naar immateriële ‘beelden van het platteland’, die een hoofdrol spelen in ‘de kloof’ tussen stad en platteland die rondzingt in politiek en media. Hoog tijd deze te dichten met hernieuwde aandacht voor feitelijke ontwikkelingen op het platteland.

‘De huizencrisis tackelen vergt een brede geografische blik’ 

Over de vastgoedwereld wordt weinig geschreven in Geografie. Maar vastgoedontwikkelingen zijn van grote invloed op de ruimtelijke ordening. Dat blijkt uit een gesprek met Arnold Eisses, partner in het vastgoed-adviesbureau abcnova. ‘Een vastgoedobject staat altijd in de context van de stad eromheen.’

Leerlingen aan het woord over aardrijkskunde 

Over het leven van middelbare scholieren zijn veel boeiende geografische vragen te stellen, bijvoorbeeld over hun ruimtelijk gedrag in de eigen leefomgeving. Maar leven er ook geografische vragen bij scholieren zelf? Hoe denken zij anno 2023 over de wereld? En wat is hun beeld bij het vak aardrijkskunde?

Van hobbyisme naar professionalisme

Een proefschrift schrijven is al lang niet meer eenzaam zwoegen aan een zelfgekozen onderwerp. Onderzoek gebeurt nu in teamverband, met deadlines en tussentijdse beoordelingen.

Gelinde Groeneveld laat zich als zzp’er inschakelen voor ‘strategisch advies en procesbegeleiding’. Ze kijkt terug op ruim 25 jaar werkervaring met gebiedsontwikkeling. We stelden haar enkele vragen. ‘Het is nooit zwart-wit.’

1973: het KNAG bestaat honderd jaar. In het jaarverslag maakt de secretaris melding van de bijzondere activiteiten die plaatsvinden om deze verjaardag te vieren. Het genootschap grijpt het honderdjarig bestaan vooral aan om zichzelf in de kijker te spelen als een club die bijdraagt aan het maatschappelijk debat. Maar liefst twee van de drie lustrumactiviteiten gaan over de Derde Nota Ruimtelijke Ordening. Waar is het aardrijkskundeonderwijs bij de feestelijkheden? We lezen dat er ook een lustrumborrel is en daar wordt het juryrapport voorgelezen van de leerlingenprijsvraag die enkele jaren ervoor is uitgeschreven ter ere van de honderdste verjaardag. En dat is het wel.

Aardrijkskunde op de basisschool in de afgelopen decennia

Sinds de jaren 1970 is het aardrijkskundeonderwijs op de basisschool en op de pabo flink veranderd. Het vak maakt steeds vaker deel uit van een groter geheel, waarbij de vakkennis in de verdrukking komt. Maar de maatschappelijke relevantie en de rol van de leerling zijn meer op de voorgrond getreden – althans in de doelstellingen van vak- en leergebied.

‘Activerend onderwijs’ is nu het devies

Het universitaire landschap is in veertig jaar ingrijpend veranderd, en dat is terug te vinden bij de geografische opleidingen. Schaalvergroting, disciplinaire verwatering, internationalisering, meer aandacht voor vaardigheden. Krijgen de afgestudeerden nog wel een ruimtelijke bril aangemeten?

De geografische bril van het PBL

De grote leefomgevingsopgaven waarvoor Nederland staat – klimaatverandering,  energietransitie, spanning tussen landbouw en natuur – komen voor een groot deel samen in de ruimte. Bij het Planbureau voor de Leefomgeving is de ‘geografische bril’ daarom onontbeerlijk. Hoeveel geografen werken er eigenlijk bij het PBL? En wat zijn hun achtergronden, motieven en werkvelden? Een kleine verkenning.